Jerry Lewis
Jerry Lewis | |
|---|---|
 Jerry Lewis Cannes film festivali'nde, 2013 | |
| Doğum | 16 Mart 1926 Newark, New Jersey, ABD |
| Ölüm | 20 Ağustos 2017 (91 yaşında) Las Vegas, Nevada, ABD |
| Evlilik | Patti Palmer (1944–1980) SanDee Pitnick (e. 1983) |
| İmza | |
 | |
Gerald "Jerry" Lewis (Joseph Levitch) (16 Mart 1926; Newark, New Jersey – 20 Ağustos 2017), Amerikalı oyuncu, komedyen, şarkıcı, film yapımcısı, film yönetmeni, senarist ve hümaniteryenist.
Film, televizyon, sahne ve radyoda yaptığı esprilerle tanınır. O ve Dean Martin, Martin ve Lewis'in popüler komedi ikilisi olarak ortak oldular. Bu başarıyı takiben, sinema filmlerinde, gece kulüplerinde, televizyon programlarında, konserlerde, albüm kayıtlarında ve müzikallerde solo yıldızı oldu.
Lewis, Muscular Distrofi Derneği ulusal başkanlığı yapmış ve 44 yıldır Jerry Lewis MDA Telethon'un İşçi Bayramı yayıncılığına ev sahipliği yapmıştır. Lewis, Amerikan Komedi Ödülleri, Los Angeles Film Eleştirmenleri Derneği, Venedik Film Festivali, Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi'nden aldığı ömür boyu başarılarından dolayı birçok ödül aldı ve Hollywood'un ünlü Walk of Fame'sinde iki yıldızla onurlandırıldı.
Lewis, bir komedi dehası, film endüstrisinde gerçek bir dev olarak kabul edilmekte ve insanlığa yaptığı büyük katkılardan dolayı uluslararası üne sahiptir.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Lewis, 16 Mart 1926'da[1] Newark, New Jersey'de Rus Yahudisi anne-babanın bir çocuğu olarak doğdu.[2] Babası Daniel Levitch (1902-1980), mesleki adı Danny Lewis'i kullanan voleybol tezahür[3][4][5] ve törenleri ustasıydı. Annesi Rachel ("Rae") Levitch (evlilik öncesi soyadı Brodsky),[6] bir radyo istasyonu için piyano çalardı. Lewis beş yaşına geldiğinde ve sık sık New York Eyaleti'ndeki Catskill Dağlarındaki ebeveynlerinin yanında oynuyordu.
Profesyonel ismi Joey Lewis'i kullandı ancak komedyen Joe E. Lewis ve ağır boks şampiyonu Joe Louis ile isim karışıklığını önlemek için adını Jerry Lewis olarak değiştirdi. Lewis daha sonra onuncu sınıfta Irvington Lisesi'nden ayrıldı. II. Dünya Savaşı sırasında üfürüm rahatsızlığı nedeniyle askerlik görevini reddetti.[7]
Oğlu Joseph Lewis, yüksek dozda uyuşturucu alarak intihar etmiştir. 2006'da Fransız Kültür Bakanlığı tarafından verilen Légion d'honneur nişanını aldı. 2009 yılında düzenlenen 81. Akademi Ödülleri'nde Onur Ödülü aldı.
Sağlığı ve ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Ekim 2016'da Inside Edition ile yaptığı bir röportajda Lewis, ileri yaşına rağmen başka filmlerde rol alamayacağını kabul ederken, karısını ve kızını yalnız bırakacağı için ölmekten korktuğunu gözyaşları içinde kabul etti.[8] Haziran 2017'de Lewis, idrar yolu enfeksiyonu nedeniyle bir Las Vegas hastanesinde hastaneye kaldırıldı.[9]
Lewis, 20 Ağustos 2017'de 91 yaşında Las Vegas Nevada'daki evinde öldü.[10] Nedeni son dönem kalp hastalığı ve periferik arter hastalığıdır.[11] Lewis, vasiyetinde mirasını 34 yıllık ikinci eşi SanDee Pitnick ve kızlarına bıraktı ve kasıtlı olarak oğullarını ve onların torunlarını ilk evliliğinden dışladı.[12]
Hakkındaki cinsel taciz iddiaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Vanity Fair tarafından yapımı üstlenilen yeni bir belgeselde konuşan aktrisler Karen Sharpe ve Hope Holliday, Jerry Lewis'in, oynadıkları filmlerin çekimleri sırasında kendilerine cinsel tacizde bulunduğunu açıklamışlardır.[13]
Jerry Lewis filmleri
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Film | Rolü | Notlar |
|---|---|---|---|
| 1957 | The Delicate Delinquent | Sidney L. Pythias | |
| 1957 | The Sad Sack | Private Meredith Bixby | |
| 1958 | Rock-A-Bye Baby | Clayton Poole | |
| 1958 | The Geisha Boy | Gilbert Wooley | |
| 1959 | Don't Give Up the Ship | John Paul Steckler I, IV, and VII | |
| 1959 | Li'l Abner | Itchy McRabbit | küçük rolde |
| 1960 | Visit to a Small Planet | Kreton | |
| 1960 | The Bellboy | Stanley / Kendisi | Ayrıca yönetmen, yazar ve yapımcı |
| 1960 | Cinderfella | Cinderfella | |
| 1961 | The Ladies Man | Herbert H. Heebert / Mama Heebert | Ayrıca yönetmen, yazar ve yapımcı |
| 1961 | The Errand Boy | Morty S. Tashman | Ayrıca yönetmen, yazar |
| 1962 | It's Only Money | Lester Marsh | |
| 1963 | The Nutty Professor | Professor Julius Kelp / Buddy Love / Baby Kelp | Ayrıca yönetmen, yazar ve yapımcı |
| 1963 | It's a Mad, Mad, Mad, Mad World | Man Who Runs Over Hat | küçük rolde |
| 1963 | Who's Minding the Store? | Norman Phiffier | |
| 1964 | The Patsy | Stanley Belt / Singers of the Trio | Ayrıca yönetmen, yazar |
| 1964 | The Disorderly Orderly | Jerome Littlefield | |
| 1965 | The Family Jewels | Willard Woodward / James Peyton / Everett Peyton / Julius Peyton / Capt. Eddie Peyton / Skylock Peyton / 'Bugs' Peyton | Ayrıca yönetmen, yazar ve yapımcı |
| 1965 | Boeing Boeing | Robert Reed | |
| 1966 | Three on a Couch | Christopher Pride / Warren / Ringo Raintree / Rutherford / Heather | Ayrıca yönetmen |
| 1966 | Way...Way Out | Pete Mattermore | |
| 1967 | The Big Mouth | Gerald Clamson / Syd Valentine | Ayrıca yönetmen ve yapımcı |
| 1968 | Don't Raise the Bridge, Lower the River | George Lester | |
| 1969 | Hook, Line & Sinker | Peter Ingersoll / Fred Dobbs | |
| 1970 | One More Time | Offscreen voice of the bandleader | Ayrıca yönetmen, yazar ve yapımcı |
| 1970 | Which Way to the Front? | Brendon Byers III | Ayrıca yönetmen ve yapımcı |
| 1972 | The Day the Clown Cried | Helmut Doork | Ayrıca yönetmen ve yazar |
| 1980 | Hardly Working | Bo Hooper | Ayrıca yönetmen, yazar |
| 1982 | Slapstick of Another Kind | Wilbur Swain / Caleb Swain | |
| 1982 | The King of Comedy | Jerry Langford | |
| 1983 | Cracking Up | Warren Nefron / Dr. Perks | Ayrıca yönetmen, yazar |
| 1984 | Retenez Moi...Ou Je Fais Un Malheur | Jerry Logan | |
| 1984 | Par où t'es rentré ? On t'a pas vu sortir | Clovis Blaireau | |
| 1987 | Fight For Life | Dr. Bernard Abrams | Television film |
| 1989 | Cookie | Arnold Ross | |
| 1992 | Mr. Saturday Night | Konuk oyuncu | küçük rolde |
| 1993 | Arizona Dream | Leo Sweetie | |
| 1995 | Funny Bones | George Fawkes | |
| 2008 | The Nutty Professor | Professor Julius Kelp / Buddy Love (seslendirme) | Direct-to-DVD |
| 2010 | Curious George 2: Follow That Monkey! | Stationmaster (voice) | Direct-to-DVD |
| 2011 | Method to the Madness of Jerry Lewis | Kendisi | belgesel; Ayrıca yapımcı |
| 2013 | Até que a Sorte nos Separe 2 | Bellboy | |
| 2016 | The Trust | Stone'un babası | |
| 2016 | Max Rose | Max Rose |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "World Over – 2015-12-17 – Jerry Lewis Exclusive with Raymond Arroyo". 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2017.Jerry refers to himself as 'Joseph Levitch'
- ^ "Jerry Lewis". Encyclopædia Britannica. 13 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2010.
- ^ "Jerry Lewis Film Reference bio". Filmreference.com. 16 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2011.
- ^ "Jerry Lewis Biography". futurenowfilms.com. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Jerry Lewis on Dean Martin: 'A Love Story'". NPR. 25 Ekim 2005. 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2009. (online excerpt from book, with link to Fresh Air radio show interview of Lewis by Terry Gross)
- ^ In Person, p. 12
- ^ Lewis, Jerry (2006). Dean and Me. Three Rivers Press. ISBN 978-0767920872.
- ^ "90-Year-Old Jerry Lewis Breaks Down In Tears While Discussing Death". Inside Edition. 5 Ekim 2016. 7 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016 – YouTube vasıtasıyla.
- ^ Savitsky, Sasha. "Jerry Lewis 'making progress' after hospitalization". Fox News. 5 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2017.
- ^ Natale, Richard; Dagan, Carmel (20 Ağustos 2017). "Jerry Lewis, Comedy Legend, Dies at 91". Variety. ISSN 0042-2738. 12 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021.
- ^ Ritter, Ken (21 Ağustos 2017). "Coroner: Jerry Lewis death was from end-stage heart disease". The Washington Post. 24 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021.
- ^ McLevy, Alex. "Jerry Lewis' actual kids excluded from his will". The A.V. Club (İngilizce). 29 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2017.
- ^ 24 Şubat 2022 tarihli Yahoo News haberi 24 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 24 Şubat 2022 tarihinde erişilmiştir
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de Jerry Lewis
