Kamusal alan

Kamusal alan, modern toplum kuramlarında, toplumun ortak yararını belirlemeye ve gerçekleştirmeye yönelik düşünce, söylem ve eylemlerin üretildiği ve geliştirildiği ortak toplumsal etkinlik alanına işaret etmek için kullanılan kavram.

Paradigmatik biçimine Alman felsefeci, sosyolog ve siyaset bilimci Jürgen Habermas’ın "Kamusallığın Yapısal Dönüşümü" (Strukturwandel der Öffentlichkeit, 1962) kitabında kavuşan ‘kamusal alan’, en basite indirgenmiş anlamıyla “toplumsal yaşamımız içinde, kamuoyuna benzer bir şeyin oluşturulabildiği bir alanı” ifade eder.

Kamusal alanlar hangi kültürden, dilden ve sosyal statüden olursa olsun, her bireye sunulmuş veya açılmış alanlardır. 1950-1960'lı yıllarda "ortak" alanlar veya "yurttaşlara" ait alanlar şeklinde ortaya çıkan nitelendirmeler, 1970'li yıllarda 'kamusal alan' kavramına dönüşmüştür. Kamusal alanı kısaca;

  • Ev dışındaki alanlar bütünü,
  • Halkın karşılaştığı alan,
  • Ekonomik yönüyle, ortaklaşa ekonominin merkezi öğesi,
  • Sosyal yönüyle ortak bir dünyanın arabulucusu,
  • Demokrasinin meşrulaştığı alan olarak tanımlamak mümkündür.
  • Kamusal Alan, ed. Meral Özbek, Hil Yayın, 2015 (Aralık 2004), İstanbul
  • Kentsel Mekanda Kamusal Alanın Yeri, Pelin Gökgür, Bağlam Yayıncılık, Ocak 2008, İstanbul