Ermenistan'daki Kürtler
Ermenistan Kürtleri (Kürtçe: Kurdên Ermenistanê), büyük kısmı I. Dünya Savaşı esnasında Kars'tan Ermenistan'a göçen Kürtlerden oluşur. Kürt nüfusunun ezici çoğunluğu Yezidi dinine mensup olmakla beraber kalan kısmı Şii Kürtlerden oluşur.
1937 yılında, Stalinist baskı döneminde Kürtler de Büyük Temizliğin kurbanı oldu. Ancak Yezidi Kürtlere dokunulmayarak sadece Müslüman Kürtler Kazakistan'a, zorunlu göçe tabi tutuldu.[1][2] Kürtlerin diğer bir kısmı ise 1990'lı yıllarda Sovyetler Birliği'nin dağılması ardından oluşan ekonomik sorunlar ve Ermenistan-Azerbaycan savaşı nedeniyle çoğunlukla Avrupa ve Rusya'ya yerleşmişlerdir.
Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti 1918-1920 yılları arasında, Kürtlere siyasi haklar tanıdı: Kürt temsilcileri milletvekili seçildi. Bazı Kürtler Ermeni ordusunda subay oldu ve gönüllü Kürt birlikleri kuruldu.[3]
Ermenistan'da Sovyet dönemi boyunca, çok sayıda okul ve radyo açıldı. Büyük Sovyet Ansiklopedisine göre, Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Kürt edebiyatının merkezi oldu.[4] 1925 yılına gelindiğinde elliden fazla Kürt okulu açılmıştı.[5]
29 Eylül 2012,de Armavir bölgesinde Yezidiler için ibadethane açıldı. Burası Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi dışında kurulan ilk Yezidi ibadethanesi özelliğini taşımaktadır.[6]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]1926-2011 yılları arasındaki Yezidi ve Şii Kürtlerin toplam nüfusu:
Yıl | Nüfus | Ülke |
---|---|---|
1926[7] | 15,262 | Ermenistan SSC (Transkafkasya SFSC) |
1936[8] | 20,481 | Ermenistan SSC |
1959[9] | 25,627 | Ermenistan SSC |
1970[10] | 37,486 | Ermenistan SSC |
1979[11] | 50,822 | Ermenistan SSC |
1989[12] | 56,127 | Ermenistan SSC |
2001[13] | 42,139 | Ermenistan |
2011[14] | 37,470 | Ermenistan |
Ermenistan'da önde gelen Kürtler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ereb Şemo Şamilov - Yazar. Ermenistan SSC Emektar Kültür İşçisi[15]
- Samand Siyabendov - Yazar, Sovyetler Birliği Kahramanı, Milletvekili
- Heciyê Cindî- Yazar
- Eskerê Boyîk- Yazar
- Xelîlê Çaçan Muradov - Gazeteci, Yazar
- Ordîxanê Celîl - Kürdolog, Yazar
- Têmûrê Xelîl - Yazar, Gazeteci
- Çerkezê Reş - Yazar
- Fêrîkê Ûsiv - Şair
- Firîda Hecî Cewarî - Yazar, Doktor
- Emînê Evdal - Yazar
- Susika Simo - Sanatçı
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "(McDowall - A Modern History of the Kurds, page 492)"
- ^ Kurdish Culture and Society: An Annotated Bibliography - P. 22. by Lokman I. Meho, Kelly L. Maglaughlin
- ^ "Гажар Аскеров КУРДСКАЯ ДИАСПОРА". 20 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
- ^ "Kurds at Great Soviet Encyclopedia". 22 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
- ^ Encyclopedia of World Cultures - P 225. by David Levinson Jump up ^
- ^ "В Армении торжественно открыт езидский храм «Зиарат»". 22 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
- ^ "Араб Шамоевич Шамилов - Биография". 11 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2014.