MP 40
| Maschinenpistole 40 | |
|---|---|
 MP40 dipçikli versiyonu | |
| Çeşidi | Hafif makineli silah |
| Uyruğu |  Nazi Almanyası |
| Hizmet geçmişi | |
| Kullanıldığı savaşlar | II. Dünya Savaşı Soğuk Savaş Kore Savaşı Vietnam Savaşı |
| Üretim tarihi | |
| Tasarımcı | Heinrich Vollmer |
| Üretici | Erma Werke Steyr Mannlicher Haenel |
| Üretildiği tarih | 1938-1945 |
| Üretim adedi | 1.000.000+ |
| Çeşitleri | MP 36 MP 38 MP 40 MP 40/1 MP 41 |
| Özellikler | |
| Ağırlık | 4kg |
| Uzunluk | 833 mm |
| Namlu uzunluğu | 251mm |
| Mühimmat | 9x19mm Parabellum |
| Kalibre | 9 mm |
| Atış hızı | 500-550 mermi/dk |
| Etkili menzil | 100-150 m |
| Azami menzil | 250m |
| Nişangah | Arpacık + çift kademeli gez |
MP 40 (Almanca açılımı: Maschinenpistole 40, Türkçe açılımı: Makineli tabanca 40), Alman yapımı bir hafif makineli silahtır. II. Dünya Savaşı'nda Almanya ve diğer Mihver kuvvetlerce yaygın olarak kullanıldı.
1938'de Heinrich Vollmer tarafından öncülü MP 38 ilham alınarak tasarlandı. Batı ve Doğu Cephesi'nde piyadeler, paraşütçüler ve müfreze ile manga liderleri tarafınca sıkça kullanıldı. Gelişmiş ve modern özellikleri bu silahı, savaştan sonra dünyanın çeşitli yerlerindeki ülkelerin askerleri arasında favori ve popüler yaptı. Tasarımında ve üretiminde hiçbir ilgisi olmamasına karşın, Müttefik kuvvetlerce Alman silah tasarımcısı Hugo Schmeisser'in soyadıyla anıldı. 1940'tan 1945'e değin Erma Werke firmasınca takriben 1.1 milyon adet MP 40 üretildi.
Tasarım
[değiştir | kaynağı değiştir]
MP 40 hafif makineli tüfekler açık sürgülü, geri tepmeli otomatik silahlardır. Tek ateşleme modu otomatiktir, ancak nispeten düşük ateşleme hızı, kontrollü tetik çekişleriyle tek atışlara izin verir.[1] Sürgü, pnömatik geri tepme tamponu görevi gören teleskopik bir geri dönüş yayı kılavuzuna sahiptir.[1] Kurma kolu, ilk MP 38'lerde sürgüye kalıcı olarak takılmıştır, ancak geç üretim MP 38'lerde ve MP 40'larda sürgü kolu ayrı bir parça olarak yapılmıştır.[2] Ayrıca kabzanın başını ana açıklığın üzerindeki iki ayrı çentikten birine iterek bir emniyet görevi görür; bu eylem sürgüyü kurulu (arka) veya kurulu olmayan (ileri) konumda kilitler.[2] İlk MP 38'lerde bu özelliğin bulunmaması, sürgüyü ileri konumda tutmak için kullanılan küçük bir halkalı deri kayışlar gibi saha önlemleriyle sonuçlandı.
MP 38 gövdesi işlenmiş çelikten yapılmıştı, ancak bu zaman alıcı ve pahalı bir işlemdi.[3] Zamandan ve malzemeden tasarruf etmek ve böylece üretimi artırmak için MP 40 gövdesinin yapımı mümkün olduğunca damgalı çelik ve elektro-nokta kaynağı kullanılarak basitleştirildi.[3] MP 38'de ayrıca gövde ve sürgü üzerinde uzunlamasına olukların yanı sıra şarjör muhafazasında dairesel bir açıklık bulunur. Bu özellikler MP 40'ta ortadan kaldırılmıştır.[3]
MP 38 ve MP 40 hafif makineli tüfeklerin çoğunda bulunan bir özellik, namlunun altında alüminyum, çelik veya Margolit (Bakalitin bir çeşidi) bir dayanma çubuğudur. Bu, Sd.Kfz. 251 gibi yarı paletli, üstü açık zırhlı personel taşıyıcıların yanından ateş ederken silahı sabitlemek için kullanılırdı. Şarjör yuvası ile Margolit tabanca kabzası arasında yine Margolit'ten yapılmış bir el kundağı bulunur.[4] Namluda herhangi bir yalıtım şekli bulunmadığından, yanlış yerleştirilmesi durumunda destekleyen elde yanıklara neden olurdu.[4] MP 40 ayrıca bir hafif makineli tüfek için ilk olan öne katlanan metal bir dipçiğe sahiptir ve katlandığında toplam silahın daha kısa olmasını sağlar.[5] Bununla birlikte, bu dipçik tasarımı zaman zaman zorlu savaş kullanımı için yeterince dayanıklı değildi.[5]
MP 40 genel olarak güvenilir olmasına rağmen, önemli bir zayıflığı 32 mermilik şarjörüydü.[6] Thompson M1921/1928 varyantlarında bulunan çift sütunlu, kademeli beslemeli şarjörün aksine, MP 40 çift sütunlu, tek beslemeli bir versiyon kullanır.[6] Tek beslemeli uç, kalan fişeklerin besleme dudaklarına doğru yukarı doğru hareket etmesine karşı sürtünmenin artmasına neden oldu ve bazen besleme arızalarına neden oldu; bu sorun kir veya diğer döküntülerin varlığıyla daha da kötüleşti.[6] Bir başka sorun da şarjörün bazen bir tutamak olarak yanlış kullanılmasıydı.[7] Şarjör yuvası şarjörü sıkıca kilitli tutmadığından, şarjör gövdesi üzerindeki el basıncı şarjör dudaklarının besleme hattından çıkmasına neden olduğunda bu durum silahın arızalanmasına neden olabilirdi.[7] Alman askerleri besleme arızalarını önlemek için silahın alt tarafındaki el kundağını veya şarjör gövdesini destek eliyle kavramak üzere eğitilmişti.[7]
Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Daha önce MP 36 ve MP 38 gibi makineli tabancalar yapılmıştı ama MP 40'ın en büyük yeniliği altında bulunan şarjörüydü. MP 36 ve MP 38 gibi makineli tabancalarda şarjör silahın yanından kanal ile bağlanan bir silindirdi. Bunlar atışı kısıtladığı gibi silahın taşınmasını da zorlaştırıyordu. Böylece MP40'lar siper savaşını kaldıran, tanktan sonraki en önemli neden oldu. Ama MP 40'lar düşman devletlerin geliştirdiği silahlara karşı sonradan menzili yüzünden etkisiz kaldı. Özellikle Rusların PPŞ-41'i, Amerikalılarin Thompson ve M1918 Browning'i karşısında yetersiz kaldı. Almanya ancak savaşın sonuna doğru bu silahın yerini doldurabilecek bir silah geliştirdi. Yerlerine StG 44'ler geçmesi planlandıysa da savaşın sonuna kadar Almanya'nın piyadelerde Karabiner 98k/Mauser Kar 98k'dan sonraki en önemli atış gücü oldu. Savaşın sonuna kadar 1 milyondan fazla MP 40 üretildi.
Kullanıcılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Avusturya[8]
Bulgaristan[8]
Çin[9]
Çekoslovakya[8]
Fransa[8]
Yunanistan[9]
Macaristan[10]
Endonezya[9]
İsrail[11] (Uzi yerini alıncaya kadar 1948 Arap-İsrail Savaşı ve sonrasında kullanıldı.)
Güney Kore[9]
Malezya[9]
Nazi Almanyası[12]
Norveç[8]
Polonya[13]
Romanya[14]
Sovyetler Birliği (Ele geçirilmiş MP 40'lar partizanlar ve diğerleri tarafınca kullanıldı.)[15][16][17]
İspanya[18]
Vietnam[9]
Batı Almanya[18]
Yugoslavya[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Peterson 2011, s. 314.
- ^ a b Bishop 2002, s. 259.
- ^ a b c de Quesada 2014, s. 17.
- ^ a b Hobart 1975, ss. 95–98.
- ^ a b Hogg & Weeks 1977, s. 90.
- ^ a b c Hogg & Weeks 1977, s. 33.
- ^ a b c Dunlap 1966, ss. 80–81.
- ^ a b c d e f de Quesada 2014, s. 66.
- ^ a b c d e f de Quesada 2014, s. 77.
- ^ Tibor, Rada (2001). "Német gyalogsági fegyverek magyar kézben" [German infantry weapons in Hungarian hands]. A Magyar Királyi Honvéd Ludovika Akadémia és a Testvérintézetek Összefoglalt Története (1830-1945) (Macarca). II. Budapeşte: Gálos Nyomdász Kft. s. 1114. ISBN 963-85764-3-X.
- ^ Katz 1988, s. 9.
- ^ de Quesada 2014, s. 20.
- ^ de Quesada 2014, s. 56.
- ^ de Quesada 2014, s. 23.
- ^ Henry Sakaida (2003). Heroines of the Soviet Union 1941-45. s. 59. ISBN 1841765988.
- ^ Nik Cornish (2014). Soviet Partisan 1941-45. Andrei Karachtchouk. s. 29.
- ^ Anthony G. Williams (2012). Sub-Machine Gun: The Development of Sub-Machine Guns and their Ammunition from World War 1 to the Present Day. The Crowood Press UK. s. 15. ISBN 1847972934.
- ^ a b de Quesada 2014, s. 64.
Bibliyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]- de Quesada, Alejandro (2014). MP 38 and MP 40 Submachine Guns. Osprey Publishing. ISBN 978-1780963884.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- MP 40'ın Youtube'taki bir atış videosu30 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Wikimedia Commons'ta MP 40 ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
