Hürrem Erman
Hürrem Erman | |
---|---|
Doğum | Muharrem Hürrem 1 Temmuz 1913 Vodina, Yunanistan |
Ölüm | 9 Mart 2003 (89 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Ölüm sebebi | Kalp krizi |
Defin yeri | Aşiyan Mezarlığı, İstanbul |
Milliyet | Türk |
Meslek | Film yapımcısı |
Evlilik | Gelengül Melek Erman |
Çocuk(lar) | Mehmet Fuat Erman (d. 30 Ocak 1955)[1] Nail Erman |
Ebeveyn(ler) | Mustafa Erman (babası) Heybeti Erman (annesi) |
Muharrem Hürrem Erman (1 Temmuz 1913, Vodina - 9 Mart 2003, İstanbul), Türk film yapımcısıdır.[2]
Erman, Sinemacılar Döneminin en önemli yönetmenlerinden Lütfi Ö. Akad'ın filmlerine yapımcılık yaparak Türk sinemasında yeni bir dönemin açılmasını sağlayan isimler arasında gösterilir.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Vodina'da 1913 yılında doğan Hürrem Erman, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi felsefe bölümünde iki sene okudu.
Adapazarı'nda 1935'te kardeşi Hüseyin Erman'la birlikte açtığı salonla sinema işletmeciliğine başlayıp film ithalatçılığı da yaparlar. 1942'de Fuat Süren (Faruk Süren'in babası) ile Metal Film'i kurarlar, ancak 2. Dünya Savaşı dolayısıyla film yapamazlar.[3]
İlk olarak 1947'de Seyfi Havaeri'nin yönettiği Damga'nın yapımcılığını üstlenir. Memduh Ün'ün oyuncu olarak sinemaya girişi de bu filmle olur. Seyfi Havaeri filmin son çekimlerini yapmayınca, Hürrem Erman henüz yönetmenlik yapmamış olan Lütfi Akad'dan çekimleri tamamlamasını ister, yarım günlük çekim yapılır. Film çekildikten sonra ağabeyi Hasan Erman ile Erman Film'i kurar.[4] Erman, daha sonra Vurun Kahpeye filminin yönetmenliğini Akad'ın yapmasını ister. Damga ve Vurun Kahpeye gişede büyük başarı sağlar.
Erman, Akad dışında Atıf Yılmaz, Memduh Ün, Orhan Aksoy, Halit Refiğ, Osman F. Seden gibi önemli yönetmenlerle çalışmıştı. Yapımcılığın yanı sıra Adapazarı ve İstanbul'da stüdyolar açan Erman, film ithalatçılığı da yaparak birçok filmin Türkiye'de gösterilmesini sağlamıştı. Türk film yapımcılarının kendi aralarında ilk defa örgütlendiği Prodüktörler Cemiyeti'nin kurucuları arasında yer alan Hürrem Erman, 132 filmin yapımcılığını üstlenmişti. Bomonti'de Erman Film film yıkama ve seslendirme stüdyosu ile Gayrettepe'de Plato kurmuştu.
Hürrem Erman, 1952 Miss Turkey Güzeli Gelengül Tayfuroğlu (1935-2024)[5] ile evliydi.
Erman yapımcı olarak Vurun Kahpeye, Lüküs Hayat, Hıçkırık, Ak Altın, Karacaoğlan'ın Kara Sevdası, Kezban Roma’da, Gelin, Düğün, Diyet, Fatma Bacı, Gökçe Çiçek gibi Türk sinema tarihinin köşe taşı olarak nitelendirilen birçok filme yapımcı olarak imza attı. Birkaç filmde Cameo olarak da göründü. 1990 yılında 9. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde Onur Ödülü ile şereflendirildi. Hürrem Erman, 9 Mart 2003'te kalp krizi sonucu öldü. Cenazesi, Aşiyan Mezarlığı'na defnedildi.[6]
Filmografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yapımcı olarak[7][8]
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1948: Damga
- 1949: Vurun Kahpeye
- 1950: Allah Kerim
- 1950: Sihirli Define
- 1951: Ne Sihirdir Ne Keramet
- 1952: Arzu ile Kamber
- 1952: İki Kafadar Deliler Pansiyonunda
- 1952: Tahir ile Zühre
- 1953: Aşk Istıraptır
- 1953: Hıçkırık
- 1954: Fındıkçı Gelin
- 1955: Kızımla Beraber Ağladık
- 1955: Meçhul Kadın
- 1955: Son Beste
- 1957: Ak Altın
- 1958: Bir Dilim Ekmek
- 1959: Ala Geyik
- 1959: Günah Kadını / Şehvet Uçurumu
- 1959: Karacaoğlan'ın Kara Sevdası
- 1959: Onun Süvarisi
- 1960: Gece Kuşu
- 1960: Suçlu
- 1961: Bir Demet Yasemen
- 1961: Kezban
- 1961: Sokaktan Gelen Kadın
- 1961: Tatlı Günah
- 1962: Aramıza Kan Girdi
- 1962: Cafer Çocuk Hırsızı
- 1962: Gol Kralı Cafer
- 1962: Zorlu Damat
- 1963: Acı Aşk
- 1963: Ayşecik Fakir Prenses
- 1963: Helal Olsun Ali Abi
- 1963: Korkusuz Kabadayı
- 1963: Küçük Beyin Kısmeti
- 1963: Maceralar Kralı
- 1963: Şaşkın Baba
- 1963: Şıpsevdi
- 1963: Zehir Hafiye
- 1964: Afilli Delikanlılar
- 1964: Ayşecik Cimcime Hanım
- 1964: Ayşecik Çıtı Pıtı Kız
- 1964: Bir İçim Su
- 1964: Bomba Gibi Kız
- 1964: Öksüz Kız
- 1964: Vurun Kahpeye
- 1965: Cennet Fedaileri
- 1965: Hıçkırık
- 1965: İki Yavrucak
- 1965: Kart Horoz
- 1965: Kumarbaz
- 1965: Yalancı
- 1966: Damgalı Kadın
- 1966: Dertli Gönüller
- 1966: Fatih'in Fedaisi
- 1966: İntikam Ateşi
- 1966: Vatan Kurtaran Aslan
- 1967: Kederli Günlerim
- 1967: Samanyolu
- 1968: Kadın Asla Unutmaz
- 1968: Kezban
- 1969: Ala Geyik
- 1969: Bir Türk'e Gönül Verdim
- 1969: Boğaziçi Soygunu
- 1969: Kızım ve Ben
- 1969: Uykusuz Geceler
- 1970: Adsız Cengaver
- 1970: Avare
- 1970: Cafer Bey
- 1970: Çeko
- 1970: Hoş Memo
- 1970: Kezban Roma'da
- 1970: Kiralık Katiller
- 1971: Anneler ve Kızları
- 1971: Bütün Anneler Melektir
- 1971: Cafer Bey, İyi Fakir Ve Kibar
- 1971: Cemo ile Cemile
- 1971: Elmacı Kadın
- 1971: Gelin Kız
- 1971: Kezban Paris'te
- 1971: Severek Ayrılalım
- 1971: Yarın Ağlayacağım
- 1971: Yavru ile Katip
- 1972: Alın Yazısı
- 1972: Fatma Bacı
- 1972: Gökçe Çiçek
- 1972: Kaderimin Oyunu
- 1972: Sev Dedi Gözlerim
- 1972: Vahşi Çiçek
- 1972: Vefasız
- 1972: Yaralı Kurt
- 1973: Ben Doğarken Ölmüşüm
- 1973: Düğün
- 1973: Gelin
- 1973: Kızın Var Mı Derdin Var
- 1973: Vurun Kahpeye
- 1973: Yedi Evlat İki Damat
- 1973: Yeryüzünde Bir Melek
- 1974: Dertler Benim Olsun
- 1974: Diyet
- 1974: Esir Hayat
- 1974: Garip Kuş
- 1974: Kin
- 1974: Kuma
- 1975: Baba Bizi Eversene
- 1975: Batsın Bu Dünya
- 1975: Beş Milyoncuk Borç Verir Misin
- 1975: Deli Yusuf
- 1975: Güler Misin Ağlar Mısın
- 1975: Kaynanalar
- 1975: Nereden Çıktı Bu Velet
- 1976: Bıktım Her Gün Ölmekten
- 1976: Her Gönülde Bir Aslan Yatar
- 1976: Nereye Bakıyor Bu Adamlar
- 1976: Tuzak
- 1977: Aslan Bacanak
- 1977: Hatasız Kul Olmaz
- 1977: Meryem ve Oğulları
- 1977: Sivri Akıllılar
- 1977: Yuvanın Bekçileri
- 1978: Cafer'in Çilesi
- 1978: Çilekeş
- 1978: Kaplanlar Ağlamaz
- 1978: Petrol Kralları
- 1979: Baba Kartal
- 1979: Bekçiler Kralı
- 1979: Nokta ile Virgül Paldır Küldür
- 1980: Nokta ile Virgül Şaşkın Milyonerler
- 1980: Yarabbim
- 1981: İtirazım Var
- 1981: Mutlu Ol Yeter
- 1982: Hasret Sancısı
- 1982: Yakılacak Kadın
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Milliyet - 1 Şubat 1955 - MİLLİYET GAZETE ARŞİVİ". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 24 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "TSA' da Hürrem Erman". www.tsa.org.tr. TSA. 18 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2023.
- ^ "Hürrem Erman Belgeseli". Erman Film. 2006. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Işıkla Karanlık Arasında. İş Bankası Yayınları (2004), İletişim Yayınları (2016, 2018). ss. 47-49. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "1952 Türkiye güzeli Gelengül Erman 90 yaşında vefat etti". Artı Gerçek. 11 Ocak 2024. 2 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2020.
- ^ "Hürrem Erman". TSA. 18 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Erman Film". YouTube kanalı. Erman Film. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Beyazperde'de Hürrem Erman
- IMDb'de Hürrem Erman
- Sinemalar.com'da Hürrem Erman
- SinemaTürk'te Hürrem Erman
- TSA'de Hürrem Erman 18 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Hürrem Erman, İzlenmemiş Bir Yeşilçam Filmi 7 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Rıza Kıraç, Can Yayınları, 2008