Z-Wave

"Z-Wave" loqosu.

"Z-Wave" — əsasən yaşayış və kommersiya binalarının avtomatlaşdırılması üçün istifadə edilən simsiz rabitə protokolu. Bu cihazdan cihaza əlaqə yaratmaq üçün aşağı enerjili radio dalğalarından istifadə edən şəbəkədir.[1] Ağıllı işıqlar, təhlükəsizlik sistemləri, termostatlar, sensorlar, ağıllı qapı kilidləri və qaraj qapısı açıcıları kimi ağıllı ev cihazlarını simsiz idarə etməyə imkan verir.[2][3] "Z-Wave" markası və texnologiyası "Silicon Labs"ə məxsusdur. Bu texnologiya ilə məşğul olan 300-dən çox şirkət "Z-Wave" Alliance" daxilində toplanır.

Yaşayış məntəqəsi, kommersiya sahəsi, MDU və tikinti bazarlarına yönəlmiş digər protokollar və sistemlər kimi "Z-Wave" sistemi də smartfondan, planşetdən və ya kompüterdən, lokal olaraq "Z-Wave" şlüzlü ağıllı dinamik, simsiz klaviatura və ya divara quraşdırılmış panel vasitəsilə, həmçinin həm maraq nöqtəsi, həm də nəzarətçi kimi xidmət edən mərkəzi idarəetmə cihazı ilə idarə oluna bilər.[2][4] "Z-Wave" ittifaqın bir hissəsi olan müxtəlif istehsalçıların ev idarəetmə sistemləri arasında tətbiq səviyyəsinin qarşılıqlı işləməsini təmin edir. Birlikdə işləyə bilən "Z-Wave" məhsullarının sayı artmaqdadır. 2017-ci ildə 1,700-dən çox,[5] 2019-cu ilə qədər 2,600-dən çox[6] və 2022-ci ildə 4,000-dən çox idi.[7][8]

Qarşılıqlı fəaliyyət

[redaktə | mənbəni redaktə et]

"Z-Wave"in tətbiq səviyyəsində qarşılıqlı fəaliyyət göstərməsi cihazların məlumat paylaşa bilməsini təmin edir, bütün "Z-Wave" aparat və proqram təminatının birlikdə işləməsinə imkan verir. Onun simsiz meş şəbəkə texnologiyası hər hansı əlavə qovşaqlara nəzarət edərək hər hansı bir qovşaq birbaşa və ya dolayı yolla qonşu qovşaqlarla danışmağa imkan verir. Aralıq daxilində olan qovşaqlar bir-biri ilə birbaşa əlaqə qurur. Əgər onlar əhatə dairəsində deyillərsə, məlumat əldə etmək və mübadilə etmək üçün həm əhatə dairəsində olan başqa bir qovşaq ilə əlaqə saxlaya bilərlər.[3] 2016-cı ilin sentyabrında "Z-Wave" texnologiyasının müəyyən hissələri ictimaiyyətə təqdim edilmişdir. O zamanlar texnologiyanın sahibi olan "Sigma Designs Z-Wave"in açıq mənbəli kitabxanasına proqram təminatı əlavə edilmiş, "Z-Wave"in qarşılıqlı fəaliyyət səviyyəsinin ictimai versiyasını buraxmışdır.[9] "Z-Wave" MAC/PHY Beynəlxalq Telekommunikasiya İttifaqı tərəfindən ITU 9959 radiosu kimi qlobal standartlaşdırılmışdır.[10]

"Z-Wave Plus" loqosu.

"Sigma Designs" və "Z-Wave Alliance" 2013-cü ildə "Z-Wave Plus" adlı "Z-Wave" protokolunun genişləndirilməsini təqdim etmişdir. Əslində bu normal "Z-Wave" sertifikatlaşdırma tələblərindən daha sərt olan tələblərin siyahısı ilə normal "Z-Wave" protokoludur. "Z-Wave Plus" tam olaraq "Z-Wave"in bütün tələblərini özündə əks edir. Yeni tələblər bazarda cihazların uyğunluğunu yaxşılaşdırmağa yönəlmişdir.[11]

  • 50% daha uzun batareya ömrü
  • 67% daha çox diapazon
  • 250% daha çox ötürmə qabiliyyəti (100 kbp/s)
  • daha çox etibarlılıq olması üçün üç radiotezlik kanalının məcburi olaraq istifadə edilməsi
  • Şəbəkə miqyasında daxilolmanın məcburi istifadəsi səbəbindən "Plug-n-Play" rejimi
  • "Kəşfiyyatçı çərçivəsinin" məcburi formada istifadə edilməsi səbəbindən şəbəkənin özünü sağalması
  • Cihaz yeniləmələri üçün standart format
  • Nəzarətçi mərkəzli yanaşma (bütün hadisələr, digər şeylər arasında, nəzarətçiyə gəlir)
  • Nəzarətçiyə hesabat vermək üçün məcburi birinci qrup birliklər ("Life Line" qrupu)
  • Satış zamanı "Z-Wave Plus"ın mütləq qeyd edilməsi
  • Təlimatlarda aktivləşdirmə/deaktivasiya rejimlərinin və "Z-Wave"ə xas digər şərtlərin standartlaşdırılmış təsviri
  1. Stark, Harold. "The Ultimate Guide To Building Your Own Smart Home In 2017". Forbes. May 22, 2017. August 4, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 4, 2023.
  2. 1 2 Kaven, Oliver. "Zensys' Z-Wave Technology". PC Magazine. January 8, 2005. July 4, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 4, 2023.
  3. 1 2 Frenzel, Lou. "What's The Difference Between ZigBee And Z-Wave?". Electronic Design. March 29, 2012. October 21, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 4, 2023.
  4. "Smarten up your dumb house with Z-Wave automation". Digital Trends (ingilis). 2013-11-07. 2021-02-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-12.
  5. Pink, Roger. "ZigBee vs Z-Wave for the IoT". Electronics 360. May 4, 2017. January 24, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 4, 2023.
  6. "Z-Wave Alliance Hosts Interactive Smart Home Pavilion at CES 2019". nbc-2.com. 10 January 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 January 2019.
  7. "Z-Wave explained". the-ambient.com. 5 July 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 June 2022.
  8. "Z-Wave hits 4,000 certified smart home devices". the-ambient.com. 16 June 2022. 16 June 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 June 2022.
  9. Morra, James. "Z-Wave Specifications Go Open-Source". Electronic Design. September 7, 2016. July 3, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 4, 2023.
  10. Badenhop, Christopher W.; Graham, Scott R.; Ramsey, Benjamin W.; Mullins, Barry E.; Mailloux, Logan O. "The Z-Wave routing protocol and its security implications". Computers & Security. 68. 2017: 112–129. doi:10.1016/j.cose.2017.04.004.
  11. "Introduction To Z-Wave Plus". 2018-02-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-18.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]