Makam-ı İbrahim

Makamın yer aldığı altıgen şeklindeki altın renkli camekânlı yapı Kral Faysal döneminde yapılmıştır.[1]

Makam-ı İbrahim veya İbrahim Makamı[1] (Arapçaمَقَام إِبْرَاهِيْم), İbrahim, İsmail ve onların Kâbe'yi inşa etmeleriyle ilişkilendirilen Mescid-i Haram'da bulunan küçük kare bir taştır. İslami geleneğe göre taşın üzerindeki iz İbrahim'in ayak izidir.[2][3] Makam-ı İbrahim, Kâbe'nin çevresindeki tavafın yapıldığı metaf denilen alanda genişletme ve rahatlatma çalışmalarının ardından alandaki altı yapıdan günümüze ulaşan tek yapıdır.[4]

Genel kabul gören anlatıya göre Makam-ı İbrahim, Kâbe'nin inşası sırasında İbrahim peygamberin iskele olarak kullandığı bir taştır.[1] Taş, kare şeklinde olup 40 cm genişliğinde ve 20 cm yüksekliğindedir.[4] Makam, 20 yüzyılın ortalarına kadar maksure adı verilen bir yapı ile çevriliydi. Yapının üzeri her yıl değiştirilen süslü ve işlemeli bir örtü olan sitare ile kaplıydı.[5] Kral Faysal döneminde bu yapı kaldırılarak günümüzdeki altıgen şeklindeki altın renkli camekânlı yapı ile değiştirilmiştir.[1]

Kur'an'da Makam-ı İbrahim'den Bakara 2/125 ve Âl-i İmrân 3/97 olmak üzere iki ayette söz edilmiştir.[1]

2/125: Hani, biz Kâbe’yi insanlara toplantı ve güven yeri kılmıştık. Siz de Makam-ı İbrahim’den kendinize bir namaz yeri edinin. İbrahim ve İsmail’e şöyle emretmiştik: “Tavaf edenler, kendini ibadete verenler, rükû ve secde edenler için evimi (Kâbe’yi) tertemiz tutun.[6]

3/97: Onda apaçık deliller, Makam-ı İbrahim vardır. Oraya kim girerse, güven içinde olur. Yolculuğuna gücü yetenlerin haccetmesi, Allah’ın insanlar üzerinde bir hakkıdır. Kim inkâr ederse (bu hakkı tanınmazsa), şüphesiz Allah bütün âlemlerden müstağnidir. (Kimseye muhtaç değildir, her şey O’na muhtaçtır.)[7]

  1. ^ a b c d e Bozkurt, Nebi. "MAKĀM-ı İBRÂHİM". islamansiklopedisi.org.tr. 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2024. 
  2. ^ Peters, F.E. (1994). "Another Stone: The Maqam Ibrahim". The Hajj. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ss. 16-17. ISBN 9780691026190. 
  3. ^ "Maqam-e-Ibrahim shines ... like visitors' faith". 25 Eylül 2016. 5 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2024. 
  4. ^ a b "Mataf". Madain Project. 17 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2024. 
  5. ^ Nassar, Nahla (2013). "Dar al-Kiswa al-Sharifa: Administration and Production". Porter, Venetia; Saif, Liana (Ed.). The Hajj : collected essays. Londra: The British Museum. ss. 176-178. ISBN 978-0-86159-193-0. OCLC 857109543. 
  6. ^ "Bakara Sûresi(2) 125. Ayet". www.kuranvemeali.com. 11 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2024. 
  7. ^ "Âl-i İmrân Sûresi(3) 97. Ayet". www.kuranvemeali.com. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2024.