Vulpecula (takımyıldız)
Takımyıldız | |
Kısaltma | Vul |
---|---|
Tamlayan | Vulpeculae |
Sembolizm | Tilki |
Bahar açısı | 20 |
Yükselim | 25 |
Alan | 268 derece kare (55.) |
Ana yıldızlar | 5, 20 |
Bayer/Flamsteed yıldızları | 33 |
Gezegeni olduğu bilinen yıldızlar | 3 |
En parlak yıldız | α Vul (Anser) (4.44m) |
En yakın yıldız | PY Vul (60.4 Iy) |
Messier nesneleri | 1 |
Çevreleyen takımyıldızlar | Cygnus Lyra Hercules Sagitta Delphinus Pegasus |
En iyi Eylül ayı saat 21:00'de +90° ve −55° enlemleri arasında görülebilir. |
Vulpecula ya da Tilkicik takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Kuzey gökkürededir ve belirgin değildir. Vulpecula adı Latince'de küçük tilki, tilkicik anlamına gelmesine rağmen genel olarak yalnızca tilki olarak kullanılır. On yedinci yüzyılda yaratılmıştır ve Yaz Üçgeni'nin ortasında yer alır.
Dikkat çekici nesneler
[değiştir | kaynağı değiştir]Yıldızlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu takımyıldızda dördüncü kadirden daha parlak yıldız yoktur. En parlak yıldızı α Vulpeculae'nin parlaklığı 4.44 kadirdir. Bu yıldız Güneş'e 297 ışık yılı uzaklıktaki bir kırmızı devdir. Bu yıldız bir optik çifttir (413.7" ıraksınım) ve bir dürbün yardımıyla ayırt edilebilir. Yıldızın geleneksel adı Anser´dir (yaban kazı), bu isim dişleri arasında bir kaz taşıyan küçük tilkiye bir atıftır.
1967'de PSR B1919+21 olarak adlandırılan ilk atarca, bu küçük takımyıldız bölgesinde Antony Hewish ve Jocelyn Bell tarafından Cambridge'de keşfedilmiştir. Kuasarların radyo sinyalleri arasında bir parlama ararlarken, birkaç saniyede bir radyasyon atımlarından ibaret çok düzenli bir sinyal buldular. Sinyalin dünya kaynaklı olabileceği fikrinden kısa sürede vazgeçildi çünkü sinyalin yeniden gözlenmesi bir güneş günü değil de bir yıldız günü almıştı. En nihayetinde bu durum, çok hızlı dönmekte olan bir nötron yıldızının yaydığı sinyaller olarak tanımlandı. Bu atımlar her 1.3373 saniyede bir oluyordu — başka bir nesneyle bağlantılı olmak için fazla düzenli.
Tilkicik ayrıca Spitzer Uzay Teleskobu'nun üzerinde inceleme yaptığı, Dünya'ya en yakın güneşdışı gezegen olan HD 189733 b'ye de ev sahipliği yapar. 12 Temmuz 2007'de the Financial Time (Londra), bu gezegenin atmosferinde su buharı tespit edildiğini yazdı. Her ne kadar HD 189733b 1000 °C'yi aşan atmosfer sıcaklığıyla yaşanabilir olmaktan çok uzaksa da, bu buluş hayat için çok asli bir bileşen olan suyun, Dünya benzeri keşfedilecek başka gezegenlerde bulunma ihtimalini artırıyor.
Derin uzay nesneleri
[değiştir | kaynağı değiştir]İki iyi bilinen derin uzay nesnesi Tilkicik takımyıldızı bölgesindedir. Halter Bulutsusu (M27) 1764'te Fransız astronom Charles Messier tarafından keşfedilmiş geniş, parlak bir bulutsudur. Kendi türünde keşfedilmiş olan ilk nesnedir. Karanlık bir gökyüzünde nitelikli bir dürbünle, yaklaşık 6 yaydakikası çapında belli belirsiz bir parıltı olarak görülebilir. Bir teleskop kullanılırsa, kum saatine benzeyen iki yuvarlak parçalı görüntüsü seçilebilir. Collinder 399 önceden bir açık küme olduğu düşünülen bir yıldız desenidir. Bu kümeye bir dürbünle bakıldığında görülen desenden ötürü ceket askısı (the Coathanger) da denmiştir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Tilkicik takımyıldızı, 17. yüzyılın sonlarında astronom Johannes Hevelius tarafından oluşturuldu. Bundan önceleri Vulpecula cum ansere (küçük tilki ve kaz) ya da Vulpecula et Anser (küçük tilki ve kaz) olarak bilinirdi ve bir tilkinin dişleri arasında bir tilki olarak tasvir edilirdi. Hevelius tilki ve kazı iki ayrı takımyıldız olarak görmemiştir fakat daha sonra yıldızlar Anser ve Vulpecula olarak ayrılmışlardır. Günümüzde bu ikisi tekrar Tilkicik adı altında birleştirilmiştir ancak kazın ismi de Tilkicik'in alfası α Vulpeculae'de yaşamaktadır: Anser.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ian Ridpath ve Wil Tirion (2007). Stars and Planets Guide, Collins, London. ISBN 978-0007251209. Princeton University Press, Princeton. ISBN 978-0691135564.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- The Deep Photographic Guide to the Constellations: Vulpecula 18 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Vulpecula page at SEDS24 Mayıs 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- M-27 page at SEDS22 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Star Tales - Vulpecula 14 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- İngilizce Vikipedi'deki Vulpecula maddesinin 30 Haziran 2009, 21:44 tarihli sürümü [1]