Robert Ley
Robert Ley | |
---|---|
Deutsche Arbeitsfront Başkanı | |
Görev süresi Nisan 1933 - 23 Mayıs 1945 | |
Lider | Adolf Hitler |
Yerine geldiği | Gregor Strasser |
Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 15 Şubat 1890 Niederbreidenbach, Ren Bölgesi, Alman İmparatorluğu |
Ölüm | 25 Ekim 1945 (55 yaşında) Nürnberg, Almanya |
Partisi | Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) |
Evlilik(ler) | Elisabeth Schmidt (1921-1938) Inge Spilcker (1938-1942) Madeleine Wanderer (metres) |
Çocuk(lar) | Renate Wald (29 Temmuz 1922 – 2004) Lore (25 Ekim 1938) Wolf (14 Mayıs 1940) Gloria (27 Haziran 1941) Rolf Robert (28 Temmuz 1944) |
Bitirdiği okul | Jena Üniversitesi Bonn Üniversitesi Münster Üniversitesi |
Ödülleri | |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Alman İmparatorluğu Nazi Almanyası |
Hizmet yılları | 1914-1917 1933-1945 |
Rütbesi | Teğmen SA-Obergruppenführer |
Çatışma/savaşları | I. Dünya Savaşı II. Dünya Savaşı |
Dr. Robert Ley (d. 15 Şubat 1890, Niederbreidenbach - ö. 25 Ekim 1945, Nürnberg), Nazi Almanyası'nda politikacı ve 1933-1945 yılları arası Deutsche Arbeitsfront (DAF, "Alman Emek Cephesi") başkanıydı.[1]
Robert Ley Doğabilimleri okudu. Jena, Bonn ve Münster Üniversitelerinde kimyagerlik alanında eğitim aldı. 1914 yılında I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesi üzerine Ordu için gönüllü topçu olarak iki yıl geçirdi. Temmuz 1917 yılında havacı birliğe tayin edildi ve yaptığı ilk uçuşta Fransa üzerindeyken uçağı düşürüldü, ağır yaralandı ve esir alındı. Bu uçak kazasında beyin yaralanması öne sürülmüştür; Hayatının geri kalanı için de kekeme olarak konuştu. 1920'ye kadar Fransızların savaş esiri oldu.
Savaştan sonra 1920 yılında doktora kazanarak üniversiteye döndü. Dr. Phil unvanı aldı. 1921 yılında Ruhr Leverkusen merkezli dev IG Farben şirketinde gıda kimyageri olarak görev yaptı. 1924 yılında Ruhr'un Fransız işgaline çok kızdı ve bir aşırı milliyetçi oldu. Aynı yıl Nasyonal Sosyalist Özgürlük Partisi'ne üye oldu. Bu partinin Rheinland Gau yöneticisi oldu.
Münih'teki Birahane Darbesi'nin ardından yaptığı duruşmada Adolf Hitler'in konuşmasını okuduktan sonra Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'ne katıldı ve Hitler'e sadık oldu. 1925'te 18441 numarası ile Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'ne üye oldu. Partinin Rheinland-Güney Gau yöneticisi oldu. 1927'de Bayer firmasından kovuldu. 1928'den 1931'e kadar Westdeutscher Beobacter gazetesinin genel yayın yönetmeni oldu. Sonra ise Nazi Partisi Köln-Aachen bölgesi Gau Örgütlenme Yöneticisi oldu.
Robert Ley, Yahudi karşıtı kışkırtmaları yüzünden defalarca para ve hapis cezasına çarptırıldı. 1930'da Prusya Eyalet Meclisinde milletvekili ve aynı yıl Reichstag milletvekili olarak Parti içinde üst düzey görevler aldı. 1932'de Reich Örgütlenme müfettişi, 1932-1934 yılları arası partinin örgütlenme şefinin vekili, 1933'te Alman Emek Cephesi (DAF) sendikasının lideri ve Reich yöneticisi olarak çeşitli resmî görevlerde bulundu. 1937'de SA-Obergruppenführer rütbesi aldı.
Hitler'in Gregor Strasser'i görevden alması sonrasında parti örgütü (Reichsorganisationsleiter) başkanı olarak Nazi Partisi'nin Münih merkezine getirildi. Ley'in kötü ve karanlık geçmişi ve tecrübesi, başkan olarak büyük ölçüde Hitler karşıtı Nazi Partisi'nin sosyalist kanadına sempatik geliyordu ama her zaman iç taraflar arasındaki anlaşmazlıklarda Hitler'in yanında yer aldı. Hitler Ocak 1933'te Başbakan olunca, ona Berlin'de eşlik etti.
Nazi rejiminin standartlarına göre bile dikkat çekici bir şekilde bunu istismar etmeye başladı. Reichsorganisationsleiter ve Reichstag yardımcısı olarak görev yaptığı sürece çok iyi maaş almasının yanında, serbestçe kendi kullanımları için Alman Emek Cephesi'nin (DAF) fonlarını zimmetine geçirdi. 1938'de Köln ve diğer kentlerde bir dizi villa, otomobil filosu ve geniş bir sanat koleksiyonu ve de lüks bir gayrimenkul sahibi oldu.
Tüm başarısızlıklarına rağmen Hitler tarafından korundu. Martin Bormann ve Joseph Goebbels ile birlikte Hitler'in yakın çevresinden biri oldu. 1942'de Reich Konut Komiseri olarak atandı.
Bir konuşma için kürsüye çok sarhoş çıkması üzerine Şubat 1942'den itibaren kamu önünde konuşma yasağı aldı.
28 Mart 1945 tarihinde Adolf Hitler Gönüllüler Birliği'nin komutanlığına getirildi. 20 Nisan 1945 tarihinde Berlin'den kaçtı.
Savaştan sonra
[değiştir | kaynağı değiştir]Nazi Almanyası'nın 7/8 Mayıs tarihinde teslim olmasından sonra, 16 Mayıs 1945 tarihinde Berchtesgaden'in batısındaki Schleching köyünde bir ayakkabıcının evinde 101. Hava İndirme Tümeni'nine bağlı Amerikalı paraşütçüler tarafından ele geçirildi. Kendisinin "Dr. Ernst Distelmeyer" olduğunu söylediyse de Franz Xaver Schwarz tarafından kimliği tespit edildi.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi'nde Ana Savaş Suçluları Davası'nda yargılandı. Mahkeme devam ederken kendini hücresindeki tuvaletin demirine asarak intihar etti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Wistrich, Robert S. (2016). Who's who in nazi germany. Londra: Routledge. ISBN 978-1138171558.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Vikisöz'de Robert Ley ile ilgili sözler mevcuttur.