Mammuthus exilis
| Mammuthus exilis | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 İskeleti | ||||||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Mammuthus exilis (pigme mamut ya da Channel Adaları mamutu) filgillerden, Mammuthus exilis türünden evrimleşmiş, soyu tükenmiş cüce bir fil türüdür. Ada cüceleşmesinin bir örneği sayılan bu tür üzerinde 2010 yılında yapılan bir incelemede omuz yüksekliğinin ortalama 1,72 m. ve ağırlığının da 760 kg. civarında olduğu ortaya konmuştur.[2] Soyundan geldiği M. columbi ise 4,3 m uzunluğunda ve 9100 kg ağırlığındaydı.[3]
M. exilis türüne ait kalıntılar 1856 yılından beri Kaliforniya Channel Adaları'nın üçünde ortaya çıkarılmıştır: Santa Cruz, Santa Rosa ve San Miguel. Bu üç ada ile birlikte Anacapa şimdi çoğu deniz altında kalmış olan büyük Santa Rosae adasının en yüksek kısımlarıydı. Buzul Çağı'nın sonlarında filler burada Holosen'in başında Çumaşlar gelene kadar günümüzden 10.800 ile 11.300 yıl önceye kadar yaşamış olabilirler. Radyokarbon tarihleme yöntemi M. exilis türünün adalarda yaklaşık 47.000 yıl önceye kadar yaşadığını göstermektedir.[4]
Günümüzün filleri çok iyi yüzücüdürler ve muhtemelen M. exilis türünün ataları Santa Rosae'ye olan 6,4 km.'lik mesafeyi yüzerek geçmiş ve adaya yerleşmişlerdir. Mamutların popülasyonu arttıkça, büyük yırtıcıların olmaması ve Buzul Çağı'nın sonunda deniz seviyesinin yğkselmesi ile Santa Rosae'nin dört adaya bölünmesiyle oluşan yerleşim alanı kaybı nedeniyle daha küçük cüsseli hayvanlar ortaya çıkmıştır.[3]
M. exilis, Wrangel Adası ya da Saint Paul Adası'nda yaşamış olan ve tüylü mamutun (M. primigenius) daha küçük cüsseli ırkından olan mamutlarla karıştırılmamalıdır. İlki MÖ 1700 diğeri ise MÖ 4000 yılılarında ortadan yok olmuşlardır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Chester Stock and E. L. Furlong (1928). "The Pleistocene elephants of Santa Rosa Island, California". Science. 68 (1754). ss. 140-141. Bibcode:1928Sci....68..140S. doi:10.1126/science.68.1754.140.
- ^ Agenbroad, L. D. (2010). ". Mammuthus exilis from the California Channel Islands: Height, Mass and Geologic Age" (PDF). Proceedings of the 7th California Islands Symposium. s. 17. 8 Haziran 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2013.
- ^ a b "The pygmy mammoth". Channel Islands National Park. U.S. Department of the Interior National Park Service. 1 Eylül 2006. 11 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2013.
- ^ Agenbroad, L. D. (19 Ekim 2001). "La terra delgli Elefanti: Atti del 1st Congresso Internazionale (The World of Elephants: Proceedings of the 1st International Congress)". Channel Islands (USA) pygmy mammoths (Mammuthus exilis) compared and contrasted with M. columbi, their continental ancestral stock (PDF). Roma: Consiglio Nazionale delle Ricerche. ss. 473-475. ISBN 88-8080-025-6. 8 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2013.