Ziverbey Köşkü

Ziverbey Köşkü ya da Zihni Paşa Köşkü, 12 Mart Muhtırası döneminde, İstanbul'un Anadolu yakasında MİT ile Kontrgerilla tarafından sorgulamalar için kullanılan iki köşkten biri olan Erenköy'deki Zihni Paşa Köşkü'dür. Refik Erduran'dan kiralanmıştır. Çoğu zaman işkence için kullanılan Erenköy Köşkü ile karıştırılır. Oysa işkence iddialarını araştırmak üzere Avrupa'dan gelen heyetlere Ziverbey Köşkü gezdirilirken Erenköy Köşkü'ndeki ağır işkence, zincire vurma, tabutluklara kapatma gibi uygulamalar sürmekteydi.[kaynak belirtilmeli]

Çeşitli düşüncelerden; sosyalistlerden, ulusalcılardan, antiemperyalistlerden bu köşkte işkence gördüğünü iddia edenler olmuştur.[1] İlhan Selçuk, İlhami Soysal, Celil Gürkan ve Talat Turhan, köşkte işkenceye maruz kalan isimlerden bazılarıdır.[2][3][4]

12 Mart döneminin İstanbul Sıkıyönetim Komutanı Faik Türün, 1973 yılında Yankı adlı dergiye verdiği demeçte, Ziverbey Köşkü'nü bizzat Kontgerilla örgütünün hizmetine açtığını ifade etmiştir.[5]

Yıllar sonra Terör Araştırma Merkezi Başkanı tarafından yazılan yazıda, Ziverbey Köşkü'nde yaşananlar özetlenirken, "O dönemde çok aceleci ve reaksiyonel davranıldı. Detaylı bilgi olmadan, ‘her solcu silahlı komünisttir’ tezinden hareketle o dönemde büyük bir cephe genişlemesi yaratılmıştır." ifadeleri kullanıldı.[6]

  1. ^ Selçuk, İlhan (1997). Ziverbey Köşkü. İstanbul: Cumhuriyet Kitapları. ISBN 9789944150590. 
  2. ^ "Ziverbey İşkence Köşkü'nde işkence gören hangi isimlere plaket verilecek". odatv. 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 
  3. ^ "Madanoğlu davası solun tasviyesi hesaplarının odağında". Cumhuriyet. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 
  4. ^ "Aydınlık Gazetesi". www.aydinlik.com.tr (İngilizce). 1 Mart 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 
  5. ^ Doğan Yurdakul, Soner Yalçın (2016). REİS: Gladio'nun Türk Tetikçisi. Kontrgerilla. Kırmızı Kedi Yayınevi. ss. 36-37. ISBN 978-605-9658-77-5. Erişim tarihi: 22 Aralık 2020. 
  6. ^ "Ziverbey itirafı". Milliyet Gazetesi. 20 Haziran 2000. 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2023.