Tartarik asit

Tartarik asit[1]

Ball-and-stick model of L-(+)-tartaric acid
Adlandırmalar
2,3-Dihydroxybutanedioic acid
Tartaric acid
2,3-Dihydroxysuccinic acid
Threaric acid
Racemic acid
Uvic acid
Paratartaric acid
Winestone
Tanımlayıcılar
3D model (JSmol)
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
DrugBank
ECHA InfoCard 100.121.903 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
E numaraları E334 (antioksidanlar, ...)
KEGG
MeSH tartaric+acid
  • 875 unspecified isomer
UNII
  • InChI=1S/C4H6O6/c5-1(3(7)8)2(6)4(9)10/h1-2,5-6H,(H,7,8)(H,9,10) 
    Key: FEWJPZIEWOKRBE-UHFFFAOYSA-N 
  • InChI=1/C4H6O6/c5-1(3(7)8)2(6)4(9)10/h1-2,5-6H,(H,7,8)(H,9,10)
    Key: FEWJPZIEWOKRBE-UHFFFAOYAZ
  • O=C(O)C(O)C(O)C(=O)O
Özellikler
Molekül formülü C4H6O6 (basic formula)
HO2CCH(OH)CH(OH)CO2H (structural formula)
Molekül kütlesi 150.087 g/mol
Görünüm White powder
Yoğunluk 1.737 g/cm3 (R,R- and S,S-)
1.79 g/cm3 (racemate)
1.886 g/cm3 (meso)
Erime noktası 169, 172 °C (R,R- and S,S-)
206 °C (racemate)
165-6 °C (meso)
Çözünürlük (su içinde)
  • 1.33 kg/L (L or D-tartaric)
  • 0.21 kg/L (DL, racemic)
  • 1.25 kg/L ("meso")
Asitlik (pKa) L(+) 25 °C :
pKa1= 2.89, pKa2= 4.40
meso 25 °C:
pKa1= 3.22, pKa2= 4.85

[2]

Konjuge baz Bitartrate
−67.5·10−6 cm3/mol
Tehlikeler
GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar GHS05: Aşındırıcı
İşaret sözcüğü Danger
Tehlike ifadeleri H318
Önlem ifadeleri P280, P305+P351+P338+P310
Benzeyen bileşikler
Diğer katyonlar
Monosodium tartrate
Disodium tartrate
Monopotassium tartrate
Dipotassium tartrate
Butyric acid
Succinic acid
Dimercaptosuccinic acid
Malic acid
Maleic acid
Fumaric acid
Benzeyen bileşikler
2,3-Butanediol
Cichoric acid
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları

Tartarik asit (E 334); bitkilerde yaygın olarak bulunan, kristal yapılı, renksiz organik asit. Başta gıda sanayi olmak üzere çeşitli sanayi dallarında kullanılan bu asit, şarabın mayalanması esnasında potasyumun yan ürünü olarak elde edilir. Tartarik asidi bu karışımdan ilk olarak Carl Wilhem Scheele ayırmıştır. Şarap üretiminede ortaya çıkan atıklar potasyum hidroksitle nötralleştirilir. Çöken kalsiyum tartarın sülfürik asitle işlenmesiyle de tartarik asit oluşur.

Tartarik asit gazozlarda, jelatinli tatlılarda, metallerin temizlenmesinde ve cilalanmasında ve yün boyama işlerinde kullanılır. Antimon potasyum tartarları da böcek ilacı ve mordan olarak kullanılır. Üzümsü meyvelerde toplam asidin %1,6–2,8'lik bölümünü tartarik asit oluşturmaktadır.

Tartarik asidin dört steroizomeri vardır. Bunlar üzümde ve başka meyvelerde bulunan d (deksro) tartarik asit, rasemik karışımdan elde edilen l (levo) tartarik asit ve yapay olarak elde edilen rasemik karışım dl tartarik asit ile mezo tartarik asittir.

Tartarik asitler suda çözünebilen dikarboksilik asitlerdir.

  1. ^ Tartaric Acid – Compound Summary, PubChem.
  2. ^ Dawson, R.M.C. et al., Data for Biochemical Research, Oxford, Clarendon Press, 1959.