Sazkâr Hanım
Sâzkar Hanım | |
---|---|
Doğum | 8 Mayıs 1873 Kayalar, Adapazarı, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | y. 1945 (71-72 yaşında) Beyrut, Lübnan |
Defin | Şam Süleymaniye Külliyesi, Şam, Suriye |
Eş(ler)i | II. Abdülhamid |
Çocuk(lar)ı | Refia Sultan |
Hanedan | Maan (doğuştan) Osmanlı Hanedanı (evlilikle) |
Babası | Recep Bata Maan |
Annesi | Rukiye Havva Mikanba |
Dini | İslam |
Sâzkar Hanım (d. 8 Mayıs 1873 - ö. 1945, doğum adı Zekiye Maan), Osmanlı padişahı II. Abdülhamid'ın dokuzuncu eşi.
Erken yaşam
[değiştir | kaynağı değiştir]Sazkâr Hanım 8 Mayıs 1873'te Adapazarı, İstanbul Kayalar'da doğdu. Zekiye Maan olarak doğdu, Abhaz asil ailesi Maan'ın bir üyesiydi. Babası Recep Bata Bey Maan'dı,[1][2] Osman Bey Maan'ın oğlu ve Kats Bey Maan'ın torunu. Annesi Abhazlı Rukiye Havva Hanım Mikanba'ydı. Sultan II. Abdülhamid'in onikinci karısı Behice Hanım'ın kuzeniydi.[1][2]
İmparatorluk hareminde Çorlulizade Mahmud Celaleddin Paşa'nın Abhaz karısı Bidar Hanım tarafından takdim edildi.[2]
Evlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Sazkâr Hanım 31 Ağustos 1890'da Yıldız Sarayı'nda Abdul Hamid ile evlendi.[1] "Üçüncü İkbal" unvanı verildi. Evlendikten bir yıl sonra 15 Haziran 1891'de, tek çocuğu, kızı Refia Sultan'ı dünyaya getirdi.[3]
27 Nisan 1909'da Abdülhamid tahttan indirildi ve Selanik 'de sürgüne gönderildi.[4] Sazkar oldu Abdul Hamid'e kapandı ve bir süre ona eşlik etti,[5] ve 1910'da İstanbul'a döndü.[6][7]
Burada önce kızı [1] ve daha sonra Abdül Hamid'in eşlerinden bir diğeri Peyveste Hanım ile Şişli'deki konağına yerleşti. Sazkâr ve Peyveste'nin odaları aynı katta bulunuyordu. Günlük rutinleri birbirleriyle kahve içmek ve eski zamanlardan bahsetmekti.[8]
Selanik 1912'de Yunanistan'a düştükten sonra Abdul Hamid de İstanbul'a döndü ve 1918'de öldüğü Beylerbeyi Sarayı'na yerleşti.[9]
Dulluk ve ölüm
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir dul olarak Sazkâr Hanım'ın bursu 5.000 aspherden oluşuyordu. 1920 yılında, bursu 10.000'e çıkarıldı. Ancak 1923'te tamamen ondan yoksun bırakıldı.[1]
1924'te imparatorluk ailesi sürgüne gönderildi. Sazkâr kızıyla birlikte Beyrut, Lübnan'a gitti, burada 1945'te öldü ve kızını yedi yıl geride bıraktı. Şam'da son padişah Vahdettin ve diğer Osmanlı hanedanı mensuplarının defnedildiği Süleymaniye Külliyesi'ne defnedildi.[1][10]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f Açba 2007, s. 142.
- ^ a b c Ekinci, Ekrem Buğra (31 Mart 2017). Sultan Abdülhamid'in Oğlu Zevcesi. Timaş Tarih. s. 23, 181. ISBN 978-6-050-82503-9.
- ^ Brookes 2010, s. 288.
- ^ Salon, Richard C. (9 Ekim 2014). Balkanlar'da Savaş: Bir Ansiklopedik Tarih İmparatorluğunun Çöküşü Yugoslavya'nın Yıkılışı. ABC-CLIO. s. 1-2. ISBN 978-1-610-69031-7.
- ^ Brookes 2010, s. 281.
- ^ Uluçay 2011, s. 250.
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 683.
- ^ Açba 2007, s. 145.
- ^ Milman; Albert B., Lord (1979). Serbocroation kahraman şarkıları, Cilt 1. Harvard Üniversitesi Yayınları. s. 371.
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 683-4.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Açba, Harun (2007). Kadın efendiler: 1839–1924. Profil.
- M. Cağatay, Uluçay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. Ankara: Oğlak Yayınları.
- Necdet, Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayınları. 978-9-753-29623-6.
- The Concubine, the Princess, and the Teacher: Voices from the Ottoman Harem. University of Texas Press. 2010. 978-0-292-78335-5.