Randèburg

Randèburg
Entstehigsziit:	12. Johrhundert
Burgetyp:	Höèburg, Hörnlelaag
Erhaltigszuestand:	Ruinè
Ständischi Stellig:	Freyhèrr
Geografischi Lag:	47° 45′ 5″ N, 8° 32′ 19″ OKoordinate: 47° 45′ 5″ N, 8° 32′ 19″ O; CH1903: 682487 / 289557
Höchi:	896 m ü. M.
	Randenburg (Schweiz) Randenburg
	Randenburg (Schweiz) Randenburg

D Randèburg isch um 1175 baut worrè, wôrschinli im Uffdraag vum Dièthelm vu Chränkingè, un im 15. Johrhundert isch d Hörnleburg im Schwyzer Kanton Schaffuusè ändgültig volotterèt un zämmèkait.

Laag

D Burg isch uff 896 m ü. M. hoch übber Schlaatè uff èm vorderschte Hörnle vum Schlaatemer Schlossrandè gschtandè, wo auf drei Sitè gäch s Loch ab gòt. Uumittelbar uff èm Sockel vo Ruinè stòt hüt dè Schlaatemer Randèturm. Dè Randè bildet d Fortsetzig vum Aargauer Daflèjura un isch glychzitig s Bindeglyd zwǜschè m Schwyzerjura un dè Schwôbischè Alb. Uff flach ligèndè Kalchblattè sin dört lycht gwellti Hochflächè entschtandè, wo mit scharf gschnittènè Obberkantè gäch gegè kaschtèförmigi Däler abryssèd. D Ränder vo dè Hochflächènè cha mò scho vo wittem sää un hèn sèllèm Bärgschtogg sin Nammè gää.

Von dè Burg exischtyrèd hüt nu je ein Burggrabbè öschtlich un weschtlich vo dè Ruinè sowiè è baar munzigi Muèrräscht.

Hischtoriè

D Burg isch dè Stammsitz vo dè Ritterfamilliè vo Randèburggsi, wo urschprünglich Minischteriali vum Kloschter Reichenau gsi sin, sèlli hèn au Bsitz z Schlaatè ghaa. Vo 1298 bis 1376 hèn d Randèburger dè Schultheiss vo Schaffuusè gschtellt. D Familliè hèt sich uffgschpaaltè i s Schultheissè un diè Rotè vo Randèburg, iri iiflussryychi Bosition i dè Schaffuuser Bolitik hèn sy abber èrscht 1415 volorè, wo sy als habsburgischi Vögt vo Schaffuusè abgsetzt worrè sin, dènõch sin sy voarmt wiè vill Adelsgschlechter i sèllèrè Zyt un im 15. Johrhundert uusgschtorbè. Urkundè lôn dè Schluss zuè, dass d Burg um 1400 no gschtandè un bewoont gsi isch, denn isch sy abber volõ worrè un rasch abgangè. Nõch èm Johann Jakob Rüeger sin d Randèburger vowandt gsi mit dè Burghèrrè vo dè Burgè Burg Randegg un Schloss Randegg. D Randèburger sin au uff dè Burg Tüsèdal deheim gsi.

Anno 1490 isch Schlaatè i dè Bsitz vum halbè Schlossrandè als Lehè vum Kloschter Reichenau chò. 1555 isch es dè Schlaatemer glungè, diè anderi Hälfti samt dè Ruinè vum Spital zum heiligè Geischt z Schaffuusè z kaufè.

Literadur

Martin Leonhard: Randenburg, von. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Johann Jacob Schalch: Erinnerungen aus der Geschichte der Stadt Schaffhausen. Schaffhausen 1834, S. 70 ff., Online uf books.google.de

Weblinggs

Commons: Randenburg (Randen) – Sammlig vo Multimediadateie

Randenburg (Randen) im dütschsprochige Wikisource

Burgèwält: Randèburg

Bilder

Zeichnung vo dè Ruinè um 1820
Plan vo dè Ruinè um 1885
Grabbè im Oschtè vo dè Ruinè
Erhaaltèni Muèr
Wäg zuè dè Ruinè uff èm Schlossrandè
Wappè vo dè Ritterfamilliè