Eurovision Şarkı Yarışması'nda Azerbaycan-Ermenistan ilişkileri

Eurovision Şarkı Yarışması'nda Azerbaycan-Ermenistan ilişkileri

Ermenistan	Azerbaycan

Ermenistan 2006 yılından beri, Azerbaycan ise 2008 yılından beri Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmaktadır. Birleşmiş Milletler tarafından Azerbaycan'ın de jure bir parçası olarak tanınan fakat 1993 yılından beri Ermenistan'ın desteklediği Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin de facto yönetimi altında duran Dağlık Karabağ bölgesi üzerinde iki ülke arasında henüz sona ermemiş çatışmalar, Eurovision Şarkı Yarışması'nı birçok durumda etkilemiştir.

Azerbaycan ile Ermenistan'ın Şarkı Yarışması kapsamındaki anlaşmazlıkları ilk olarak 2006 yılında, etkinliğin resmî sitesinde Ermenistan temsilcisi Andre'nin doğum yerinin Dağlık Karabağ olarak gösterilmesi nedeniyle Azerbaycan medyasının siteyi eleştirmesiyle ortaya çıktı (Andre doğduğu zaman Dağlık Karabağ Azerbaycan SSC'ne aitti). Bu anlaşmazlıklar 2009 Eurovision Şarkı Yarışması boyunca yoğunlaştı: yarı finaller boyunca Azerbaycanlı yetkililer, Dağlık Karabağ'da dikili duran Biz Dağlarımızız anıtının Ermeni yarışmacıların tanıtım videosunda gösterilmesine karşı çıktı. Buna tepki olarak Ermenistan, finalde oy sonuçlarını açıkladığı sırada kameraya birçok kez anıtı gösteren görseller gösterdi. Yarışmanın ardından, Azerbaycan devlet yayıncısının Ermeni katılımcıyı sansür etmek maksadıyla kendi gösterdiği yayını karıştırdığını ve Azerbaycan hükûmetinin Ermenistan için oy vermiş vatandaşlarını vatansever olmamak ve bir güvenlik tehdidi oluşturmakla suçlayıp bunları sorguya çektiğini söyleyen bildiriler ortaya çıktı. Bununla ilgili bir soruşturmanın ardından Azerbaycan, oy verenlerin gizlilik hakkını ihlâl ettiği gerekçesiyle Avrupa Yayın Birliği tarafından para cezasına çarptırıldı.

2010 Eurovision Çocuk Şarkı Yarışması'nın ardından Ermenistan medyası, Ermenistan'ın kazandığı belli olduğu zaman Azerbaycan yayıncısının yayını kestiği iddiasında bulundu, ancak Azerbaycan bu yarışmaya daha evvel hiç katılmadığı için bu yarışmanın Azerbaycan'da hiç yayınlanıp yayınlanmadığı da tartışıldı. Azerbaycan, 2011 Eurovision Şarkı Yarışması'nı kazandıktan sonra 2012 Eurovision Şarkı Yarışması'na ev sahipliği yapmak için hazırlıklarda bulunduğu sırada, bir grup Ermeni müzisyen, yarışmaya yönelik boykot yürütme teşebbüsünde bulundu ve Ermenistan en sonunda yarışmadan çekildi. Ermenistan'ın yarışmadan çekilmesine ilişkin geç haber vermesi nedeniyle Ermeni devlet yayıncısı bir para cezasına çarptırıldı.^[1] Ermenistan, İsveç'te düzenlenen 2013 Eurovision Şarkı Yarışması'nda yarışmaya geri döndü.^[2]

2015 Eurovision Şarkı Yarışması'nin öncesinde Ermenistan'ı temsil edecek "Don't Deny" ("İnkâr Etme") şarkısının Ermeni Kırımı'nı soykırım olarak tanıma yönünde bir çağrı teşkil ettiğine ilişkin iddialar ortaya çıkınca iki ülke arasında yeni anlaşmazlıklar gelişmeye başladı (bu olayların 100. yıldönümü 2015 yılı yarışmasının öncesinde anıldı). Ermeni Soykırımı iddialarını reddeden Azerbaycan, Ermenistan'ın yarışmayı kendi "siyasî hırslarını" ifade etmenin bir aracı olarak kullanmaya teşebbüs ettiğini belirten bir bildiri yayınladı. Şarkının sözde politik temalarına ilişkin endişeleri gidermek maksadıyla şarkının ismi "Face the Shadow" ("Gölgeyle Yüzleş") olarak değiştirildi. Ertesi yıl, Ermenistan'ı temsil eden İveta Mukuçyan, ilk yarı finalde Dağlık Karabağ Cumhuriyeti bayrağını gösterdiği için yarışma düzenleyicilerinin kınamasına uğradı.