Christoph Martin Wieland

Wieland

Christoph Martin Wieland, (d. 5 Eylül 1733, Biberach an der Riß yakınlarında Oberholzheim - ö. 20 Ocak 1813, Weimar, Saksonya-Weimar-Eisenach), Aydınlanma Çağı'nda yaşamış Alman şair, mütercim ve yayımcıdır.

Wieland, Almanca konuşulan bölgeler içinde Gotthold Ephraim Lessing ve Georg Christoph Lichtenberg'in yanı sıra en önemli ve etkili Aydınlanma Çağı yazarıdır ve aynı zamanda Johann Gottfried Herder, Johann Wolfgang von Goethe, Friedrich Schiller'den oluşan Weimar'ın Dört Dehâsı arasında sayılır.

Geschichte der Abderiten (1887)

Kökenleri, çocukluğu ve gençliği

[değiştir | kaynağı değiştir]

Christoph Martin Wieland, o zamanlar bağımsız ve eşit bir imparatorluk şehri olan Biberach'ın ruhânî önderliğine bağlı bir köy olan Oberholzheim'da doğdu. Dedelerinin 1560 yılından beri Biberach'ta ikamet ettikleri biliniyor. Aile büyükleri Biberach'ın zengin tüccarlarıydı ve belediye meclisinde nüfûz kazanmışlardı. Wieland'ın büyük büyükbabası Martin Justin Wieland (1624 -1685) belediye başkanlığı yapmıştı.

Wieland dedesi Thomas Adam Wieland, Strazburg, Wittenberg, Basel ve Tübingen üniversitelerinde eğitim gördü ve 1680 yılında felsefe alanında yüksek lisansı derecesi kazandı. Din adamı ve papaz olarak çalıştı. Bir başka papazın kızı Anna Maria Brigel ile 1680 yılında yaptığı evlilikten birkaç çocuğu oldu; bunlardan bir de Christoph Martin Wieland'ın aynı adı taşıyan babası Genç Thomas Adam Wieland (1704-1772) da din adamıydı.

Christoph Martin Wieland, temel tedrisatı babasından, aile eşrafından tahsil ettikten sonra Biberach şehir okuluna yazıldı. On iki yaşındayken Latince ve Almanca şiir yazmaya başlamıştı ve on altı yaşına geldiğinde neredeyse tüm Roma klasiklerini okumuştu; dönemin modern yazarları arasında aydınlanmacı filozoflar Voltaire, Bernard le Bovier de Fontenelle ve Pierre Bayle ve Alman şairler arasında özellikle Barthold Heinrich Brockes ilgisini çekti.