.org

.org
Tanımlama tarihi 1 Ocak 1985
Üst seviye alan adı tipi Genel üst seviye alan adı
Durumu Aktif
Kayıt Public Interest Registry
Sponsor Resmî sponsoru bulunmuyor ancak PIR, Internet Society ile bağlıdır.
Kullanım amacı Kâr amacı gütmeyen kuruluşlar
Kayıt sınırlamaları Herkes kayıt yapabilir.
Yapı Doğrudan ikinci seviye olarak kaydedilebilir.
Dokümanlar RFC 1591, RFC 920, .org Registry Agreement
İhtilaf politikası UDRP
Website PIR

.org alan adı, İnternet'te kullanılan bir genel üst seviye alan adıdır (gTLD) ve İngilizce "organization" kelimesinin kısaltmasıdır. 1985'te kurulan ilk alan adlarından biridir ve 2003'ten beri Public Interest Registry tarafından işletilmektedir. Başlangıçta başka bir alan adı için uygun olmayan organizasyonlar için düşünülmüştü ancak sonradan kâr amacı gütmeyen kuruluşlar tarafından kullanımı yaygınlaştı.[1] Günümüzde genellikle kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, açık kaynak projeleri ve topluluklar tarafından kullanılsa da herkese açıktır. 1990'larda bir milyondan az olan kayıtlı alan sayısı 2012'de on milyona ulaştı. 2024 itibarıyla 87 milyondan fazla .org uzantılı alan adı bulunur.[2]

Electronic Frontier Foundation tarafından 2020'de, .org'un özel bir firmaya satılmasına karşı yapılan protesto.

".org" alan adı, Ocak 1985'te kurulan ilk üst seviye alan adlarından biriydi.[3] Diğer ilk kurulan üst seviye alan adları .com, .us, .edu, .gov, .mil ve .net idi. The MITRE Corporation, Temmuz 1985'te mitre.org ile ilk .org alanını kaydettiren kuruluştu.[4] Bu TLD, 1 Ocak 2003'ten beri Public Interest Registry tarafından işletilmektedir, bu görev Verisign'in bir bölümü olan VeriSign Global Registry Services'den devralınmıştır.[5]

Kasım 2019'da Public Interest Registry (PIR), Internet Society tarafından Ethos Capital adlı şirkete 1,135 milyar ABD doları karşılığında satılacaktı.[6] PIR, kâr amacı gütmeyen statüsünden vazgeçerek B Corporation olacağını da açıkladı.[7] Ancak bu durum, Ethos Capital'in ücretleri artırabileceği veya alan adını sansürleyebileceği endişesiyle eleştirildi. Satış, Nisan 2020'de ICANN tarafından bu alan adının özel sermaye firmasına devredilmesinin kâr amacı gütmeyen kuruluşlar için "kabul edilemez belirsizlik" yaratacağı gerekçesiyle engellendi.[8]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Postel, J. (March 1994), RFC 1591: Domain Name System Structure and Delegation, doi:10.17487/RFC1591, 20 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 28 Ocak 2021 
  2. ^ "2024 İnternet istatistikleri". Erişim tarihi: 29 Haziran 2024. 
  3. ^ RFC 920, Domain Requirements, J. Postel, J. Reynolds, The Internet Society (Ekim 1984)
  4. ^ "Mitre.org". 14 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2024. 
  5. ^ "InterNIC - .org geçişi hakkında SSS". 12 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2024. 
  6. ^ "Ethos paid $1.135 billion for .Org: Internet Society reveals the price it is selling out for" (İngilizce). 29 Kasım 2019. 26 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2020. 
  7. ^ "The Internet Society & Public Interest Registry: A New Era of Opportunity". .ORG (Basın açıklaması) (İngilizce). 13 Kasım 2019. 15 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2019. 
  8. ^ Robertson, Adi (30 Nisan 2020). "ICANN votes down controversial .org sale proposal". The Verge. 29 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020. 

Dış bağlatılar

[değiştir | kaynağı değiştir]