Şâfiîlik

Şâfiîlik
Şâfiî mezhebi (koyu mavi)
Şâfiî mezhebi (koyu mavi)
Kurucu
Şafii
Önemli nüfusa sahip bölgeler
 Endonezya[1]
 Malezya[2]
 Yemen[3]
 Türkiye[4]
 Rusya
 • Çeçenistan
 • Dağıstan
[5]
 Irak[6]
 Suriye[7]
 Mısır[8]
 Etiyopya[9]
 Somali[10]
Dinler
İslam
Kutsal kitaplar
Kur'an-ı Kerim

Şafiî mezhebi (Arapça: المذهب الشافعي) veya Şafiîlik, İslam dininin dört büyük Sünnî (fıkıh) mezheplerinden birisi.[11][12] Şâfiîlerin itikatta (inançta) mezhepleri ise Eş'ariliktir. İsmini asıl adı Ebû Abdillâh Muhammed b. İdrîs b. Abbâs eş-Şâfiî olan kurucusu Şafii'den (767-820) alır. Şafiî mezhebi, Malezya, Endonezya, Yemen ve Doğu Afrika'da yaygın olmakla birlikte,[13] Suriye başta olmak üzere[14] bazı Arap ülkelerinde yer yer mevcuttur. Türkiye'de daha çok Kürtler arasında, Kafkaslar'da Çeçenler ve Avarlar[5] arasında yaygındır. Hanefîlik'ten sonraki en yaygın Sünni mezheptir.

Şafiî mezhebinin kurucusu İmam-ı Şafiî, Maliki ve Hanefi mezheplerinin usulleri yayılmaya başladığı ilk zamanlarda yetişti. Bu yüzden İmam-ı şafii mezheplerin yollarını izleme fırsatı buldu. Ve onlardan farklı bir usul takip etti. Fıkhın usulleri ile ilgili ilk eser olan "Er-Risale" isimli kitabı yazdı. Zaman içerisinde fakihler onun etrafında toplandılar ve onun geliştirdikleri usullere göre fetva verdiler. Böylece Şafiî mezhebi doğdu.

Şafiî mezhebine bağlı bilginlerden bazıları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Hadis bilginlerinden İmam Nesâi, kelam (akaid) bilginlerinden Eşari, Maverdi, İmam Nevevi, İmam-ül-Haremeyn Abdülmelik bin Abdullah, Gazali, İbn Hacer, Kaffal-ı Kebir, İbni Subki, İmam-ı Suyuti vb.

İmam Nesâi'nin "Sünen"i meşhurdur, Eşari, Ehl-i sünnetin itikaddaki iki imamından birisidir. Hocalarının zinciri İmam-ı Şafii'ye ulaşmaktadır.

Daha çok Hanefilik'in yaygın olduğu bölgelerde etkinlik gösteren Nakşibendi tarikat şeyhleri genellikle Şafii'dir: Halid Bağdadî, Abdullah Dağıstani gibi.

  1. ^ "Vefatının 1199. yılında İmam Şafii". 18 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  2. ^ "MALEZYA - TDV İslâm Ansiklopedisi". 9 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  3. ^ "YEMEN - TDV İslâm Ansiklopedisi". 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  4. ^ "Diyanet, Türkiye'de Dini Hayat'ın haritas". 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  5. ^ a b "Teravih Ve Çeçenler – Kafkas Çeçen Kültür Derneği İstanbul". 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2023. 
  6. ^ "Farklı etnik, dini ve mezhebi bileşenlerin mozaiği: Irak". 18 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  7. ^ "SURİYE - TDV İslâm Ansiklopedisi". 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  8. ^ "MISIR - TDV İslâm Ansiklopedisi". 28 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  9. ^ "ETİYOPYA - TDV İslâm Ansiklopedisi". 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  10. ^ "SOMALİ - TDV İslâm Ansiklopedisi". 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  11. ^ Hallaq, Wael B. (2009). An introduction to Islamic law. Cambridge ; New York: Cambridge University Press. s. 31. ISBN 978-0-521-86146-5. OCLC 317918774. 
  12. ^ Saeed, Abdullah (2008). The Qurʼan: an introduction. London ; New York: Routhledge. s. 17. ISBN 978-0-415-42124-9. OCLC 145431783. 
  13. ^ Bruinessen, Martin Van. "Religion in." http://www.hum.uu.nl/medewerkers/m.vanbruinessen/publications/Bruinessen_Religion_in_ 9 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kurdish Times New York 4 (Summer-Fall 1991): 5-27: "The Shafi'i mazhab has its adherents, besides, in Egypt, Hadramaut and especially Southeast Asia." 
  14. ^ "Diyanet Suriyeliler için "Şafii ilmihali" hazırladı". 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2023.