Mehmet Birkiye
Mehmet Birkiye (d. 14 Şubat 1950, İstanbul), Türk tiyatro yönetmeni ve oyuncusu, akademisyen.
1969 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ne girdi. Aynı tarihlerde girdiği İstanbul Belediye Konservatuvarı'nı 1974'te, İktisat Fakültesini 1977'de bitirdi. 1977-1984 arası İstanbul Belediye Konservatuvarı Tiyatro Bölümü'nde Prof.Dr. Yıldız Kenter’in asistanlığını yaptı. 1990 yılında İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı'ndan sanatta yeterliliğini (doktora) aldı. 1993'te doçent, 2002'de "Oyunculuk Anasanat Dalı" nda profesör oldu. 1977'den beri aynı üniversitede sahne tekniği ve oyunculuk dersleri vermektedir. 1970'te başladığı Kent Oyuncuları’nda profesyonel oyunculuğa ve yönetmenliğe devam etmektedir. Sergey Kokovkin, Arthur Hausman, Aleksandr Galin, Yücel Erten gibi yönetmenlerle çalıştı. Tiyatro Gerçek, İstanbul Devlet Tiyatrosu, Tiyatro Pangar, İstanbul Şehir Tiyatroları gibi kamu ve özel tiyatrolarda oyunlar yönetti.
2001-2008 arası İş Sanat'ta düzenlenen şiir ve müzik dinletilerini yönetti. Bu çercevede Ahmet Muhip Dıranas, Melih Cevdet Anday, Orhan Veli, Atilla İlhan, Özdemir Asaf, Oktay Rıfat, Cahit Sıtkı, Behçet Necatigil, Can Yücel, Metin Altıok gibi şairleri, aşk ve İstanbul temalı şiirleri sahneledi. 2000 - 2003 yılları arası Beykent Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde “Sahne ve Gösteri Sanatları Yönetimi” bölümünü kurdu.[1] 2008 yılında İstanbul Aydın Üniversitesi Drama ve Oyunculuk Bölümü'nü kurarak başkanı oldu. Halen aynı üniversitede bölüm başkanlığı yapmaktadır. Oyunculuğa ve yönetmenliğe devam etmektedir.
İstanbul Tiyatro Festivali'ne 2021'de Kocaeli Şehir Tiyatrosu'nda yönettiği Vişne Bahçesi ve 2022'de Tiyatro Gerçek yapımı III. Richard: Niçin Yaptım ile konuk oldu. 2023 yılı Haziran ayında Budapeşte'de düzenlenen Tiyatro Olimpiyatlarına, İmre Madach projesi çerçevesinde, İstanbul Aydın Üniversitesi Drama ve Oyunculuk Bölümü'nde yönettiği bir çalışmayla katıldı.
Oyunculuk kariyeri boyunca 40'a yakın tiyatro oyununda ve çeşitli sinema-TV projelerinde yer aldı.
Yazar Atilla Birkiye'nin abisidir.
Sahip olduğu ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]- Avni Dilligil “Oyunculuk” ödülü, 1987
- 17. Afife Tiyatro Ödülleri: "Yılın En Başarılı Yönetmeni" - Sessizlik - İstanbul Devlet Tiyatrosu - 2013
- Tiyatro Ödülleri 2010: "Yılın Yönetmeni" - Cimri - Kent Oyuncuları
- VI.Lions Tiyatro Ödülleri: "Yılın En İyi Yönetmeni" Gece Mevsimi - Kent Oyuncuları - 2006
- İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) 27. İstanbul Tiyatro Festivali Onur Ödülü -2023
Tiyatro oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yönettiği oyunlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 39 Basamak : John Buchan - 2016
- Katil Joe : Tracy Letts - Tiyatro.iN - 2014
- Üç Kız Kardeş : Anton Çehov - İstanbul Devlet Tiyatrosu - 2013
- Savunma (oyun) : David Rintles - Irwing Stone - Tiyatro Gerçek - 2013
- Sessizlik : Moira Buffini - Tiyatro - 2012
- Macbeth : William Shakespeare - Tiyatro Pangar - 2012
- Ölümüne : Moira Buffini - Kent Oyuncuları - 2011
- Baştan Çıkarma : Carles Batlle - İstanbul Devlet Tiyatrosu - 2010
- Annem Yokken Çok Güleriz : Enda Walsh - Tiyatro Gerçek 2010
- Cimri : Moliere - Kent Oyuncuları - 2008
- Açık Denizde : Slowomir Mrozek - Kent Oyuncuları - 2007
- 39 Basamak: John Buchan/Patrick Barlow - Kent Oyuncuları - 2007
- Anna Karenina : Lev Nikolayeviç Tolstoy - Kent Oyuncuları - 2006
- Gece Mevsimi : Rebecca Lenckiews - Kent Oyuncuları - 2005
- Aşk Çemberi : David Hare - Kent Oyuncuları - 2003
- Hep Aşk Vardı : Yıldız Kenter - Kent Oyuncuları - 2002
- Anlat Şehrazat : Binbir Gece Masalları - 2001
- Helen Helen : Eric Emmanuel Schmitt - Kent Oyuncuları - 1998
- Maria Callas : Terence Mc Nally - Kent Oyuncuları - 1997
- Ramiz ile Jülide : Refik Erduran - Kent Oyuncuları - 1996
- Uzaklar : Ülker Köksal - Kent Oyuncuları - 1985
- Adını Siz Koyun : Alan Ayckbourn - Kent Oyuncuları - 1977
- Kel Şarkıcı : Eugène Ionesco
Rol aldığı oyunlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Piyano (oyun) : Trevor Griffiths - Talimhane Tiyatrosu - 2010
- Cimri : Moliere - Kent Oyuncuları - 2009
- İki Hayat Sonra : Brian Friel - Kent Oyuncuları - 2004
- Inshmorelu Yüzbaşı : Martin McDonagh - Kent Oyuncuları - 2003
- Aşk Çemberi : David Hare - Kent Oyuncuları - 2003
- Çözüm : David Auburn - Kent Oyuncuları - 2002
- Sesler Ziller Bizler : Michael Frayn - Kent Oyuncuları - 2000
- Oyunun Oyunu : Michael Frayn - Kent Oyuncuları - 1999
- Martı : Anton Çehov - Kent Oyuncuları - 1998
- Eşek Dağın Sevdalısı : Refik Erduran - Kent Oyuncuları - 1997
- Ramiz ile Jülide : Refik Erduran - Kent Oyuncuları - 1996
- Lütfen Kızımla Evlenir misiniz? : Muzaffer İzgü - Kent Oyuncuları - 1994
- Nalınlar : Necati Cumalı - Kent Oyuncuları - 1993
- Çok Uzak Fazla Yakın : Adalet Ağaoğlu - Kent Oyuncuları - 1992
- Fehim Paşa Konağı : Turgut Özakman - Kent Oyuncuları - 1991
- Kim Kimi Kimle : Alan Ayckbourn - Kent Oyuncuları - 1990
- Bir Şey Yap Met : Aziz Nesin - Kent Oyuncuları - 1999
- Yalnızlığın Oyuncakları : Mehmet Baydur - Kent Oyuncuları - 1989
- Küçük Mutluluklar : John Patrick - Kent Oyuncuları - 1988
- Yarın Cumartesi : Güner Sümer - Kent Oyuncuları - 1987
- İnsan Denen Garip Hayvan : Anton Çehov\Gabriel Arout - Kent Oyuncuları - 1987
- Kökler : Arnold Wesker - Kent Oyuncuları - 1986
- Nice Yıllar : Alan Ayckbourn - Kent Oyuncuları - 1986
- Uzaklar : Ülker Köksal - Kent Oyuncuları - 1985
- Beş Yol : Sergey Kokovkin - Kent Oyuncuları - 1985
- önül Suçları : Beth Henley - Kent Oyuncuları - 1984
- Arzu Tramvayı : Tennessee Williams - Kent Oyuncuları - 1983
- Savunma (oyun) : David W. Hinselb - Kent Oyuncuları - 1983
- Ölümü Yaşamak : Orhan Asena - Kent Oyuncuları - 1982
- Babalar ve Oğullar : van Sergeyeviç Turgenyev - Kent Oyuncuları - 1981
- Harold ve Maude : Colin Higgins - Kent Oyuncuları - 1988
- Bodrumdaki Pencere : Curt Flotow-Horst Pillau - Kent Oyuncuları - 1979
- Odalar : Alan Ayckbourn - Kent Oyuncuları - 1978
- Vanya Dayı : Anton Çehov - Kent Oyuncuları - 1978
- Ay Herkese Gülümser : Eugene O'Neill - Kent Oyuncuları - 1978
- Yürüyen Geceyi Dinle : Necati Cumalı - Kent Oyuncuları - 1977
- Adını Siz Koyun : Alan Ayckbourn - Kent Oyuncuları - 1977
- Çöl Faresi : Ladislaus Fodor - Kent Oyuncuları - 1997
- Yasak Elma (oyun) : Arthur Miller - Kent Oyuncuları - Kent Oyuncuları - 1976
- Buzlar Çözülmeden : Cevat Fehmi Başkut - Kent Oyuncuları - 1976
- Kafesten Bir Kuş Uçtu : Dale Wasserman - Kent Oyuncuları - 1975
- Reçetesi Peçete : Muzaffer İzgü - Kent Oyuncuları - 1974
- Küçük Mutluluklar : John Patrick - Kent Oyuncuları - 1973
- Oturma Odası : Graham Greene - Kent Oyuncuları - 1973
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cennet : Biray Dalkıran - 2007 - Baba
- Araf : Biray Dalkıran - 2006
- Evdeki Yabancı : Ümmü Burhan - 2000 - Ekrem Cankat
- Üvey Baba : Tunca Yönder - 2000 - Ali
- Akasya Pasajı : Taner Akvardar - 2000 -
- Gözlerinde Son Gece : Faruk Turgut - 1996
- Yaz Evi : Naci Çelik Berksoy - 1993 - Mehmet
- Young Indiana Jones : Micheal Newell - 1993
- Uğurlugiller : Bülent Özdural/Gürol Gökçe/Aram Gülyüz/Uğur Erkır - 1987-1992
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2014.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de Mehmet Birkiye
- Kenter Tiyatrosu sitesi
- http://aydin.edu.tr/ 6 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- SinemaTürk'te Mehmet Birkiye