Krizopras

Krizyopras, Chryzopraz 2, bir kalsedon çeşidi, değerli taş. Küçük miktarlarda nikel ihtiva eder ve ihtiva ettiği bu nikel nedeniyle rengi yeşildir. Genelde rengi elma yeşiliyken, koyu yeşile kadar değişiklik gösterebilir.Heliotrop ile karıştırılabilir, zira birbirlerine benzemektedirler. Krizopras kriptokristalindir. Kriptokristalin kuvars ailesinin diğer üyeleri akik, karneliyen ve onikstir. Kuvars ailesinin şeffaf olmayan üyelerinden farklı olarak, krizoprası değerli kılan desen ve tabakalar değil de rengidir.

Krizopras sözcüğü Yunanca chrysos yani "altın" ve prason yani "pırasa" sözcüklerinden türemiştir. Antik Roma öncesi dönemlerden beri kameler veya mühürtaşları halinde yüzük ve takılarda kullanılmış olan krizopras, hoş yeşil rengi ve diğer kuvarslara oranla daha nadir oluşu ile tarih boyunca en değerli kuvars çeşitlerinden biri olmuştur.

Güzel yeşil rengini ihtiva ettiği kromdan alan zümrüdün aksine, krizoprasın rengi yapısında bulunan küçük miktarlardaki nikelden gelir. Yapısında klorit ve hornblende içeren açık yeşil renkli, şeffaf krizoprasa praz denir. Praza açık yeşil rengini ihtiva ettiği bu iki mineral vermektedir.

Diğer kuvars çeşitleri gibi krizoprasın sertliği 6-7 civarındadır. En ünlü krizopras yatakları, Queensland, Batı Avustralya, Almanya, Polonya, Rusya, Arizona, Kaliforniya ve Brezilya'dadır.

• İngilizce Vikipedi Krizopras maddesi
• Mehmet Yaşar Ethem, "A'dan Z'ye Kıymetli ve Yarı Kıymetli Taşlar (Süs Taşları)", Mars Matbaası, Ankara, 1990.

• Degerli-taslar.com
• Mindat.org 17 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.