Jürgen Moltmann
Jürgen Moltmann | |
---|---|
Doğum | 8 Nisan 1926 Hamburg, Almanya |
Ölüm | 3 Haziran 2024 (98 yaşında) Tübingen, Baden-Württemberg, Almanya |
Şablon:Infobox clergy | |
Akademik geçmişi | |
Alma mater | Göttingen Üniversitesi |
Doktora danışmanı | Otto Weber |
Etkilendikleri | |
Akademik çalışmaları | |
Disiplin | İlahiyat |
Alt disiplin | |
Gelenek | |
Kurumları | |
Doktora öğrencileri | |
Önemli eserleri |
|
Etkiledikleri | |
Jürgen Moltmann (8 Nisan 1926 - 3 Haziran 2024) , Tübingen Üniversitesi'nde Sistematik teoloji profesörü olan ve Umut Teolojisi, Çarmıha Gerilmiş Tanrı, Yaratılıştaki Tanrı gibi kitaplarıyla ve sistematik teolojiye yaptığı diğer katkılarıyla tanınan bir Alman Reformcu ilahiyatçıydı. Eserleri birçok dile çevrildi.
Moltmann, teolojisini Karl Barth'ın teolojik çalışmalarının, özellikle de Kilise Dogmatiklerinin bir uzantısı olarak tanımladı ve çalışmasını Barth'ın sonrası olarak tanımladı. Moltmann, Tanrı'nın insanlıkla birlikte acı çektiği görüşüne dayanan bir tür kurtuluş teolojisi geliştirdi ve aynı zamanda 'umut teolojisi' olarak adlandırdığı Diriliş umudu aracılığıyla insanlığa daha iyi bir gelecek vaat etti. Moltmann'ın çalışmalarının çoğu, bu fikirlerin teolojinin çeşitli alanları için sonuçlarını geliştirmekti. Moltmann, bir tür sosyal teslisçilik geliştirmesiyle tanındı .Kendisine birçok uluslararası fahri doktora unvanı verildi.
Yaşamı ve kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Gençlik
[değiştir | kaynağı değiştir]Moltmann, 8 Nisan 1926'da Hamburg'da doğdu.[4][5][6] Babası bir öğretmendi; aile dindar değildi.[4][5] Büyükbabası Masonların büyük üstadıydı Moltmann, ergenlik çağında Albert Einstein'ı putlaştırdı ve üniversitede matematik okumayı bekliyordu.[7]
II. Dünya Savaşı
[değiştir | kaynağı değiştir]Moltmann, eğitimine devam etmek için giriş sınavına girdi ancak bunun yerine Alman Ordusunda Hava Kuvvetleri yardımcısı olarak savaşa katıldı. "Savaşın sefaletinde yanında götürdüğü okumalar Goethe'nin şiirleri ve Nietzsche'nin eserleriydi."[a][8] 1943 yılında 16 yaşındayken askere alındı ve Alman Ordusunda asker oldu. İkinci Dünya Savaşı sırasında, memleketi Hamburg'un Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından bombalanması sırasında uçaksavar bataryasında çalıştı; bu saldırı, yanında duran bir arkadaşı da dahil olmak üzere 40.000 kişinin ölümüne yol açtı.[4][9] Ön saflardaki bir Alman ormanı olan Klever Reichswald'a emredildi ve 1945'te karanlıkta tanıştığı ilk İngiliz askerine teslim oldu 1945'ten 1948'e kadar savaş esiri (POW) olarak hapsedildi ve kamptan kampa taşındı.[7]
Önce Belçika'da, ardından İskoçya'da ve ardından İngiltere'de savaş esiri olarak hapsedildi. Belçika'daki kampta mahkûmlara yapacak çok az şey verildi. Moltmann ve mahkûm arkadaşları ölümden kurtulmuşlardı ama tüm umutlarını ve güvenlerini kaybetmişlerdi.[10] Moltmann, Belçika'nın ardından İskoçya'nın Kilmarnock kentindeki bir kampa nakledildi ve burada bombalamadan zarar gören bölgeleri yeniden inşa etmek için diğer Almanlarla birlikte çalıştı. İskoç sakinlerinin mahkûmlara karşı misafirperverliği onun üzerinde büyük bir etki bıraktı.[10] İskoçya'da, Buchenwald ve Bergen-Belsen toplama kamplarının kulübelerinde çatışma halinde çivilenmiş fotoğraflarını da gördüler. Mahkûmların ilk tepkisi bu fotoğrafların propaganda olduğu yönündeydi ancak giderek kendilerini Nazilerin kurbanlarının gözünden görmeye başladılar.[10] Moltmann'a Amerikalı bir papaz tarafından Yeni Ahit ve Mezmurlar'ın küçük bir kopyası verildi ve bunları okumak ona yeni bir umut verdi.[4][6]
Temmuz 1946'da son kez İngiltere'nin Nottingham yakınlarındaki Cuckney köyünde bulunan bir İngiliz hapishanesi olan Norton Camp'e transfer edildi. Kamp YMCA tarafından işletiliyordu ve burada Moltmann birçok teoloji öğrencisiyle tanıştı. Norton Kampında Reinhold Niebuhr'un İnsanın Doğası ve Kaderi adlı eserini keşfetti. Bu, okuduğu ilk teoloji kitabıydı ve Moltmann bunun hayatı üzerinde büyük bir etkisi olduğunu iddia etti. Bir savaş esiri olarak edindiği deneyim ona acı ve umudun birbirini nasıl güçlendirdiğine dair büyük bir anlayış kazandırdı ve teolojisi üzerinde kalıcı bir etki bıraktı Moltmann daha sonra şunu iddia etti: "Bizden sıklıkla istendiği gibi, hiçbir zaman Mesih adına karar vermedim, ancak eminim ki, o anda ve orada, ruhumun karanlık çukurunda beni buldu."[7][10]
Moltmann 22 yaşında evine döndüğünde memleketi Hamburg'u (aslında ülkesinin büyük bir kısmını) II. Dünya Savaşı'ndaki Müttefik bombardımanından harabeye dönmüş halde buldu.[7] 1947'de o ve diğer dört kişi, İngiltere'nin Derby kenti yakınlarındaki Swanwick'teki bir konferans merkezi olan savaş sonrası ilk Hristiyan Öğrenci Hareketi'ne katılmaya davet edildi. Konferans onu derinden etkiledi. Moltmann, profesörleri Karl Barth'ın takipçileri ve Almanya'daki İtiraf Eden Kilise ile ilgilenen ilahiyatçıların bulunduğu Göttingen Üniversitesi'nde okumak için Almanya'ya döndü[7] Doktorasını 1952'de Otto Weber'in danışmanlığında aldı. Moltmann, 1952'den 1957'ye kadar Bremen-Wasserhorst'un papazıydı.[5] ve aynı zamanda öğrencilerin de papazıydı.[11] 1958'de Moltmann, teoloji öğretmeni oldu[11] ve 1963'te Bonn Üniversitesi'nin ilahiyat fakültesine katıldı[5] 1967 yılında Tübingen Üniversitesi'ne Sistematik İlahiyat Profesörü[11] atandı ve 1994 yılında emekli olana kadar orada kaldı.[5] Moltmann, 1963'ten 1983'e kadar Dünya Kiliseler Konseyi İnanç ve Düzen Komitesi'nin bir üyesiydi 1983'ten 1993'e kadar Moltmann, Atlanta, Georgia'daki Emory Üniversitesi Candler İlahiyat Okulu'nda Robert W. Woodruff Sistematik Teoloji alanında Seçkin Misafir Profesör olarak görev yaptı. 1984-1985'te Edinburgh Üniversitesi'nde Gifford Dersleri verdi.[12]
Özel hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Moltmann, kendisiyle birlikte çalışan[7] ve önemli bir feminist ilahiyatçı olan Elisabeth Moltmann-Wendel ile evliydi.[4] 1952'de evlendiler ve dört kızları oldu.[7] Eşi 2016 yılında öldü.[5]
Moltmann, 3 Haziran 2024'te 98 yaşında Tübingen'de öldü.[4][5][13]
Not listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ The items were a gift from his sister. In other places, Moltmann mentions that "Faust" was included in the collection of Goethe's poetry.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Riedl, Matthias (23 Ekim 2017). A Companion to Joachim of Fiore. BRILL. ISBN 9789004339668.
- ^ Olson, Roger E. (8 Eylül 2014). "Wolfhart Pannenberg R.I.P." Roger E. Olson: My Evangelical Arminian Theologian Musings. Patheos. 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2019.
- ^ Williams, Stephen (2018). "John Polkinghorne on the Doctrine of Creation". Carl F. H. Henry Center for Theological Understanding. Deerfield, Illinois: Trinity Evangelical Divinity School. 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2020.
- ^ a b c d e f Cezanne, Stephan (5 Haziran 2024). "Zwischen Frömmigkeit und Revolution: Zum Tod des großen Jürgen Moltmann". Kirche und Leben (Almanca). Erişim tarihi: 5 Haziran 2024.
- ^ a b c d e f g "Trauer um Jahrhundert-Theologen Jürgen Moltmann". Protestant Church in Germany (Almanca). 4 Haziran 2024. 6 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2024.
- ^ a b Conradie, E. M. (2012). Creation and Salvation: A companion on recent theological movements. Münster: LIT Verlag. ISBN 978-3-64-390137-8. 5 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024.
- ^ a b c d e f g Silliman, Daniel (4 Haziran 2024). "Died: Jürgen Moltmann, Theologian of Hope". Christianity Today. 5 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ C. Ellis Nelson, "How Faith Matures", Westminster/John Knox Press, Louisville, Kentucky, 1989, p. 96
- ^ Ryan, Robin (2011). God and the Mystery of Human Suffering. 1st. Mahwah, NJ: Paulist Press. s. 193. ISBN 978-0-8091-4713-7.
- ^ a b c d Moltmann 1997.
- ^ a b c Pick, Ulrich (4 Haziran 2024). "Theologe Jürgen Moltmann gestorben". Tagesschau (Almanca). 9 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2024.
- ^ Published as Moltmann, Jürgen (1985). God in Creation: A New Theology of Creation and the Spirit of God. Londra: SCM Press. ISBN 978-0800628239.
- ^ Reformierte Medien, Theologe Jürgen Moltmann gestorben (Almanca), published 4 June 2024, accessed 10 June 2024