Geceyarısı Kovboyu (film)
| Midnight Cowboy | |
 "Geceyarısı Kovboyu" (Midnight Cowboy) filminin özgün sinema afişi | |
| Yönetmen | John Schlesinger |
|---|---|
| Yapımcı | Jerome Hellman |
| Senarist | Waldo Salt James Leo Herlihy 'nin romanından |
| Oyuncular | Dustin Hoffman Jon Voight Brenda Vaccaro |
| Müzik | John Barry |
| Görüntü yönetmeni | Adam Holender |
| Kurgu | Hugh A. Robertson |
| Stüdyo | Florin Productions Jerome Hellman Productions |
| Dağıtıcı | United Artists MGM Home Entertainment DVD dağıtım |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Dram |
| Renk | Renkli (DeLuxe) ve siyah beyaz bölümler |
| Yapım yılı | 1969 |
| Çıkış tarih(ler)i | 25 Mayıs 1969 New York Ocak 1972, Türkiye |
| Süre | 113 dakika |
| Ülke |  ABD |
| Dil | İngilizce,İtalyanca |
| Bütçe | 3,6 Milyon $ |
| Hasılat | 44,8 Milyon $ |
| Diğer adları | Geceyarısı Kovboyu (Türkiye) Macadam cow-boy (Fransa) Un Uomo da marciapiede (İtalya) Cowboy de medianoche (İspanya) Asphalt-Cowboy (Almanya) |
Geceyarısı Kovboyu 1969 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Midnight Cowboy dur.
Senaryosunu James Leo Herlihy'nin 1965 yılında yazdığı aynı adlı romanından Waldo Salt'ın uyarlayıp yazdığı filmi İngiliz sinemacı John Schlesinger yönetmiş, başlıca rollerinde Dustin Hoffman, Jon Voight ve Brenda Vaccaro oynamışlardır. Filmin müziklerini John Barry yapmıştır. Filmde, taşradan New York'a erkek fahişe olmak niyeti ile gelen bir gencin büyük şehir ormanındaki hayatta kalma mücadelesi anlatılmaktadır.
"Geceyarısı Kovboyu", 1994 yılında "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek Kongre Kütüphanesi'ndeki Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.[1]
Özet
[değiştir | kaynağı değiştir]Teksaslı toy delikanlı Joe Buck (Jon Voight), yaşadığı taşra şehrinin tekdüzeliğinden bıkar ve kendini New York 'un sokaklarına atar. Yakışıklı ve güçlü kuvvetli bir genç olan Buck'ın niyeti burada 'geçkin' kadınlara para karşılığında seks hizmeti vermektir. Kendine fazlası ile güvenen bu kovboy kıyafetli, çocuk ruhlu genç New York denen vahşi ormanın içine daldıkça işlerin hiç de umduğu gibi gitmediğini görür. Bu acımasız kuralları olan ve herkesin birbirine yabancı olduğu şehirde gittikçe yalnızlaşır. Vücudunu sattığı kadınlardan para alamaz, hattâ onlara para da kaptırır. Çaresizlik ve yoksulluk içinde sürünürken bulabildiği tek arkadaş ise sefil, esrarkeş, hasta ve sakat bir dolandırıcı olan 'Ratso' Rizzo'dur (Dustin Hoffman). Birlikte virane bir binada sefil bir hayatı paylaşmaya başlarlar. Birbirlerine hiç benzemeyen bu iki karakter arasında garip bir dostluk başlar.
Oyuncu kadrosu
[değiştir | kaynağı değiştir]| Aktör/Aktris | Rolü |
|---|---|
| Dustin Hoffman | 'Ratso' Rizzo |
| Jon Voight | Joe Buck |
| Brenda Vaccaro | Shirley |
| Sylvia Miles | Cass |
| John McGiver | Mr. O'Daniel |
| Barnard Hughes | Towny |
Film hakkında notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Film 1969 'da gösterime sunulduğunda o zamanki değerlendirme sistemine göre X-Rated kategorisine sokulmuştu.Ancak o zamanlar henüz pornografik filmler ortalarda yoktu ve "X-Rated" o devirde '17 yaşından küçükler seyredemez' anlamını taşıyordu.Sonradan "X-Rated" etiketi pornografik filmlerde yaygın olarak kullanılmaya başlayınca, "Geceyarısı Kovboyu" nu birçok sinema göstermeyi reddetti,gazeteler reklam almadılar. Bunun üzerine 1971 yılında film "R" kategorisine çıkartıldı,yani 16 yaş altındaki çocuklar ebeveynleri nezaretinde filme gidebileceklerdi.Film bu derecelendirme değişikliğinden önce Oscar aldığı için "En İyi Film Akademi Ödülü" alan ilk ve tek "X-Rated" film olma unvanına da kavuştu.[2][3]
- 2007 yılında Amerikan Film Enstitüsü bu filmi "Tüm zamanların en iyi 43. filmi" olarak ilan etti.
- Filmin bir sahnesinde Ratso ve Joe kovboylar üzerine bir tartışmaya girerler.Ratso kovboyların 'gay' olduklarını ileri sürünce Joe "John Wayne de bir kovboy,sen şimdi John Wayne'e gay mi diyorsun" diye karşı çıkar.İronik bir şekilde hem Dustin Hoffman hem de Jon Voight o yıl aday gösterildikleri En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü 'nü True Grit filmindeki rolü ile John Wayne 'e kaptırırlar.
- Filmin uyarlandığı aynı adlı roman, Geceyarısı Kovboyu (Midnight Cowboy), James Leo Herlihy tarafından 1965 tarihinde yazılmıştı. Roman Giovanni Scognamillo'nun Türkçeye çevirisiyle 1970 tarihinde Milliyet Yayınları'ndan da çıktı.[4]
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]Akademi Ödülleri (Oscar)
[değiştir | kaynağı değiştir]1970
Diğer Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Oscar'lardan başka,çeşitli yarışmalarda filme 23 ödül daha verilmiştir.
Filmin Müzikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Filmin ilk kez 1969 yılında Capitol plaktan çıkan "Sountrack" albümünde yer alan parçalar şunlardır;
- Everybody's Talkin'
- Joe Buck Rides Again
- A Famous Myth
- Fun City
- He Quit Me
- Jungle Gym At The Zoo
- Midnight Cowboy
- Old Man Willow
- Florida Fantasy
- Tears and Joys
- Science Fiction
- Everybody's Talkin'
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "National Film Registry" (İngilizce). Library of Congress / National Film Preservation Board. 4 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2012.
- ^ "IMDb de ilgili referans". 4 Nisan 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ en:Motion picture rating system Sinemada derecelendirme sistemi ile ilgili bilgi
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2008.
