Ses kartı
Bağlandığı yerler | biri aracılığıyla:
Hat girişi veya çıkışı biri aracılığıyla: Mikrofon biri aracılığıyla:
|
---|---|
Yaygın üreticiler | Creative Labs (ve E-mu Systems bağlı ortaklığı) Realtek C-Media VIA Technologies ASUS M-Audio Turtle Beach |
Ses kartı, bilgisayarda analog ve dijital ses işlevlerini yerine getiren elektronik birimdir.
Dahili olarak PCI- veya PCI-Express kart yuvalarına takılan kart türleri olduğu gibi, harici olarak USB bağlantı noktasına bağlanan, PCMCIA yuvalarına takılan ve profesyonel alanlarda kullanılmak üzere Güvenlik duvarı girişine de bağlanabilen versiyonları mevcuttur. Eski ses kartları ISA yuvalarına takılabilirler. Ayrıca anakart üzerinde bütünleşik sunulan ses yongaları da mevcuttur.
Dahili olarak PCI- veya PCI-Express kart yuvalarına takılan kart türleri olduğu gibi, harici olarak USB bağlantı noktasına bağlanan, PCMCIA yuvalarına takılan ve profesyonel alanlarda kullanılmak üzere güvenlik duvarı girişine de bağlanabilen versiyonları mevcuttur. Eski ses kartları ISA yuvalarına takılabilirler. Ayrıca anakart üzerinde bütünleşik sunulan ses yongaları da mevcuttur.
Ses kartının görevleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ses sinyallerini kaydetmek
- Ses sinyallerini sentezlemek
- Ses sinyallerini karıştırmak ve değiştirmek
- Ses sinyallerini yürütmek
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ses kartları bilgisayar alanında 1989/90'lı yıllarda popülerliğe kavuşmuştur, AdLib ve Soundblaster kartları, konuşmacı adı verilen, sistem içindeki hoparlörün yerine ses işlevlerini üstlenen kartlardır. Daha sonra piyasaya sürülen Roland LAPC-I ile birlikte, bilgisayar büroların dışında oyun amaçlı da kullanılmaya başlanmıştır.
Donanım tabanı
[değiştir | kaynağı değiştir]Temelde bir ses kartının görevi A/D çevirici yonga vasıtası ile analog ses sinyali ses kartı girişinden dijitale çevrilir ve dijital ses sinyalleri de ses kartı çıkışında analog ses sinyallerine çevrilir.
İlave özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bilgisayarın arka çıkışının sınırlı olması ve takılacak cihazlar için bilgisayarın arkasına ulaşmanın zor olması sebepleriyle bazı ses kartlarına ön paneller ilave edilebilir. Bazen de ilave slot kapağı biçiminde giriş çıkış panelleri kullanılır, bu kapaklar ses kartına özel bir kablo ile bağlanırlar. Yine daha fazla giriş sunmak için bazı ses kartı üreticileri özel girişler ve bu girişe takılan daha çok ses giriş-çıkışına sahip kablolar verirler.
Renk Kodları[1]
[değiştir | kaynağı değiştir]Ses kartındaki bağlantılar renkler biçiminde bilgisayar sistem dizayn rehberi olarak kodlanmıştır. Bu bağlantılar her jack pozisyonu ile bağlantılı, oklar, çemberler ve ses dalgaları şeklinde sembollere de sahiptir. Bu sembollerin anlamları aşağıda verilmiştir:
Rengi | Fonksiyonu | Bağlantısı | Sembolü | |
---|---|---|---|---|
Pembe | mikrofon audio girişi. | 3.5 mm TRS | Mikrofon | |
Açık mavi | Line level audio girişi. | 3.5 mm TRS | Çembere girmiş ok sembolü | |
Lime yeşili | kulaklık-hoparlör çıkışı | 3.5 mm TRS | Çemberin bir tarafından çıkıp dalgaya giren ok sembolü | |
Kahverengi | Line level audio çıkışı özel sağdan sola hoparlörler için. | 3.5 mm TRS | ||
Siyah | Line level audio çıkışı gelişmiş çevresel hoparlörler için. | 3.5 mm TRS | ||
Gümüş | Surround yan kanallar için analog line seviyesi ses çıkışı | 3.5 mm TRS | ||
Turuncu | Line level audio çıkışı merkezi kanallı hoparlörler ve wooferlar için | 3.5 mm TRS | ||
Altın rengi | Oyun portu / müzikal enstrüman dijital arabirimi | 15 pin D | Çemberin her iki tarafından çıkıp dalgaya giren ok sembolü |
Bütünleşik ses kartları
[değiştir | kaynağı değiştir]Ses kartları anakarta bütünleşik de olabilirler. Bu tür çözümler daha uygun maliyetli olurlar.
En önemli ses kartı ve ses yongası üreticiler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Club 3D
- C-Media
- E-MU Systems
- Guillemot
- M-Audio
- Philips
- Realtek
- VIA Technologies
- Yamaha
- TerraTec
- Edirol
- Nvidia
En önemli profesyonel Ses kartı üreticileri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Digidesign
- MOTU (Mark Of The Unicorn)
- RME
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sound card connections and color codes". CCM (İngilizce). 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2022.