Otomasyon

Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda tartışma sayfasında bir yorum yapın. Bu maddenin içeriğinin Türkçeleştirilmesi veya Türkçe dilbilgisi ve kuralları doğrultusunda düzeltilmesi gerekmektedir. Bu maddedeki yazım ve noktalama yanlışları ya da anlatım bozuklukları giderilmelidir. (Yabancı sözcükler yerine Türkçe karşılıklarının kullanılması, karakter hatalarının düzeltilmesi, dilbilgisi hatalarının düzeltilmesi vs.) Düzenleme yapıldıktan sonra bu şablon kaldırılmalıdır. Bu madde olması gerekenden az iç bağlantı içermektedir veya hiç içermemektedir. Lütfen bu sayfadan ilgili maddelere iç bağlantı vermeye çalışın. (Aralık 2023) Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için tartışma sayfasına bakınız. (Aralık 2023)

Otomasyon, esasen karar kriterlerini, alt süreç ilişkilerini ve ilgili eylemleri önceden belirleyerek ve bu önceden belirlemeleri makinelerde somutlaştırarak süreçlere insan müdahalesini azaltan geniş bir teknoloji yelpazesini tanımlar.^[1][2]

Otomasyon, mekanik, hidrolik, pnömatik, elektrikli, elektronik cihazlar ve bilgisayarlar dahil olmak üzere, genellikle kombinasyon halinde olmak üzere çeşitli yollarla yapılır. Modern fabrikalar, uçaklar ve gemiler gibi karmaşık sistemler genellikle bu tekniklerin tümünü kullanır. Otomasyonun faydaları arasında iş gücü tasarrufu, israfın azaltılması, elektrik maliyetlerinde tasarruf, malzeme maliyetlerinde tasarruf ve kalite, doğruluk ve hassasiyette iyileştirmeler yer alır.

Otomasyon, bir işin insan ile makine arasında paylaşılmasıdır. Toplam işin paylaşım yüzdesi otomasyonun düzeyini belirler.

Örneğin bir fabrikada kullanılan otomasyon sistemini göz önüne alacak olursak, burada her şeyin esnek ve kontrol edilebilir olması yöneticinin işine gelmektedir. Çünkü bilgisayar ekranında sisteminin işleyişini, eğer varsa arızanın yerini, üretilen ürün miktarını vb. fabrikayı ilgilendiren birçok bilgilere erişim ve kontrol kolaylığı sağlar.

Bu faydalar da işletmeye zaman, kalite, maliyet, hız ve kâr olarak geri dönmektedir.

Bu sistemlerin en büyük dezavantajı ilk kurulumunun maliyetli oluşudur. Bu maliyet de uzun vadede çoğu otomasyon sistemlerinde kendini amorti etmektedir. Bir diğer zararı ise fabrikalara giren bu otomasyon sistemleri fabrika çalışanlarının sayısında azalmaya sebep olmaktadır.

Farklı otomasyon uygulamaları için kullanılan çeşitli cihazlar olmakla birlikte otomasyon uygulamalarının çoğunluğunda kullanılan cihazları şu şekilde sıralayabiliriz : PLC, HMI (insan Makine Arayüzü ya da Dokunmatik Ekran), Sensör, İnverter (Frekans Konverter ya da Motor Kontrol Cihazı), Servo Motor &Servo Sürücü, DC Motor, SCADA. Sayılan bu cihazlar ve benzerleri bir araya gelerek sistemlerin mümkün olduğunca az insan gücü ile kontrolünü sağlarlar. Ayrıca verimliliğin arttırılması, enerji tasarrufu, detaylı ölçüm yapılması ve raporlama da otomasyon sistemlerinin sunduğu özelliklerden bazılarıdır.

Karanlık fabrika, minimum veya sıfır insan müdahalesi ile üretim sağlayan, makinelerin operatöre veya gözetime ihtiyaç duymadan otomatik olarak çalışmasını hedefleyen bir üretim yöntemidir^[3] JapYaklaşık bir ay kontrol ihtiyacı duymayan robotlar ile üretim yapabilen FANUC fabraikası (Japonua), dünyanın ilk dijital fabrikalardan birisi olan Siemens Amberg Fabrikası (Almanya) da karanlık fabrika örneklerindendir.