Honolulu

Honolulu
	flag of Honolulu (en)
Alministración
País	Estaos Xuníos
Estaos	Ḥawai
Condáu	condáu de Honolulu
Tipu d'entidá	capital de condáu
Alcalde de Honolulu (es)	Rick Blangiardi
Nome oficial	Honolulu (haw)
Nome llocal	Honolulu (haw)
Códigu postal	96801–96850
Xeografía
Coordenaes	21°18′17″N 157°51′26″W / 21.30469°N 157.85719°O
	Honolulu Honolulu (Ḥawai)
Superficie	177.2 km²
Altitú	12 m
Demografía
Población	350 964 hab. (2020)
Porcentaxe	100% de condáu de Honolulu
Densidá	1980,61 hab/km²
Más información
Prefixu telefónicu	808
Estaya horaria	tiempu de Ḥawai-Aleutianu
Llocalidaes hermaniaes	Bruyères, Caraques, Seúl, Sintra, Uwajima, Chengdu, Yangzhou, Baguió (es) , Bakú, Cali, Candon, Cebú (es) , Chigasaki, Fengxian, Funchal, Haikou, Hiroshima, Huế (es) , Incheon, Kaohsiung, Laoag (es) , Mayuru, Mandalúyong (es) , Manila, Mombasa, Mumbai, Nagaoka, Naha, Qinhuangdao, Rabat, San Xuan, Vigan, Zhangzhou, Zhongshan, Puerto Princesa (es) , Warringah Council (en) , Tokiu, Nueva Orleans, Luganville y Fuzhou
	honolulu.gov

Honolulu (llugar d'abellugu en ḥawaianu) ye la capital y la mayor concentración urbana del estáu d'Estaos Xuníos de Ḥawai. Ta asitiada al sureste de la islla d'Oahu y tenía, nel censu del 2000, una población de 374.701 habitantes, con un total de 998.714 na so área metropolitana en 2015(U.S. Census Bureau). Ye la capital del archipiélagu dende 1845 y alcanzó sonadía mundial el 7 d'avientu de 1941, cuando Xapón atacó los barcos de guerra d'Estaos Xuníos que taben atracaos nel so puertu, Pearl Harbor, lo que fizo qu'Estaos Xuníos entrara na Segunda Guerra Mundial. Ye, tamién, el llugar de nacimientu del 44º presidente de los Estaos Xuníos, Barack Obama.

Historia

La llegada de los primeros pobladores de la zona, polinesios, nun ta clara, pero hai nicios arqueolóxicos qu'amuesen que la zona yá taba poblada nel sieglu XII. El primer européu qu'atracó nel puertu de Honolulu foi'l capitán británicu William Brown, qu'aportó a elli en 1794. Munchos vinieron dempués, convirtiendo Honolulu nun puertu d'escala nos viaxes ente América del Norte y Asia. En 1845 el rei Kamehameha III truxo equí, definitivamente, la capital del so reinu, que primeru taba en Lahaina, na islla de Maui. Esi rei y los sos socesores modernizaron la ciudá, que se convirtió, de la mano de los descendientes de misioneros protestantes que s'establecieron nes islles, nel centru comercial del archipiélagu.

Pese a la turbulenta historia de la ciudá dende finales del sieglu XIX, cola cayida de la monarquía ḥawaiana en 1893 y la posterior incorporación del archipiélagu a los Estaos Xuníos en 1898, el fueu que l'arrasó en 1900 y l'ataque xaponés en 1941, la ciudá siguió siendo la mayor del archipiélagu, la so capital y el so centru comercial y alministrativu. Tres la so incorporación a Estaos Xuníos producióse un gran boom económicu, centráu mayormente nel turismu. 7,6 millones de persones visitaron l'archipiélagu en 2007^[2] , y un 62,3% d'ellos entraron nelli pel aeropuertu internacional de Honolulu. Esta ye, anguaño, una moderna ciudá con munchos rascacielos y docenes d'hoteles nel distritu de Waikīkī, la 29ª con mayor calidá de vida nel mundu desegún un estudio que fizo en 2009 la empresa británica de consultoría Mercer.^[3]

Estructura urbana

La mayoría de les instalaciones industriales y comerciales s'asitien na llanada costera, de la que salen, hacia l'interior de la islla, numberoses llombes y valles que dividen la zona residencial de la ciudá en un garapiellu de barrios y distritos. Hai tamién, dientro del perímetru urbanu, dellos conos volcánicos: Punchbowl Crater, Diamond Head, Koko Crater...

Los principales barrios y distritos de la ciudá son los que vienen darréu:

Downtown Honolulu. Ye'l centru comercial, financieru y alministrativu de Ḥawai. Nelli s'asitia la Aloha Tower, que foi demientres munchos años l'edificiu más altu del estáu. Anguaño esi honor correspuénde-y al edificiu conocíu como First Hawaiian Center (134 m d'altor). Equí ta, tamién, ún de los campus de la Hawaii Pacific University.
Distritu de les Artes^[4]. Allugáu ente'l downtown y el barriu chinu, ye una zona, de 12 bloques d'estensión, na que s'arrecimen bien d'instituciones culturales. Pertenez a lo que ye'l Distritu Históricu de Chinatown.
Distritu del Capitoliu. Asitiáu na parte oriental del downtown, ye'l llugar ú s'agrupen los edificios alministrativos más importantes: el capitoliu estatal, l'ayuntamientu la ciudá o la biblioteca estatal, ente más otros edificios gubernamentales. Nelli ta tamién la estatua del rei Kamehameha I.
Kakaato, asitiáu ente'l downtown y Waikīkī, ye un distritu nel que se concentra l'actividá industrial llimpia. Na década del 2000 ficiéronse nella grandes inversiones pa reconvertila de zona portuaria y industrial en zona comercial -nella s'alcuentren dos de les principales zones de tiendes de la ciudá, Ward Warehouse y Ward Centre- y universitaria, una y bones la facultá de Medicina de la University of Hawaii tien equí la so sé.
Ala Moana, asitiáu ente Kakaato y Waikīkī, ye'l distritu nel que s'asitia l'Ala Moana Center, el mayor centru comercial del estáu, que se publicita como "el mayor centru comercial del mundu albentestate" y ye una de les mayores atraiciones pa los turistes. Tamién tán equí el Centru de Diseñu de Honolulu y el segundu parque mayor de la ciudá.
Waikīkī, asitiáu ente la canal d0Ala Wai y l'océanu Pacíficu, ye'l distritu turísticu. Hoteles, tiendes y discoteques pueblen una zona, la que ta comprendida ente les avenides de Kalakaua y Kuhio, que concentra la mayoría de les places hoteleres de la islla y que ye visitada por millones de turistes al añu.
Manoa y Makiki son dos barrios residenciales. Nel primeru asítiase'l campus principal de la University of Ḥawai, y nel segundu pasó la infancia, sacante los cuatro años que vivió n'Indonesia con so ma y el so padrastru, Barack Obama, que vivió ellí colos sos güelos maternos hasta que se graduó na Punahou School.
Hai, amás d'ellos, otros principalmente residenciales: Nu'uanu y Pauoa, averaos al downtown y pa xente de clase alta; Waialae y Kahala, tamién con vecinos de clase alta; Kaimuki, ú ta la Chaminade University; los barrios del East Honolulu, de clase media; Kalihi, un barriu con viviendes populares; Salt Lake y Aliamanu, al oeste de la ciudá, con cases construyíes na falda de volcanes apagaos de cuantisimayá; y Moanalua, nel estremu occidental de la ciudá, onde s'asitia'l Tripler Army Medical Center, un xigantescu edificiu rosa qu'alberga al principal hospital militar d'Estaos Xuníos de la zona Asia-Pacíficu.