VII. Fernando
VII. Fernando | |
---|---|
VII. Fernando portresi Ressam:Lopez | |
İspanya kralı | |
Hüküm süresi | 19 Mart 1808 – 6 Mayıs 1808 |
Önce gelen | IV. Carlos |
Sonra gelen | I. Josè |
İspanya kralı | |
Hüküm süresi | 11 Aralık 1813 – 29 Eylül 1833 |
Önce gelen | I. Josè |
Sonra gelen | II. İsabel |
Doğum | 14 Nisan 1784 El Escorial, Madrid, İspanya |
Ölüm | 29 Eylül 1833 (48 yaşında) Madrid, İspanya |
Defin | El Escorial |
Eş(ler)i | Prenses Maria Antonia Napoli ve Sicilyalı Maria Isabel Braganza Portekizli Maria Josepha Amalia Saksonyalı Sicilyalı Maria Christina |
Çocuk(lar)ı | II. İsabel İspanya Krallığı Kraliçesi Infanta Luisa Fernanda, Montpensier Düşesi |
Hanedan | Bourbon |
Babası | IV. Carlos |
Annesi | Maria Louis, Parmalı |
Dini | Roma Katoliği |
İmza |
VII. Fernando (14 Ekim 1784, Madrid - 29 Eylül 1833, Madrid]), 1808-1833 arasında iki defa İspanya kralı olmuştur.[1] Kendini tutanlar tarafından (Fernando el Desaeado (İstenen Fernando)); karşıtları tarafından el Rey Felón (Suçlu Kral) olarak anılmıştır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]IV. Carlos ile Parmalı Maria Luisa'nın oğluydu. Gençlik yıllarında yönetime annesinin ve babasının güvenini kazanmış olan Başbakan Manuel de Godoy egemendi; Fernando'nun özel öğretmeni, onun Godoy'a duyduğu kıskançlığı körükleyerek, Napolyon'dan destek istemesi yönünde cesaretlendirdi. Bu gelişmeler karşısında kaygılanan IV. Carlos, Fernando'yu tutuklattı, daha sonra da bağışladı. Godoy'un Fransız birliklerinin İspanya'ya girmesine izin vermesi üzerine patlak veren Aranjuez Ayaklanması'yla (17 Mart 1808) Carlos tahtı oğlu Fernando'ya bırakmak zorunda kaldı. Ama çok geçmeden Napolyon Madrid'i işgal etti ve Fernando'yu sınır bölgesine çağırarak, krallık tacını IV. Carlos'a geri vermeye zorladı. Ardından, erkek kardeşi Joseph'i İspanya kralı I. Jose adi ile kral yaptı ve Fernando'yu savaş süresince Fransa'da tutukladı. Napolyon Savaşları sırasında Fransa'da tutuklu kalmıştır.[2]
Bunun üzerine, İspanyol halkı Fernando adına Fransız istilacılara karşı ayaklandı. 1812'de İspanya'nın bağımsızlığını kazanmış kesiminde, kralın yetkilerini sınırlayan liberal "Cadiz Anayasası" yürürlüğe kondu. Napolyon, bu anayasayı yürürlükten kaldırması için VII. Fernando ile Valencay Antlaşması yapıp Aralık 1813'te onu serbest bıraktı. Fernando ülkesine döndükten sonra krallık yetkilerini geri alarak artık kısmen bağımsız olan İspanyol Amerikası'nda denetimini yeniden kurmaya çalıştı. Ama bakanları, Amerika'daki ordularına destek birlikleri gönderemedikleri gibi, İngiliz hükûmetini de Amerika'nın yeniden fethi için işbirliğine ikna edemediklerinden herhangi bir sonuç elde edemedi. 1820'deki liberal devrimle, Fernando 1812 Anayasası'nın yeniden yürürlüğe konmasını kabul etmek zorunda kaldı.[3]
Ama Fransa kralı XVIII. Louis, Fernando'yu radikal bakanlardan kurtarmak için 1823'te Angouleme dükü Louis-Antoine de Bourbon komutasındaki büyük bir orduyu İspanya'ya gönderdi. Fransızların yardımıyla yeni bir hükûmet kuran Fernando radikalleri tutukladı ya da sürgüne gönderdi. 1826'ya gelindiğinde İspanyolların Amerika'daki tüm sömürgeleri bağımsızlıklarını kazanmış durumdaydı. Fernando'nun hükûmetiyse artık "Kralcı Gönüllüler" milisine ve Fransız işgal kuvvetlerine dayanıyordu.
Fernando'nun ilk evliliğinden hiç çocuğu olmamıştı. Mutlakıyetçi yandaşları, yerine kendisinden daha mutlakıyetçi olan ve Don Carlos olarak bilinen erkek kardeşi Carlos Maria Isidro de Borbon'u geçirmek istiyorlardı. Fernando, üçüncü karısı Maria Josefa Amalia'nın ölümü üzerine, Sicilya Krallığı prensesi I. Maria Cristina ile evlendi (1828). 1830'da kızı Isabel'in doğuşu karmaşık sorunlar yarattı. Eski Kastilya ve León'da kadınlar tahta çıkabiliyorlardı. Ama 1713'te İspanya ve Fransa arasında herhangi bir birleşmeyi engellemek için çıkarılan Lex Salica adlı veraset yasasıyla bu hak geri alınmıştı. IV. Carlos, 1789'da kadınların tahta geçme hakkını yeniden yürürlüğe koymuş, ama bu karar yasa olarak yayınlanmadığı için geçerliliği tartışma konusu olarak kalmıştı. Fernando Lex Salica'ya dayanarak kızı Isabel'in tahtın vârisi olarak tanınmasını istiyordu, Carlos Maria Isidro ise bu yasanın geçersiz olduğunu ve veraset hakkının kendisinde olduğunu ileri sürüyordu. İspanya tarihinde yarım yüzyıldan fazla sürecek olan "Carlismo Hareketi" böylece doğdu. Fernando 28 Eylül 1833'te ölünce tahta II. İsabel adıyla kızı geçti. Ama o sırada Portekiz'de bulunan Carlso Maria Isidro'nun taht üzerinde hak iddia etmeye başlaması I. Carlismo Savaşı'nın (1833-1839) başlamasına neden oldu.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Smith, Angel (2018). Historical dictionary of Spain (3. bas.). Lanham, Md.: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1538108826.
- ^ Carr, Raymond (1982). Spain, 1808–1975. ss. 79-85.
- ^ Carr, s. 105–119
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Historiaantiqua. 6 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Histori Antica" websitesinde "Fernando VII" (İspanyolca)
- Clarke, Henry Butler; Hutton, William Holden (1906). Modern Spain, 1815–1898 (İngilizce). University Press - Books for college libraries. ss. 1-92. 10 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2018.
- Fehrenbach, Charles Wentz (Aralık 1969). "Moderados and Exaltados: The Liberal Opposition to Ferdinand VII, 1814–1823". The Journal of Risk and Insurance (İngilizce). 36 (5). American Risk and Insurance Association. ss. 52-69. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2018.
- Woodward, Margaret L. (Kasım 1968). "The Spanish Army and the Loss of America, 1810–1824". Hispanic American Historical Review (İngilizce). 48 (4). Duke University Press. ss. 586-607. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2018.
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: Joseph Bonaparte | İspanya kralı 1813 - 1833 | Sonra gelen: II. İsabel |