Nişabur
Nişabur Farsça: نیشابور Nüşadur | |
---|---|
Neyshabur | |
Şehrin İran'daki konumu | |
Ülke | İran |
Eyalet | Razavi Horasan Eyaleti |
Şehristan | Nişabur şehristanı |
Bahş | Nişabur merkezî bahşı |
Rakım | 1250 m |
Nüfus (2011) | |
• Toplam | 276.089 |
Zaman dilimi | UTC+03.30 (IRST) |
• Yaz (YSU) | UTC+04.30 (IRST) |
Resmî site http://www.neyshabur.ir/ |
Nişabur (Farsça: نیشابور), İran'ın Razavi Horasan Eyaleti'nde şehir.
Meşhed yakınlarında, Binalud Dağı'nın güney eteklerinde verimli ve düz bir araziye yayılan şehir tarım ve ticaret yoluyla İran ekonomisine büyük katkı sağlar.
Yakınlarda, en az iki bin yıldır dünyaya en iyi ve en yüksek kalitedeki[1] turkuazı sağlayan turkuaz madenleri bulunmaktadır.
Geçmişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Tarihi boyunca Horasan bölgesinin kültür ve ticaret merkezi olarak bilinen, İpek Yolu üzerinde bulunan şehrin adı Bişapur gibi Sasani hükümdarı I. Şapur'dan gelmektedir. Bu dönemde altın devrini yaşayan şehir, Horasan bölgesinin Araplarca alınmasından sonra önemini yitirdi. Safeviler devrinde yine önemi artmaya başlayan şehir, Selçuklu sultanlarının ikamet yeri olmuştur. 1221 yılındaki Moğol saldırıları ve 1280 yılındaki büyük bir deprem sonrası şehir büyük yıkıma uğradı.
Ömer Hayyam ve Ferîdüddîn-i Attâr-i Neyşaburi iki önemli şair ve arif kişi bu şehirde yaşamışlardır.
Kent tarihindeki en büyük olay 18 Şubat 2004'te yaşanmıştır. Kükürt ve benzin yüklü bir tren katarı kent istasyonunda iken, meydana gelen küçük bir deprem dolayısıyla raydan çıkmış ve meydana gelen patlama ile yangında 295 kişi ölmüş, 450 kişi ise yaralanmıştır.
Gezi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ömer Hayyam’ın anıt mezarı
- Ömer Hayyam müzesi
- İmamzade Mahruk Türbesi
- Ferüdittin Attar Türbesi
Nişaburlu ünlüler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Müslim bin Haccac - İslam tarihinin en büyük muhaddislerinden biridir. En çok bilinen eseri Sahih-i Müslim olarak tanınan hadis eseridir.
- Hâkim el-Nişaburî - daha çok 'İmam Muhaddit' veya 'Horasan'lı Muhaddit' olarak da bilinen İslamın en büyük Sünni hadis bilginlerindendir.
- Sülemi - Ünlü mutasavvıf.
- Ömer Hayyam - matematikçi, astronom, filozof ve şair,
- Selçuklu Devleti'nin ilk hükümdarları olarak bilinen Tuğrul Bey ve Çağrı Bey, Nişabur'da hutbe okutarak 1038 yılında bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir.
- Feridüddin Attar - mutasavvıf ve şair
- Hacı Bektaşi Veli - Tasavvufcu ve Anadolu'da gezgin vaizdir.
Kardeş şehirler
[değiştir | kaynağı değiştir]Resimler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Nişabur'daki Ferîdüddîn-i Attâr'ın mezarı .
- İmamzade Mahruk Cami duvarı
- İmamzade Mahruk Cami kapısı
- Şahmir mezarı
- Aflak Namaye Nişabur
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ITTO: Nayshabur27 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Turquoise Quality Factors". Gemological Institute of America. 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.