Skakavac (Bosanski Petrovac)
Skakavac | |
|---|---|
(naselje) | |
  Skakavac | |
| Koordinate: 44°38′22″N 16°19′06″E / 44.6394°N 16.3183°E | |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Federacija Bosne i Hercegovine |
| Kanton | Unsko-sanski |
| Općina | Bosanski Petrovac |
| Stanovništvo (2013) | |
| • Naseljeno mjesto | 22 |
| Vremenska zona | CET (UTC+1) |
| • Ljeti (DST) | CEST (UTC+2) |
| Pozivni broj | (+387) 37 |
| Matični broj | 105830[1] |
| Matični broj općine | 11436 |
Skakavac je naseljeno mjesto u sastavu općine Bosanski Petrovac, Bosna i Hercegovina.
Geografija
[uredi | uredi izvor]Skakavac je planinsko selo jer nalazi se na južnim obroncima Grmeča, između sela Suvaje, Vođenice i Smoljane. Odmaknut je od ceste Bosanski Petrovac - Bosanska Krupa, i pruža se dijelom na ugnutoj visoravni Obljaj, a dijekom na uzvišenju Klještina (1049) metara. Sa istoka omeđeno je planinskim grebenom ispod kojeg su sjenokosi i pašnjaci. Na jugu je korito potoka Suvaja. Potok Suvaja počinje izvorom Zebinovac na visini 1130 metara, da bi ga nizvodno pojačao izvor Sana. Na zapadu uzvišenja su Veliki i Mali Obljaj i Gradina, na sjeveru Mačkovac i Mejin Vrh.
Skakavac je podijeljen na tri dijela: Obljaj, Klještina i Marjanovića Do, koji je ispod samog Grmeča.
Selo je dobilo ime po potoku Skakavac koji izvire na Grmeču i odmah po izviranju čini mali vodopad od nekoliko metara visine. Potok Skakavac nastaje od izvora: Klančina, Jelik, Sjenica i Rašetića Do. Izvorišta potoka Skakavac uz pomoć snažnih voda koje se obrušavaju sa tavana i brda, vjekovima su stvarala vododerine i nanosila ogromne količine zemlje u skakavačko polje, te ga tako učinila plodnim i pogodnim za obradu.
U ataru sela Skakavac, na nadmorskoj visini 1220m, nalazi se jama Kaluđerica. Osim što je na najvišoj nadmorskoj visini na petrovačkom predjelu, ona je i najdublja, preko sto metara. Zbog toga se smatra da je nastala tektonsko-pukotinskim predispozicijama, pa se svrstava u tip tektonsko-ponorskih jama. Od otvora, jama ide vertikalno do dna, sa kojeg se vidi otvor, dnevna svjetlost. To je razlog da se zove prosta jama - bezdan. Na južnoj strani dna je stalni snijeg debljine 5 m, sa druge strane je gomila ljudskih kostiju. Kaluđerica nema nikakvog nakita.
U blizini jame je i pećina pod Velikom gredom. Njeni kanali predstavljaju periodsko vrelo desne pritoke Suvaje. Pećinski tavani su puni nakita u obliku saliva i stalaktita potpuno bijele boje što govori da se pećinski kanali nikad ne ispune vodom. Sporedni kanali su manjih dimenzija i puni nakita od dna pa skoro do tavanica. Pećina je očigledno nastala radom podzemne vode i pripada tipu izvorskih pećina.
U Marjanovića dolu, na nadmorskoj visini 860 m. nalazi se još jedna pećina. Prvi dio ulaznog kanala bez nakita je, a po dnu kanala oburvani su krečnjački blokovi. Ulazni kanal na 26-om metru prerasta u proširenje, Bracina dvorana. U njoj je nekoliko saliva i pukotina sa kapljućom vodom. Po načinu postanka i ova pećina je izvorska, čije vode odlaze u Suvaju. Nije od koristi u turističke svrhe.[2] Jedino u vrijeme Drugog svjetskog rata služila je kao sklonište i skladište lijekova u vrijeme Bihaćke Republike.[3]
Hstorija
[uredi | uredi izvor]U selu nalazi se gradina sa akropoljem dimenzija 300x150 metara. Potiče iz ilirskog perioda.[4]
Stanovništvo
[uredi | uredi izvor]| Sastav stanovništva – naselje Skakavac | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[5] | 1991. | 1981.[6] | 1971.[7] | ||||
| Osoba | 22 (100,0%) | 226 (100,0%) | 370 (100,0%) | 469 (100,0%) | |||
| Srbi | 22 (100,0%) | 226 (100,0%) | 293 (79,19%) | 469 (100,0%) | |||
| Jugoslaveni | – | – | 75 (20,27%) | – | |||
| Hrvati | – | – | 1 (0,270%) | – | |||
| Ostali | – | – | 1 (0,270%) | – | |||
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Sistematski spisak općina i naselja" (PDF). fzs.ba. Arhivirano s originala (PDF), 9. 5. 2016. Pristupljeno 3. 9. 2015.
- ^ Dr. Rade Davidović, Novi Sad, 1981 -PETROVAČKO POLJE
- ^ Opštinski odbor SUBNOR, 1974 -PETROVAC U NOB
- ^ Salmedin Mesihović, Historijska traganja, 4, 2009.str.9-33 -SVPPLEMENTVM REBELLIO ILLYRICI I. GERMANIKOVA “POUNJSKA OFANZIVA”
- ^ "Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik". popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Arhivirano s originala, 7. 4. 2021. Pristupljeno 7. 4. 2021.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 3. 9. 2015.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 3. 9. 2015.