Yenidilbilgiciler
Yenidilbilgiciler (Almanca: Junggrammatiker) 1870'lerden sonra, dilbilimin salt tarihsel bir bilim olarak görülmesi üzerine ortaya çıkmış, August Leskien (1840–1916), Karl Brugmann (1849–1919) ve Hermann Osthoff (1847–1909) gibi dilbilimciler çevresinde kurulan bir akımdır. Bu dilbilimciler karşılaştırmalı dilbilimin ulaştığı sonuçlara tarihsel ölçütler uygulamışlar, dile ilişkin tek bilimsel yöntemin tarihsel yöntem olduğunu savunmuşlardır. Yenidilbilgiciler için ses değişim yasalarının yanı sıra, tarihselcilik savı da önemlidir.
Yenidilbilgiciler ses değişim yasalarının kesin nitelikli olduğu görüşünü benimseyerek kural dışı sayılan verileri de genel bir kurala bağlamaya çalışmışlardır. Sanskritçe sözcüklerdeki vurgunun yerini göz önünde tutarak kural dışı durumları açıklayan, böylece Grimm yasasını bütünleyen Danimarkalı K. Verner (1846-1896) bu yöndeki çalışmalara büyük katkıda bulunmuştur. Öte yandan, Yenidilbilgiciler, kimi aykırılıkları da ruhbilimden kaynaklanan örnekseme kavramıyla açıklamışlar, daha genel bir düzlemde ise dili, toplumun ortak bilincinin bir ürünü olarak ele almaya yönelmişlerdir. Aynı yıllarda Amerikalı W.D. Whitney (1827-1894), Schleicher gibi dilbilimcilerin görüşlerine karşı çıkarak dilin doğal bir olay olmadığını, toplumsal bir olgu ve bildirişim aracı niteliği taşıdığını, dilbilimin doğal bilimlere bağlanmadığını, tarihsel bir bilim olduğunu savunmuştur.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Berke Vardar, Dilbilimin Temel Kavram ve İlkeleri, 2001, S.28