Rudolf Kalman

Rudolf Emil Kálmán

Rudolf Emil Kalman[1] (d. 19 Mayıs 1930 - ö. 2 Temmuz 2016) Macar asıllı bir Amerikan matematiksal sistem teoristidir. Elektrik mühendisliği eğitimi almıştır. Kendi adıyla anılan Kalman Filtresi'ni bulmasıyla ünlüdür. Havacılık ve kontrol mühendisliği alanlarında sıkça kullanılan Kalman filtresi, eksik ve gürültülü ölçümlerden doğrusal sistem modelleri kullanarak yararlı sinyaller elde etmeyi sağlar.

Kalman'in filtreleme üzerine düşünceleri önce şüphecilikle karşılanmış ve Kalman ilk sonuçlarını elektrik mühendisliği yerine makine mühendisliği dergilerinde yayınlamak zorunda kalmıştır. Fikirlerini NASA Ames Araştırma Merkezi'ndeki Stanley Schmidt'e anlatmakta daha başarılı olmuş ve bunun sayesinde Kalman filtreleri Apollo Programı'nda kullanılmıştır.

Macaristan'in Budapeşte kentinde doğmuştur. Lisans (1953) ve yüksek lisans (1954) derecelerini MIT Elektrik Mühendisliği Bölümü'nden almıştır. Doktorası Kolombiya Üniversitesi'ndendir (1957).

IEEE Onur Madalyası (1974), IEEE Yüzyıl Madalyası (1984), Inamori Vakfı'nın Kyoto Yüksek Teknoloji Ödülü (1985) ve Bellman Ödülü'nün (1997) sahibidir. Amerikan Bilimler Akademisi, Amerikan Mühendislik Akademisi'nin üyesidir. Ayrıca Macar, Fransız ve Rus Bilimler Akademileri'nin de yabancı üyesidir. Birçok onursal doktorası bulunmaktadır.

Constantina nee Stavrou ile evlidir. Andrew ve Elisabeth adında iki çocuğu bulunmaktadır.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]