Difteri aşısı
Difteri aşısı, Corynebacterium diphtheriae'nin neden olduğu bir hastalık olan difteriye karşı bir toksoid aşıdır.[1] Kullanımı, 1980 ile 2000 yılları arasında dünya genelinde vaka sayısında %90'dan fazla azalma ile sonuçlanmıştır.[2] İlk doz, altı haftalıkken dört hafta arayla iki ek dozla tavsiye edilir, daha sonra çocukluk döneminde yaklaşık %95 etkilidir.[2] Çocukluk döneminde üç doz daha önerilir.[2] Daha sonraki yaşamda daha fazla doz gerekip gerekmediği belirsizdir.[2]
Difteri aşısı çok güvenlidir.[2] Ciddi yan etkiler nadirdir.[2] Enjeksiyon bölgesinde ağrı oluşabilir.[2] Enjeksiyon bölgesinde birkaç hafta süren bir şişlik oluşabilir.[3] Aşı hem hamilelikte hem de bağışıklık fonksiyonu zayıf olanlarda güvenlidir.[3]
Difteri aşısı çeşitli kombinasyonlarda verilir.[4] Bazı kombinasyonlar (Td ve DT aşıları) tetanoz aşısını içerir.[2] Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 1974'ten beri kullanımını önermektedir.[2] Dünya nüfusunun yaklaşık %84'ü aşılanmıştır.[5] Kas içi enjeksiyon olarak verilir.[2] Aşı soğuk tutulmalı ancak dondurulmamalıdır.[3]
Difteri aşısı 1923'te geliştirilmiştir.[6] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "MedlinePlus Medical Encyclopedia: Diphtheria immunization (vaccine)". 2 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2009.
- ^ a b c d e f g h i j "Diphtheria vaccine: WHO position paper- August 2017" (PDF). Wkly. Epidemiol. Rec. 92 (31): 417-435. 4 Ağustos 2017. PMID 28776357. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "WHO2006" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b c Diphtheria Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases. 12. Public Health Foundation. May 2012. ss. 215-230. ISBN 9780983263135. 15 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "CDC2012Pink" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "Diphtheria Vaccination". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 2 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011.
- ^ "Diphtheria". World Health Organization (WHO). 3 Eylül 2014. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015.
- ^ Introduction to Epidemiology: Distribution and Determinants of Disease. Nelson Education. 2012. s. 251. ISBN 9781285687148. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.