İnaloğulları Beyliği

İnaloğulları Beyliği veya Yinaloğulları Beyliği 1098-1183 tarihleri arasında Diyarbakır ve çevresinde küçük bir bölgede hüküm süren Türk beyliğidir.[1]

1092 yılında Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah'ın ölümünden sonra bölgedeki Türkmen beylerini yenerek Amid şehrinin valisi olan Sadr tarafından kuruldu. Sadr'ın ölümünden sonra oğlu İnal bağımsızlığını ilan etti. Ancak İnal'ın kısa bir süre sonra ölmesi üzerine beylik varlığını çevredeki büyük ve güçlü Türk beyliklerinin hakimiyeti altında devam ettirdi. İl-Aldı döneminde beylik tekrar bağımsızlığına kavuştu. İl-Aldı, Ahlatşahlar Beyliği ile savaşarak topraklarını genişletti. 1124 yılında da İsmaililerle savaştı. 1133 yılında Zengilerle yapılan savaşın İl-Aldı'nın yenilmesiyle sonuçlanmasına rağmen beylik varlığını devam ettirdi.

İlaldı'nın 1142 yılında ölmesinden sonra beylik, topraklarının çoğunu ele geçiren Artukluların hakimiyetini kabul etmek zorunda kaldı. Beyliğe, 9 Mayıs 1183 tarihinde Eyyûbîler tarafından son verildi.[2]

Bey[3] Hüküm Süresi Notlar
Sadr Bey 1095-1096
İnal Bey 1096-1098
Fahrüddevle İbrahim Bey 1098-1110
Ebumansur Sadidevle İlaldı 1110-1142
Cemaleddin Şemsilmülük Mahmud 1142-1183
  1. ^ Hasan Celal Güzel, Cem Oğuz, Osman Karatay Türkler, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, s. 202
  2. ^ "Tarih Öğretmenleri Sayfası". 16 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2015. 
  3. ^ Öztuna, Yılmaz, "Devletler ve Hanedanlar" Cilt: 2, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1996, s. 47