Qəzvin
| Qəzvin | |
|---|---|
 | |
| 36°17′07″ şm. e. 50°00′14″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Sahəsi |
|
| Mərkəzin hündürlüyü | 1.302 m[1] |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Telefon kodu | +98 28 |
| Digər | |
| shahrdariqazvin.com | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Qəzvin — İranın Qəzvin ostanında şəhər. Tarixi Azərbaycan şəhəri. Səfəvilər sülaləsinin hakimiyyəti zamanı Qəzvin həmçinin paytaxt olmuşdur.Qəzvin şəhəri Tehranın qərbində 144 km da düzənlik zona yerləşir. Şəhərin təməli Sasanilər sülaləsindən olan I Şahprur tərəfindən qoyulmuşdur. Qəzvin Ərəb xəlifəliyinin mühüm hərbi bazasına çevrilmişdir. Əməvilər dövründə Qəzvində ən əzəmətli məscidlərdən biri inşa edilmişdir. Bu Cümə məscidi Harun Ər-Rəşidin dövründə tikilmişdir.
IX əsrdə Qəzvin şəhərinin qarşısında yeni qala tikilmişdir ki, bu qala mübarək Mədinə adı almışdır. Xəlifə Harund əl Rəşidin əmri ilə mübarək Mədinə qalası yenidən qurulmuş və onun ətrafı boyu yeni qala divarları tikdirmişdir. Onun ölümündən sonra, şəhərin yenidənqurulması və genişlənməsini türk hökmdarları tamamlamışdılar.
XII əsrinin sonnuda Qəzvin və İsmayıl qalası monqolların hücumuna məruz qalmışdır. İsmayillilər hərəkatı və onların mərkəzi hökumətlə apardığı uzun mübarizə Qəzvinin tarixinə böyük təsir göstərmişdir. İsmayillilərin müvəffəqiyyətləri Qəzvini yeni bir mərkəzə çevirmişdir. Səfəvilər Qəzvini paytaxt seçdiyində, burada böyük tikinti və yenidənqurma işləri aparılmışdır. Qacarlar paytaxtı Tehrana keçirdikdə, Avropaya gedən yolun yaxınlığında yerləşən Qəzvinin də bir şəhər kimi əhəmiyyətini artırmışdır. Hal-hazırda Qəzvin İranın iqtisadi, sosial cəhətdən inkişaf etmiş önəmli şəhərlərindən biridir. Dinamik inkişaf edən sənaye və kənd təsərrüfatı İranın ümumi inkişafına xidmət edir.
_rezando_en_la_mezquita_de_Qazvin.jpg)
Qalereya
[redaktə | mənbəni redaktə et]-
-
1067-ci ildə Kazvin əyalətində inşa edilən Böyük Səlcuq imperiyasının hökmdarlarına məxsus ikiqat kümbəzlər. -
Rus Xristian kilsəsi indi Qəzvin İslam Azad Universiteti kampusunun yanındadır. -
Qəzvində Şah I Təhmasib Tschehl Sotun (qırx sütun) pavilyonu.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et] | |
|---|---|
| Şəhərlər | |
| Dehistanlar (qəsəbələr) | MƏRKƏZİ BƏXŞİ: İqbal-i Qərbi • İqbal-i Şərqi ƏLƏMUT-İ QƏRBİ BƏXŞİ: Dəstcird • Rudbar-i Məhəmməd-i Zamani • Rudbar-i Şəhristan KUHİN BƏXŞİ: Elat-i Qaqazan-i Qərbi • Elat-i Qaqazan-i Şərqi ƏLƏMUT-İ ŞƏRQİ BƏXŞİ: Ələmut-i Bala • Ələmut-i Pain • Müəllim Kəlayə TARIM SÜFLA BƏXŞİ: Çuxur • Xəndan • Kuhgir • Niyarək |
| Kəndlər | Abbasabad • Abbasək • Abdulabad • Acurbənd / Əcərbənd / Acurbunə • Aftabdar • Ağababa • Ağagir • Ağcaqışlaq • Ağdüz • Akucan • Alangan • Altunkoş • Alulək • Ameşk • Amənd • Arışt • Asiyabborg • Atan • Atanrud • Avan / Ovan • Avanək • Avə • Ayin • Azadrud • Badımcin / Badımcin Qağzan Şərqi (Şərqi Badımcanqazan (?)) / Batmacin • Bağaldüz-i Ülya • Bağdəşt • Bağıstan • Bağkəlayə • Barvac / Darvac • Bazargah / Bazərgan / Bazar • Behganərud • Beydli (Bəydili) • Bəhramabad • Bəhramabad-i Qaqazan • Bələkan / Bəlukan / Balakan • Bənd-i Zuyar • Bərəcin / Bərəcan / Pəraçan • Bəşər • Bəybağı • Bəykəndi • Biçənək-i Cədid • Bukan • Bunzöhrə • Burmanək • Buyinək • Büzəlin / Bizulin • Cəmcird • Cənnətabad / Qasımabad • Cirduzan / Cirdizdan • Cirəndeh • Cudəki • Culadeh / Culfadeh • Cutan • Cuyənk • Cövladək • Çala • Çaris / Çariz • Çeşmə-i Qulaməli • Çəmən-i Əmirabad • Çəngəldəşt • Çərbin / Çubin • Çərşdərə • Çinarlı • Çizə • Çubdar • Çubə • Çubindər / Çubin / Çundər • Çurə-i Süfla • Çusər • Dehduşab / Dehduşabad • Dehək • Dəhnə • Dək • Dərbənd • Dərək • Dəstcird-i Süfla • Dəstcird-i Ülya • Dikin • Dinək / Dingə • Dinəkuh • Dinərud • Dizəcin • Dövdətac • Dudəçay / Didəçay • Dudəhə / Dudə • Durçal • Dülcəkxan-i Məhəmmədabad • Dürçək • Elçoban • Əhmədabad-i Övfan • Ək / Ərk / Aç • Əkbərabad (Ələmut-i Bala dehistanı) • Əkbərabad (İqbal-i Qərbi dehistanı) • Əliabad (Çuxur dehistanı) • Əliabad (Rudbar-i Məhəmməd-i Zamani dehistanı) • Əlin • Əlindər • Əlvəndi • Əminabad • Əmirabad • Əmirabad-i İqbal • Ənbəqin • Əndəc • Ənqurazuc • Ərbidiyan • Ərdəbilək • Ərdək • Ərəncək • Əsbək • Əsədabad-i Xurin • Əsədi • Əsfistan • Əstələk • Əstindar-i Süfla • Əstindar-i Ülya • Əstindar-i Vusta • Əşnistan • Əvatər • Əvirək • Əzgənin-i Süfla • Əzgənin-i Ülya • Əzrət • Fanəfin • Farsiyan / Parsiyan • Fəllar • Fəşək • Filəvərin / Piləvərin / Filəvərdin / Piləvərdin • Fişan • Fitr • Gəbri • Gərmək • Gərmərud • Gərmərud-i Süfla • Gərmərud-i Ülya • Gəşnərud • Gəvənəc / Gəvənəx • Gəzənə • Gurxana • Hacıabad • Hadiabad • Halalabad • Haşakəlayə • Heniz • Həlarud • Həmidabad • Həranək • Hərif • Həsənabad (Ələmut-i Pain dehistanı) • Həsənabad (İqbal-i Şərqi dehistanı) • Həsənabad (Xəndan dehistanı) • Həsənabad (Rudbar-i Məhəmməd-i Zamani dehistanı) • Həsənxani • Himmətabad • Hind-i Zəmin / Hindzəmin • Hir • Hisamabad • Hisar • Huriyan • Hüseynabad (Çuxur dehistanı) • Hüseynabad (Elat-i Qaqazan-i Şərqi dehistanı) • Hüseynabad-i İqbal • İlan • İmamzadə Abuzər • İmamzadə Harun • İmamzadə Məhəmməd • İmamzamin • İsmayılabad • Xakinə-i Bala • Xakinə-i Pain • Xarmansüxtə • Xeyrabad • Xəncərbulaq • Xərəqan-i Süfla • Xərzan • Xosrud • Xoşkçal • Xuban • Xubkuh • Kafərkoş • Kakuhistan / Kəkustan • Kamalabad • Kaman • Karəndəçal • Keşabad-i Süfla • Keşabad-i Ülya • Kəkəcin / Kəkəciyə • Kəkəcindərə • Kəlan • Kəlayə (Ələmut-i Pain dehistanı) • Kəlayə (Rudbar-i Məhəmməd-i Zamani dehistanı) • Kəlin • Kəlləc (Xələc (?)) • Kəlləkub / Kəlləkuh • Kəlmin • Kəndansər • Kəngərin • Kətəpüşt • Kəşarud / Kəşrud • Kəşkivər • Kətikan • Kikhanan • Kiyakəlayə-i Ülya • Köşk • Köşkdar • Köşkdəşt • Kuçənan • Kuhgir-i Süfla • Kuhgir-i Ülya • Kuranə • Kuşkək • Kürdandeh • Qala • Qaraçam • Qaradəvəli • Qarxun • Qeytul • Qənşərbulaq • Qızıldərə • Qönçəxoran • Qulalı • Qulamabad • Qustinlar • Qustinnahiyə • Qustinrud • Quşçu • Qürkin / Gərəkin • Lat • Lutər • Mahin • Mahmudabad • Mahmudabad-i Aləmxani • Markin • Mehdiabad-i Büzürg / Hacıabad • Meşkinabad • Meymunək • Mədan / Meydan • Məhəmmədabad • Məhəmməddeh • Mərdançal • Məsudabad • Məzrayə İsmayılabad • Məzrayə Kətirayi • Məzrayə Pərsə Ay • Məzrayə-i Əşərkar • Məzrayə-i Mahmudi • Məzrayə-i Miyançal • Məzrayə-i Rəkənabad • Məzrayə-i Süfla • Məzrayə-i Ülya • Milək • Minudəşt • Mirxavand-i Süfla • Mirxavand-i Ülya • Miyanbar • Miyanxani • Miyanıc • Mizuc • Mollaəli • Mollakəlayə • Muğanək • Muməliqışlaq • Muradabad • Murtuzaabad • Murtuzanək • Mustafalı • Muşqin • Müəllimxani-i Bala • Narındeh • Nasirabad (Xəndan dehistanı) • Nasirabad (İqbal-i Qərbi dehistanı) • Nasiri • Nəcəfabad (İqbal-i Şərqi dehistanı) • Nəcəfabad (Niyarək dehistanı) • Nəcmabad • Nəhran • Nəməkin • Nisa • Niyaq • Niyarək • Nizamabad • Norməlat / Nürməlat • Novruzabad • Orkan-i Kürd • Orkan-i Türk • Orusabad / Urusatabad • Paraçan • Parçkuh / Parçakuh • Pələngə • Picbun • Porrud • Rahdarxana Gədeyk • Ramişan • Reştqun / Rəşkin / Rəştəgan / Şənqər • Rəcayidəşt • Rəşkin • Rəzcird • Rəzən • Ruç-i Dərə • Ruç-i Süfla • Ruç-i Ülya • Rudbar • Ruhabad • Salarkiya • Sarackəlayə • Sarbanək • Sayınkəlayə • Selaqayı • Səbuhin • Səfərin • Səfidab • Səfiddər • Səfidəkeş • Səngan-i Süfla • Səngan-i Ülya • Səznəq • Silikan • Simiyar • Simiyardəşt • Sincanək • Siyahpuş • Soltanabad • Somaq • Sugah • Suruşan • Sutəkoş • Süxtəçinar • Süleymanabad • Sünbülabad • Sürxədüzək • Sürxkulə • Şahqədəm • Şahvəran • Şeyd İsfahan / Şir İsfahan / Şah İsfahan / Şəşivan • Şeyxlər • Şəfiabad (1) • Şəfiabad (2)(koordinatları: 36°20′ N 50°05′ E) • Şəhristan-i Süfla • Şəhristan-i Ülya • Şəhrək • Şəhrək-i Daniş • Şəngülrud / Şəngül • Şərifabad • Şinazənd • Şinqar • Şirkətha-yi Rahsazi Məhur Qəzvin-Rəşt [Qəzvin-Rəşt yol tikinti şirkəti](Qazvin-Rasht Road Construction Company) • Şirkuh • Şizar • Şoristan-i Süfla • Şoristan-i Ülya • Şülümə • Şütürək • Tağdərə • Taleh • Tavan • Tiyandəşt / Tiyabaş • Təhmursabad / Təhmasibabad • Təlatir • Tənurə • Təratun • Tərazan-i Süfla • Tərazan-i Ülya • Təskin • Təzərkoş / Təzirkan / Tərəzkəş • Tutəçal / Tutçal / Tutəçay / Tutaxçay • Tuyinan • Türkan • Uzundərə / Uzundizə • Varbun • Vənəş-i Bala • Vənəş-i Pain • Vəngin • Vərək • Vərəkrud • Vərgil • Vərtəvan • Vikan • Viyar • Vüsuqabad • Vüştə • Yakund-i Əliabad / Yakund-i Soltanabad • Yalabad • Yalə Günbəd / İmamzadə / İmamzadə Yeləgümbəz • Yamağan • Yarəfi • Yarud • Yerək • Yuc • Yüzbaşıçay • Zackan-i Süfla • Zackan-i Ülya • Zakan / Meşkindeh • Zarabad • Zəhabad • Zənasuc • Zərdçal • Zərdçin • Zərənd • Zərrinabad • Zəvardəşt • Zəvarək • Zinbər • Zirişk • Zitəkqışlaq • Zuyar / Zuvar / Zovan |
| ||
|---|---|---|
| Mərkəz |  | |
| Şəhristanlar | ||
| Şəhərlər | Abgərm / Ab-i Gərm • Abyek / Abiyək Sarayi • Avəc / Avə • Bidistan • Buyinzəhra / Buyin • Danisfahan • Əlvənd • Ərdaq • Əsfərvərin • Xakəli / Xak-i Əli / Xaqlin • Xürrəmdəşt • İqbaliyə / Sultanabad / Sultanabad-i İqbaliyə • Qəzvin • Kuhin • Mahmudabad Nümunə / Mahmudabad / Mahmudabad Şeyxülislami / Şəris • Məhəmmədiyə • Müəllim Kəlayə • Nərcə / Nircə • Razmiyan • Səgzabad / Sezjova • Sirdan / Sərdan • Şal / Çal • Takistan / Siyaden • Ziyaabad / Şəhr-i Şəqayiq • Ziyaran | |
İran ostanları • Qeyd: Bəzi şəhərlərin adlarının altından xətt çəkilməsi onların müvafiq olduqları şəhristanın inzibati mərkəzi olmalarını əks edir; adı qalın yazılan şəhər isə bütün ostanın inzibati mərkəzidir | ||
İran ostanlarının inzibati mərkəzləri | ||
|---|---|---|
 | ||