Balzers

Balzers
Basisdata
Staat:	Fürschtetum Liechtestaan
Wahlkreis:	Oberland
Gmoandsummere:	7003
Poschtloatzahl:	9496
UN/LOCODE:	LI BAZ
Koordinate:	757110 / 21516747.0688839.507226Koordinate: 47° 4′ 8″ N, 9° 30′ 26″ O; CH1903: 757110 / 215167
Höhi:	472 m ü. M.
Flächi:	19,6 km²
Iiwohner:	4667 (30. Juni 2020)[1]
Bevölkerigsdichti:	4667 / 19,6 Iiwohner pro km²
Uusländeraatoal:	26,9 % (30. Juni 2017)[2]
Website:	www.balzers.li
D Burg Guataberg öber am Dorf Balzers
Karte

Balzers isch di södlegscht Gmand vom Liachtaschta.

Baalzers lit am Rhii ar Grenz zum Schwizer Kanton St. Galla. Baalzers grenzt im Weschta und Nordweschta a dr Schwiizer Kanton St. Galls, im Süda a s Bünderland und im Oschta und Nordoschta a d Liachtastaaner Gmaand Tresa.

Baalzers ischt zum erschta Mol gnennt worda um 840 als Palazoles.

S Gmandswappa vo Balzers isch ursprüngleg s "Balzner Förkle", a drüzackige Höögabla, gse. Am 16. Auguscht 1956 isch vom Förscht Franz Josef II. vo Liachtasta dr Gmand a neus Wappa verleha wora. S neu Wappa isch das vo da Freiherra von Frauaberg. Ene sind, zemma met dena vo Guataberg, um 1300 d Burgherra vo Guatberg gse. Bsunders bekannt isch dr Minnesängr Heinrich vo Frauaberg. Er wörd i dr Manessischa Liadrhandschreft erwähnt. S Gschlecht isch urkundleg noochwisbar vo 1257 bis 1336. S Wappa zaagt im blaua Feld ufrecht an goldega Gryff, met ara rota Zunga und met rota Kralla.

D Burg Guataberg isch s Wohrzaha vo Balzers. Bi Usgrabega hät ma vile interessante Fund gmacht. Ned no vo da Römer, sondern o scho us dr Jungstazit, bsundregs bekannt sind dr Eber und dr Hirsch und d Marsfigur "Mars von Gutenberg". S git am Dorfplatz an Marsbrunna met ara Kopii vo dera Statua. Ma ka d Burg o besichtiga, und s git Füarega.

D Mörderburg isch d Ruina vor Burg Grafeberg ufem Gebiat vor Schwizer Gmand Fläsch, wo aber zo Balzers ghört. Andere Sähenswördihkeita sind d Mariahelf-Kapella im Ortstal Mäls, a Kapella St. Petr mit am spotgotischa Flögelaltar, d Kiarha St. Nikolaus, dr Alt Fridhof und Naturschotzgebiat St. Katharina-Brunna.

• Balzers (olim: Palazoles)
• Mäls (olim: Meilis) isch a früahares Sumpfgebiat gse.

Gmandvorsteher isch dr Hansjörg Büchel (FBP). Dr Gmandrot bstoot us 13 Setz.

Früaner häts a paar Dorfbränd ggee, well d Hüüser us Holz gse sind und dr Funkaflug us da Käme s vom Pföö tröchnete Material sofort hät könna zom Brenna bringa. Wäga däm hät ma s Füürmaha verbota, wenn dr Pföö gganga isch.

Hötzutag isches nümma so gföörleg, aber wenn dr Pföh goot, isch eigentleg am Schwizer Militär am Luzisteig verbota zom Schüssa. Ana 1985, dr 5. Dezember, amana Donnschteg, händ's trotzdem a Schüüssüabeg gmacht und der Funkaflug hät an Brand verursacht, wo schliassleg uf dr ganz Wald oberhalb vo Balzers öberggreffa hät. Untar dr vilna Füürweermänner isch oo dr David Vogt gse, wo met sim Heli trotz däm Storm zom extrem schteila Hang ahegfloga esch um s Löschwasser abzwerfa. Wega däm läbensgföhrlege Iisatz hät ma em d Fluglizenz entzoga, wel er gwössne Limits öberschretta hät. Das het dänn fascht an Volksufschtand gge, o wel dr Brand scho langsam gega Tresaberg zuahe isch. S Füür hät aber rechtziteg könna glöscht wöra, o dank am Löschheli und sim Pilot, wo berüahmt wora isch för sin Iisatz und för Vilne so an Art Volksheld. D Fluglizenz hän d Hüater vom Gsetz em Helipilot denn weder zrockge.

Well z Balzers dr Pföö viil und fescht goot, seet ma da Balzner oo "Pföötschinka".

Vo da 4230 Iwohner sind im Johr 2000 75 % römisch-katholisch gse und 10,6 % evangelisch-reformiert.^[3]

 Commons: Balzers – Sammlig vo Multimediadateie

• Offizielle Internetsita vo dr Gmand Balzers
• Ulrike Mayr, Paul Vogt: Balzers. In: Historischs Lexikon vom Förschtatum Liachtastaa.
• Arthur Brunhart: Balzers. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.

1. ↑ Bevölkerungsstatistik 30. Juni 2020. (PDF; 2,0 MB) In: llv.li. Amt für Statistik (AS), Fürstentum Liechtenstein, S. 14, abgruefen am 21. März 2021. 
2. ↑ Bevölkerungsstatistik. (PDF; 913 kB) 30. Juni 2017. Amt für Statistik (AS), Fürstentum Liechtenstein, S. 15, abgruefen am 31. Januar 2018. 
3. ↑ Amt für Statistik Liechtenstein: Religionszugehörigkeit der Bevölkerung in Liechtenstein 2000 nach Gemeinden.

d Gmanda vom Liachtaschtaa Underland: Escha | Gamprii | Muura | Ruggäll | Schellabärg Oberland: Baalzers | Planka | Schaa | Tresa | Tresabärg | Vadoz