Paul Lafargue
Doğum | 15 Ocak 1842 Santiago de Cuba, Küba |
---|---|
Ölüm | 25 Kasım 1911 (69 yaşında) Draveil, Fransa |
Milliyet | Fransız |
Önemli eser | "Le Droit à la Paresse"(Tembellik Hakkı) |
Paul Lafargue (15 Ocak 1842-26 Kasım 1911); Fransız uyruklu düşünür ve eylem adamı. Küba'nın Santiago kentinde doğdu. Dokuz yaşındayken ailesiyle birlikte göçtüğü Fransa'da Tıp Akademisi'ne yazıldı. Üniversitede, kralcı hükûmete karşı giderek genişleyen gençlik devinimine katıldı. Yine aynı dönemde yoğun bir okuma uğraşına daldı. Hegel'den Feuerbach'a, Fourier'den Comte'a kadar pek çok düşünürün yapıtlarını okumasına karşın, özellikle Proudhon'dan etkilendi.
1865'te Marx'la tanışmasının, üzerindeki Proudhon etkisinin kırılmasında büyük rolü oldu. Marx "yakışıklı, zeki, enerjik ve sportif" bulduğu bu gencin, kızı Laura'yla evlenerek aileye katılmasına da izin verdi.
Siyasal etkinlikleri nedeniyle Akademi'den uzaklaştırılınca, öğrenimini Londra'da tamamladı ve karısı Laura'yla birlikte yeniden Paris'e döndü. Art arda üç çocuğunu da yitirmesi üzerine tıptan soğudu; kendini tümüyle sosyalist düşünce ve eyleme adamaya karar verdi. Fransız Sosyalist Partisi'nin kurucuları arasında yer aldı, işçi devinimlerinin örgütlenmesine yazılarıyla katkıda bulundu.
1911 yılında karısıyla birlikte kendini öldürdü. Yaşlılığın, beden ve zihin güçlerini azar azar kemirdiğini görmek istemeyen Lafargue, yetmiş yaşını aşmamak üzere kendine verdiği sözü tutmuş oluyordu.
Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Le matérialisme économique de Karl Marx, (1883)
- Cours d'économie sociale, (1884)
- Le droit à la paresse, (1880, sonraki revize 1883)
- The Evolution of Property from Savagery to Civilization, (1891), (yeni basım, 1905)
- Le socialisme utopique, (1892)
- Le communisme et l'évolution économique, (1892)
- Le socialisme et la conquête des pouvoirs publics, (1899)
- La question de la femme Paris, 1904
- Le déterminisme économique de Karl Marx, (1909)
- The Right to Be Lazy, 1883 (1883 Versiyonunun İngilizce çevirisi Le droit à la paresse) (İnternet 5 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) (Türkçesi: Paul Lafargue (1991). Tembellik Hakkı (Çev. Vedat Günyol). İstanbul: Telos. ISBN 975-545-003-3)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Paul Lafargue Internet Archive 17 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Libertarian Communist Library Paul LaFargue Archive 12 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tembellik Hakkı Tam Metin (Tam Metin İngilizce) 7 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.