Γαλλικός ποταμός
Συντεταγμένες: 40°38′22″N 22°49′57″E / 40.63944°N 22.83250°E
| Εχέδωρος | |
|---|---|
 | |
| Πηγές | Κρούσσια όρη |
| Εκβολές | Θερμαϊκός |
 Ελλάδα | Ελλάδα |
| Μήκος | 70 km |
| Παραπόταμοι | Σπανός, Ξηροπόταμος Κιλκίς και Εθνικό Πάρκο Αξιού - Λουδία - Αλιάκμονα |
 | |
| wikidata () | |
Ο Εχέδωρος ποταμός ή Γαλλικός, είναι ποταμός της Κεντρικής Μακεδονίας. Πηγάζει από τον νομό Κιλκίς (Κρούσσια όρη) και εκβάλλει στον Θερμαϊκό κόλπο, λίγο έξω από τη Θεσσαλονίκη. Το μήκος του είναι 70 χλμ. Ο μεγαλύτερος παραπόταμός του είναι ο Σπανός.
Ο Εχέδωρος ποταμός είναι γνωστός γιατί στην άμμο της κοίτης του ποταμού υπήρχαν εκμεταλλεύσιμες ποσότητες χρυσού. Τον μεσαίωνα ονομαζόταν και Γομαροπνίχτης, λόγω των ξαφνικών πλημμυρών του.
Οι εκβολές του ποταμού ανακηρύχθηκαν, μαζί με τη λιμνοθάλασσα του Καλοχωρίου Θεσσαλονίκης, προστατευόμενη περιοχή και αποτελούν τμήμα του Εθνικού Πάρκου Αξιού - Λουδία - Αλιάκμονα.
Μυθολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύμφωνα με τη μυθολογία, στις όχθες του ποταμού Εχέδωρου έγινε η μονομαχία του Κύκνου με τον Ηρακλή, καθώς ο τελευταίος προσπάθησε να περάσει αναζητώντας τα βόδια του Γηρυόνη. Ο Άρης όμως, ως πατέρας του Κύκνου, επενέβη και η μάχη σταμάτησε.
Ονομασία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στην αρχαιότητα ο ποταμός ονομαζόταν Εχέδωρος, δηλαδή ο έχων δώρα, διότι στην άμμο της κοίτης του υπήρχαν ψήγματα χρυσού. Ο Ηρόδοτος αναφέρει πως όταν ο Ξέρξης πέρασε μέσα από τη Μακεδονία στον δρόμο του προς την Ελλάδα ο στρατός του ήπιε όλο το νερό του ποταμού και τον ξέρανε [1] [2]. Η λατινική ονομασία του προέρχεται από τη ρωμαϊκή αποικία Καλλίκουμ (Callicum), του 1ου αιώνα π.Χ. Callicum ονομαζόταν το κόσκινο από δέρμα κατσίκας, με το οποίο συνέλεγαν τη χρυσόσκονη. Η αποικία ήταν κέντρο συλλογής χρυσού και στα μετέπειτα χρόνια ονομαζόταν και Γκαλλίκουμ (Gallicum).
Πηγές και πορεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Γαλλικός ή Εχέδωρος πηγάζει από τα Κρούσσια όρη και συγκεκριμένα από το Δύσωρο, ανατολικά του Άνω Θεοδωρακίου. Στη συνέχεια ρέει με νοτιοδυτική κατεύθυνση, περνά νότια του Άνω Θεοδωρακίου και διασχίζει το Κάτω Θεοδωράκι. Μετέπειτα, η πορεία του κατευθύνεται νότια και περνά ανατολικά της Φύσκας. Με κατεύθυνση νότια - νοτιοδυτική καταλήγει στο Μεταξοχώρι, το οποίο διαπερνά από ανατολικά. Με την ίδια νότια - νοτιοδυτική κατεύθυνση διασχίζει την Τέρπυλλο και συνεχίζει ανατολικά του Διπόταμου. Κοντά στον Διπόταμο, συμβάλλει από ανατολικά το Μεγάλο Ρέμα (ή Ρέμα Μπαξί) που πηγάζει από την κορυφή του Μαυροβουνίου διασχίζοντας τα χωριά Άγιος Μάρκος, Άγιος Αντώνιος, Μελισσουργειό και Κοκκινιά. Περνώντας ανατολικά της Αργυρούπολης, ο Γαλλικός ποταμός καταλήγει στο Σεβαστό Κιλκίς, όπου δέχεται τα νερά του Σπανού που συμβάλει από δεξιά. Με νοτιοδυτική κατεύθυνση περνά ανάμεσα από την Άνω Ποταμιά (από ανατολικά) και Κάτω Ποταμιά (από δυτικά), ώσπου να πάρει νότια πορεία, διαρρέοντας ανατολικά της Κολχίδας (την αρχαία Καλλικό). Συνεχίζει με νότια κατεύθυνση έως τους Μύλους, όπου συμβάλει ο Ξηροπόταμος που έρχεται από ανατολικά. Η νότια πορεία του Γαλλικού συνεχίζεται περνώντας δυτικά του Καμπάνη και ανάμεσα από τα χωριά Γαλλικός και Μάνδρες. Διαρρέοντας δυτικά του Παντελεήμονα και ανατολικά των Μπακαίικων, εισέρχεται στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, όπου περνά δυτικά του Πετρωτού και του Μεσαίου και νοτιοανατολικά της Νέας Φιλαδέλφειας. Εκεί, παίρνοντας την τελική νότια κατεύθυνσή του διαπερνά από δυτικά τον Πεντάλοφο και τη Νέα Μαγνησία για να καταλήξει δυτικά του Καλοχωρίου, όπου εκβάλει στον Θερμαϊκό και συγκεκριμένα στον Κόλπο της Θεσσαλονίκης.
Σημερινή εικόνα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο πρόσφατο παρελθόν ο Εχέδωρος ήταν ξερός το καλοκαίρι και μόνο τον χειμώνα έχει κάποιες μικρές ποσότητες υδάτων. Τα τελευταία χρόνια έχουν μεταφερθεί στο δέλτα του ποταμού ποσότητες ύδατος από τον Αλιάκμονα με αποτέλεσμα το δέλτα του Γαλλικού να έχει αναγεννηθεί [3]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Γαλλικός ποταμός -». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2016.
- ↑ «Ο Δήμος Εχεδώρου - Ιστορία». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2016.
- ↑ «Καθημερινή - Ο Γαλλικός ποταμός ζει μέρες υδάτινης δόξας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Δεκεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2010.
