Hacker
.jpg)
Hacker ya da bilgisayar korsanı,[1] hedefine standart dışı yollarla ulaşan, bilgi teknolojisi alanında yetenekli kişidir. Terim, popüler kültürde bilgisayar sistemlerine girmek ve normalde erişemeyecekleri verilere erişmek için hata veya açık bilgisine sahip bir kişiler olan güvenlik korsanları ile ilişkilendirilmiştir. Hack kavramının olumlu bir örneği ise yasal durumlarda meşru kişiler tarafından da kullanılmasıdır. Örneğin, kolluk kuvvetleri bazen suçlular ve diğer kötü niyetli kişiler hakkında delil toplamak için bilgisayar korsanlığı tekniklerini kullanır. Bu teknikler arasında kimliklerini çevrimiçi ortamda maskelemek ve suçlu gibi davranmak için anonimlik araçlarını (VPN veya dark web gibi) kullanmak yer almaktadır.[2][3] Benzer şekilde, gizli istihbarat teşkilatları da işlerini yasal olarak yürütürken bilgisayar korsanlığı tekniklerini kullanabilirler. Bilgisayar korsanlığı ve siber saldırılar, kolluk kuvvetleri ve güvenlik kurumları tarafından (casusluk, sabotaj vb. faaliyetleri gibi) yasa dışı ve yasadışı olarak kullanılmakta ve devlet aktörleri tarafından yasal ve yasadışı savaşın bir silahı olarak kullanılabilir.
Tanımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Hackerların iki türünü yansıtan "hacker" kelimesi için iki tanım bulunmaktadır:
- Orijinal olarak, hacker basitçe ileri düzey bilgisayar teknolojisi meraklısı (hem donanım hem de yazılım) ve programlama alt kültürünün üyesi bir kişi anlamına geliyordu; bkz. hacker kültürü.[4]
- Bilgisayar güvenliğini alt edebilen kişi. Bunu kötü niyetli amaçlar için yapıyorsa, bu kişiye aynı zamanda "cracker" (bilgisayar korsanı) da denebilir.[5]
- Hacktivist: Hacktivistler kendilerine göre kötü veya yanlış olan toplumsal veya politik sorunları dile getirmek amacıyla belirli siteleri hackleyerek ileti yerleştirirler.
- Siyah şapkalı: Kişisel bilgisayarlara veya çeşitli kurum ve kuruluşlara ait bilgisayarlara ve ağlara izinsiz olarak giriş yapan kişilerdirler, sistemleri kullanılmaz hale getirir veya gizli bilgileri çalarlar. Elektronik veya mekanik otomat sistemlerine girilmesi gereken bilgi ya da jeton gibi doğrulama yöntemlerini çeşitli yöntemler kullanıp atlatarak hizmet verici sistemi yanıltırlar. En zararlı hackerlar siyah şapkalılardır.
- Beyaz şapkalı: Beyaz şapkalılar da her türlü programı, siteyi veya bilgisayarı güvenlik açıklarından yararlanarak kırabilirler ancak kırdığı sistemin açıklarını sistem yöneticisine bildirerek, o açıkların kapatılması ve zararlı kişilerden korunmasını sağlayan, iyi amaçlı hackerlardır.
- Gri şapkalı: Yasallık sınırında saldırı yapan, iyi veya kötü olabilen hackerlardır.
- Yazılım korsanı: Yazılım korsanları bilgisayar programlarının kopya korumalarını kırarak, bu programları izinsiz olarak dağıtımına olanak sağlayıp para kazanırlar. Piyasaya korsan oyun ve program CD'lerini yazılım korsanları çıkarır.
- Phreaker: Telefon ağları üzerinde çalışan, telefon sistemlerini hackleyerek ücretsiz görüşme yapmaya çalışan kişilerdir.
- Script kiddie: Script kiddieler hackerlığa özenen kişilerdir. Tam anlamıyla hacker değillerdir. Script kiddieler genellikle kişilerin e-posta veya anında mesajlaşma şifrelerini çalarlar.
- Lamer: Ne yaptığının tam olarak farkında olmayan, bilgisayar korsanlığı yapabilmek için yeterince bilgisi olmayan kişi. Script Kiddie benzeri kişilerdir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Bilgisayar korsanı", Güncel Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2023.
- ^ Ghappour, Ahmed (1 Ocak 2017). "Tallinn, Hacking, and Customary International Law". AJIL Unbound. 111: 224-228. doi:10.1017/aju.2017.59
. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. - ^ Ghappour, Ahmed (1 Nisan 2017). "Searching Places Unknown: Law Enforcement Jurisdiction on the Dark Web". Stanford Law Review. 69 (4): 1075. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ Hackers: Heroes of the Computer Revolution. 1984.
- ^ Malkin, G, (Ed.) (1996). "Internet Users' Glossary". IETF Tools. doi:10.17487/RFC1983 . RFC 1983. 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Challenges to entertain your mind and progress in the computer security (Hacker-Challenge)
- Levy, Steven (1984). Hackers: Heroes of the Computer Revolution. Doubleday. ISBN 0-385-19195-2.
- Sterling, Bruce (1992). The Hacker Crackdown. Bantam. ISBN 0-553-08058-X. 29 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2006.
- Slatalla, Michelle (1995). Masters of Deception: The Gang That Ruled Cyberspace. HarperCollins. ISBN 0-06-017030-1.
- Dreyfus, Suelette (1997). Underground: Tales of Hacking, Madness and Obsession on the Electronic Frontier. Mandarin. ISBN 1-86330-595-5. 10 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2006.
 | Bilgisayar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
