Konak özgüllüğü

Paraziter yaşamın herhangi bir türünü benimsemiş bir organizmanın parazitlik eylemini gösterebildiği konak türleri. Eklembacaklılar, akarlar, helmintler, protozoonlar, bakteriler ve virüslerin de içinde bulunduğu; parazitlik hayatının çeşitli şekillerini benimsemiş organizmaların konak türleri kendilerine özgü olabilmektedir. Konak özgüllüğü yerine konak veya konakçı spesifitesi terimi de kullanılabilmektedir.

Konak türlerinin parazite özgü olmasının çeşitli sebepleri vardır. Bu sebepler örneğin bir virüsün bir hücreyi enfekte edip çoğalabilmesi için o hücrede, virüsün yüzey antijenlerine özgü reseptörlerinin bulunması, virüsün replikasyonu için gereken hücresel şartların ve hücre metabolizmasının olması gerekir. Virüsler konaklarına yüksek düzeyde özgüllük göstermelerine rağmen akarlar gibi bazı türler konaklarına bu derece özgüllük göstermezler.

Konak aralığı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir canlının konak türlerinin toplamına konak aralığı denmektedir. Konak aralığı örneğin bazı bakteriyofajlarda sadece bir bakteri suşu olabilirken, bazı helmintlerde kuşlardan su canlılarına ve ruminantlardan insanlara kadar uzanan bir aralık söz konusudur.