Bočni lanac

Bočni lanac – u organska hemija i biohemiji – je hemijska grupa koja se veže na sržni dio molekule zvane glavni lanac okosnica. Bočni lanac je također poznat i kao lanac privjesak, ali bočna grupa ima različitu definiciju.

Oznaka mjesta R se često koristi kao generička oznaka za alkil (zasićeni ugljikovodik) grupu bočnih lanaca u dijagramima hemijske strukture. Za označavanje drugih ne-ugljikovih grupa u dijagramima strukture, često se upotrebljavaju oznake X, Y ili Z.

Simbol R je uveo francuski hemičar Charles Frédéric Gerhardt, u 19. stoljeću. On se zalagao za njegovo usvajanje na osnovu toga da bi bio široko prepoznatljiv i razumljiv s obzirom na korespondenciju na više evropskih jezika; početno slovo jedne ili više riječi već se koristilo u oznakama koncepta i značenja "root" (=korijen) ili residue (=ostatak), sa istim početnim slovom (R) i na latinskom, francuskom, njemačkom, kao i i na nekim drugim jezicima.^[2]

U nauci o polimerima, bočni lanac oligomernog ili polimerrnog izdanka se proteže od okosničkog lanca polimera. Bočni lanci imaju važan utjecaj na svojstva polimera, uglavnom na kristalnost i gustinu. Oligomerna grana se može nazvati ogrankom kratkog lanca, a polimerna grana se je ogranak dugog lanca. Bočne grupe se razlikuju od bočnih lanaca; one nisu ni oligomeri niti polimeri.^[3]

U proteinima, koji se sastoje od aminokiselinskih ostataka, bočni lanci su u prilogu na alfa-ugljikovo atomu u amidnoj okosnici. Bočni lanac koji je povezan sa alfa-ugljikom je specifična za svaku aminokiselinu i odgovoran je za utvrđivanje punjenja i polarnosti aminokiseline. Aminokiselinski bočni lanci su odgovorni za mnoge interakcije koje dovode do pravilnog proteinskog savijanja i funkcije.^[4]

• Alkil
• Polimer
• Oligomer
• Funkcijska grupa
• Prikačena grupa
• Supstituent