Düşük alkollü bira

Makale serilerinden
Bira
Bira Tarihi
İçerik Arpa Malt Şerbetçi otu Maya
Çeşitler Alkolsüz Bira Altbier Amber Ale Amber Lager Amerikan Lager Amerikan Pale Ale Arpa Şarabı Baltik Porter Berliner Weisse Bière de Garde Bitter Bock Buğday birası Buhar Birası • Buz Birası • Çavdar Birası • Çikolatalı Stout • Darı Birası • Doppelbock • Dortmunder Export • Dubbel • Dunkel • Dunkelweizen • Eisbock • Ekşi Bira • Enkel • Eski Ale • Flandre Kırmızı Ale • Gose • Grodziskie • Hard Soda • Hefeweizen • Heller Bock • Helles • Irish Red Ale • Imperial IPA • Imperial Porter • Imperial Stout • IPA • İsli Bira • Kahverengi Ale • Kölsch • Kristallweizen • Lambik • Light Bira • Malt Bira • Malt Likörü • Manastır Birası • Märzen • Mısır Birası • Mild Ale • Oud Bruin • Oyster Stout • Pale Ale • Pale Lager • Pilsner • Porter • Premium Bitter • Premium Lager • Pumpkin Ale • Quadrupel • Roggenbier • Sahti • Saison • Schwarzbier • Sek Stout • Sert Lager • Siyah IPA • Stout • Tatlı Stout • Trappist Bira • Tripel • Weizenbock • Witbier • Yulaflı Stout • Zoigl
Üretim & Servis Biracılık Bira ölçümü Bira bardakları Bira musluğu Fermantasyon
Festivaller Bockfest Oktoberfest Uluslararası Bira Günü
Benzer İçecekler Cider Kvas Mead
g t d

Düşük alkollü bira, standart biralara göre oldukça düşük oranlarda alkol içeren biraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Light bira ya da alkolsüz bira olarak da bilinirler. Düşük alkollü biralar genelde lager tipi olarak üretilmesine karşın, ale tipi olarak üretilenleri de vardır.

Düşük alkollü biraların geçmişi Ortaçağ Avrupası'na dek uzanmaktadır. Düşük alkollü biralar, parazitlerden arındırıldığı için içme suyuna alternatif olarak kullanılmıştır. Bu kullanımın ikinci bir nedeni de o dönemlerde şenliklerde içilen standart biralardan daha ucuz olmasıdır. Daha yakın dönemlerde ise makine kullanımıyla birlikte sürücülerin ayık olma yükümlülüğü, bilinci bozmayan biraların geliştirilmesinde önemli rol oynamıştır.

John Naleszkiewicz'e göre alkolsüz biralar ABD'de Prohibition Dönemi ile birlikte yükselişe geçmiştir. 1917 yılında Başkan Wilson yasakçıları yatıştırmak için malt içeceklerindeki alkol oranını %2,75 olarak sınırlamıştır. Buna karşın Kongre 1919 yılında Volstead Yasası'nı onayarak bütün içeceklerdeki maksimum alkol oranını %0,50 olarak belirlemiştir. Bu çok düşük alkollü içecekler tonik olarak tanınmış, bira üreticileri de Prohibition Dönemi'nde ayakta durabilmek için tonik üretmişlerdir. Bira içeriğindeki alkol oranını azaltmak üreticiler için ekstra bir işlem anlamına gelmekteydi. Pek çok üretici bu değişikliğe kolayca uyum sağlayabilmiştir. 1933 yılında Prohibition yasakları ortadan kalkınca üreticiler hızlı bir biçimde standart bira üretimine yeniden başlamıştır.

1980'ler ile 1990'larda alkolizme karşı gelişen kaygılar "light" olarak adlandırılan biraların yeniden yaygınlaşmasına neden olmuştur. Bu bağlamda Anheuser-Busch aracılığıyla üretilen Bud Light adlı bira ABD'de en popüler içeceklerden biri olmuştur.

2010'larda bira üreticileri yükselen ev biracılığı trendine karşı düşük alkollü biralara odaklanmıştır. 21. yüzyıl başlarında alkolsüz biralar Orta Doğu'da popülaritesini yükseltmiş, günümüzde piyasanın üçte birini oluşturur duruma gelmiştir.^[1] Bu yükselişin bir diğer nedeni de İslam bilginlerinin, çok sayıda tüketildiğinde bile bilinci bozmayan biraların içilebileceğine yönelik söylemleri olmuştur.^[2]

ABD'de Prohibition Dönemi'nde yürürlüğe giren Volstead Yasası'na göre %0,50'den düşük alkollü içecekler, alkolsüz sayılmıştır. Bu içecekler, düşük alkol içeriğinden ötürü yasal olarak pek çok bölgede küçüklere de satılmıştır.

İngiltere'de alkol içerikleri %0,05'ten daha düşük olan biralar alkolsüz sayılırken, %1,20'den düşük biralar düşük alkollü sayılmaktadır.^[3] Buna karşın Avrupa Birliği'ndeki kimi bölgelerde alkol içeriği %0,50'den daha düşük olan biralar "alkolsüz" olarak etiketlenebilmektedir.

Avrupa Birliği içerisinde en çok alkolsüz bira üreten-tüketen ülke İspanya'dır.^[4]

Türkiye'de ise Bira Bildirisi'nde belirtildiği üzere alkol oranı %0,50'den az olan biralar alkolsüz sayılmaktadır, ancak bu biraların ad, biçim ya da ambalaj açısından alkollü bir birayla büyük oranda benzer bir biçimde servis edilmesi yasaktır.^[5]

Alkolsüz ya da düşük alkollü biraların olumlu özellikleri arasında, birkaç bira içtikten sonra araba kullanılabilmesi, alkolle ilişkili sağlık bozukluklarında azalma görülmesi, ertesi gün daha az akşamdan kalma belirtileri göstermesi gibi etmenler sıralanmaktadır.^[6][7] Alkol oranı düşük biralarla ilgili olarak kimi yakınmalar da bulunmaktadır. Genel olarak düşük alkollü biralarda tüketiciler için tat konusunda, üreticiler için ekstra işlem konusunda, satıcılar için ise çabuk bozulması konusunda genel sorunlar bulunmaktadır. Pennsylvania gibi kimi bölgelerde biraların alkolsüz bile olsa 21 yaş altındaki bireylere satılması yasaktır.

Indiana Üniversitesi psikoloji bölümünde yapılan bir araştırmaya göre alkolsüz biralar, alkollü biralara benzer biçimde duyusal ipuçları sağlar. Bu durum kişide alkol alınmasına benzer bir manipülasyona neden olur. Sonuç olarak bireyler plasebo etkisiyle fiziksel olarak yüksek oranda alkol almamasına karşın kendilerini alkollü sanabilirler.^[8]

Alkolsüz bira satışlarının yaklaşık üçte birini Orta Doğu ülkeleri oluşturur.

Suudi Arabistan ile Mısır gibi Arap ülkelerinde pek çok sayıda İslam bilgininin, alkol içermeyen biraların içilmesinde sakınca olmayacağı konusundaki söylemleri, bu biraların Arap ülkelerinde de tüketilmesini sağlamıştır. Holsten, Barbican ve Moussy gibi alkolsüz biralar Arap ülkelerindeki pek çok mağazada ve restoranda bulunabilmektedir.

Suudi Arabistan'da yurt dışından getirilen alkolsüz biraların yanı sıra, ülke içerisinde de alkolsüz bira üretimi yapılmaktadır. Al-Amoudi Rich Regular, Bario Classic, Moussy Classic, Abuljadayel Kingsburg ile Hillsburg Regular ülke sınırları içerisinde üretilen alkolsüz biralardan en önemlileridir.^[9]

Birleşik Arap Emirlikleri, İslam kurallarına göre yönetilen bir ülkedir. Buna karşın müslüman olmayanların alkollü bira tüketmesine karışılmamaktadır. Ülke çapında pek çok otelde alkol satışı yasaldır.^[10] Maaza Malt, Barbican Special Edition ile Barbican Premium Malt, Birleşik Arap Emirlikleri'nde üretilen alkolsüz biralardandır.^[11]

1979 İran İslam Devrimi'nden bu yana İran'da alkol üretimi ya da tüketimi yasaktır. Bu durum alkolsüz biraların gelişmesine neden olmuştur. 2012 yılında İran'da tüketilen alkolsüz bira oranı, 2007 yılında göre %400 oranda artmıştır.^[12] Behnoush Iran Company aracılığıyla üretilen Delster ülke çapında en çok bilinen biralardan biridir.^[13]

Malezya'daki alkolsüz bira piyasası, diğer müslüman ülkelerle karşılaştırıldığında son yıllarda daralma göstermektedir. 2015 yılında Malezya yönetiminin alkolsüz biraları inanca aykırı bulduğunu açıklaması bu daralmada önemli bir rol oynamaktadır.^[14] Yurt dışından getirilen biraların yanı sıra Napex adlı mikro-biracılık aracılığıyla Malezya'da Jaz Beer, Starker Aromatic, Starker Dunkel ile Starker Fresh Beer gibi biralar üretilmektedir.^[15]

Light bira, alkol ya da kalori içeriği düşürülmüş biraları tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Light biralar genellikle alkol tüketimini kontrol altına almak isteyenlerin ya da diyet yapanların yeğlediği bir bira türüdür. Ancak bu biralar, standart biralara göre daha tatsız olmaları yönünden sıklıkla eleştiri konusu olurlar.^[16]

Avustralya'da standart biralar genel olarak %5,00 oranında alkol içerirken, düşük alkollü biralarda bu oran %2,20 ile %3,20 arasındadır. Kanada'da ise düşük alkollü biralar %2,60 ile %4,00 arasındadır. %2,50'den daha düşük alkollü biralar "extra light" olarak adlandırılır.^[17]

Düşük alkollü biralar ilk etapta standart bira olarak üretilir, ardından içerisindeki alkolün bir bölümü ısıtılarak yok edilir. Alkol sudan daha uçucu bir sıvı olduğu için kaynatması daha kolaydır. Güçlü içkilerde uygulanan distilasyonun aksine düşük alkollü biralarda ısıtıldıktan sonra uçan sıvı değil kalan sıvı kullanılır. Pek çok modern bira üreticisi, biranın tadını bozmamak için vakumla buğulaştırmadan yararlanır. Eğer yeterli oranda vakum gücü sağlanırsa ısıtmaya gerek kalmaksızın alkol biradan ayrıştırılabilir, ancak yine de sıklıkla ısı kullanımı söz konusu olmaktadır.

Isı kullanımının söz konusu olmadığı bir başka alternatif üretim yönetimi de "ters ozmos" olarak adlandırılan işlemdir. Bira, yalnızca alkol ile suyun (az sayıda da asitlerin) geçebileceği gözenekli bir filtreden geçirilir. Alkol, geleneksel distilasyon yöntemleri kullanılarak alkol-su karışımından ayrıştırılır. Su ile geri kalan asitler, filtrenin diğer bölümünde kalan karışıma geri ekledikten sonra işlem tamamlanır.^[18]

Kimi durumlarda bira, istenilen alkol düzeyine ulaşmak için kolayca su ile inceltilir.

Alkolsüz bira üretiminde standart biralardan ayrı olarak adılan ilk adım, karbonasyon ya da şişeleme işleminden önce biranın kaynama derecesine dek ısıtılmasıdır. Alkolü uzaklaştırmanın başka bir yöntemi de, biranın oda sıcaklığında kaynaması için basıncı düşürmektir. Yüksek ısının biranın tadını etkilememesi için sıklıkla basınç yöntemi kullanılmaktadır.

Bira üreticileri, ürettikleri biraları alkolsüz biralara dönüştürmek isterlerse, alkolün alınması sırasında yitirdikleri sıvı oranını düşünmelidirler. Bu oran kabaca %4 olup, su eklenerek karşılanır.

Alkol biradan uzaklaştırıldıktan sonra normal üretim yöntemi sürdürülerek şişeleme aşamasına geçilir.^[19]

• Bira
• Kvas