Şam (eyalet)

Eyalet-i Şam
إيالة شام
Osmanlı İmparatorluğu Eyaleti

1517–1864
 

Şam Eyalet harita üzerinde
Şam Eyalet harita üzerinde
Şam Eyaleti (1795)
Merkez Şam[1]
Tarih
 - Mercidabık Muharebesi 1517
 - Kaldırılış 1864
Bugün parçası  Suriye
 Ürdün
 İsrail
 Filistin
 Gazze Şeridi

Şam Eyaleti veya Şam Beylerbeyliği (Osmanlıcaایالت شام; Eyālet-i Šām), Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir eyalet. 1516'daki Mercidabık Muharebesi'nin kazanılmasının ardından, 1517 yılında eyalet olmuştur.[2] 19. yüzyılda yüz ölçümünün yaklaşık 20.020 km2 olduğu bilinmektedir.[3]

Kurulduğu dönelerde Şam Eyaleti'nin sancakları aşağıdaki gibidir:[4]

  1. Halep Sancağı
  2. Hama Sancağı
  3. Ayntâb Sancağı
  4. Trablus Sancağı
  5. Malatya Sancağı
  6. Humus Sancağı
  7. Tarsus Sancağı
  8. Divriği Sancağı
  9. Birecik Sancağı
  10. Darende Sancağı
  11. Kâhta ve Gerger Sancağı
  12. Rum Kal'a Sancağı
  13. Behisni Sancağı
  14. Sis Sancağı
  15. Şam Sancağı

1522 yılındaki idarî taksimata göre sancaklar aşağıdaki gibidir:[5]

  1. Şam Sancağı
  2. Gazze Sancağı
  3. Kudüs Sancağı
  4. Safed Sancağı
  5. Halep Sancağı
  6. Trablus Sancağı
  7. Hama ve Humus Sancağı
  8. Ayntâb Sancağı
  9. Antakya Sancağı
  10. Birecik ve Rum-kal'a Sancağı
  11. Adana Sancağı
  12. Tarsus Sancağı
  13. Sis Sancağı

1527 yılındaki idarî taksimata göre Kudüs ve Gazze sancakları birleştirildi, Diyarbekir Eyaleti'ne bağlı olan Deyr ve Rahba Sancağı Şam Eyaleti'ne dahil edildi.

Eyaletin küçülmesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

1534 yılında Halep, Şam'dan bağımsız eyalet oldu. 1579 yılında Şam Eyaletine dahil olan Trablusşam sancağı ayrı bir eyalet oldu. 1660 yılında Sayda sancağı da ayrıldı.

  1. ^ Google Kitaplar'da Commercial statistics: A digest of the productive resources, commercial... By John Macgregor, s. 12,
  2. ^ Ágoston, Gábor; Masters, Bruce Alan. Encyclopedia of the Ottoman Empire. ss. sf. 169. 
  3. ^ The Popular encyclopedia: or, conversations lexicon, Volume 6. s. 698. 
  4. ^ Barkan, Ömer Lütfi (1953-1954). H. 933-934 (M. 1527-1528) Malî Yılına Ait Bir Bütçe Örneği. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. s. 303. 
  5. ^ Kanun-nâme-i Sultan Süleyman Han. Beyazıt Kütüphanesi. ss. varak 121.