Δραχμή Κρητικής Πολιτείας

Χαρτονόμισμα της Τράπεζας Κρήτης των 25 δραχμών

Η δραχμή υπήρξε νόμισμα της Κρητικής Πολιτείας από το 1901 έως και το 1929. Συνέχισε δηλαδή να αποτελεί νόμιμο χρήμα για 16 χρόνια επιπλέον μετά την ένωση του νησιού με την υπόλοιπη Ελλάδα το 1913. Υποδιαιρείτο σε 100 λεπτά.

Ιστορικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1898 η Κρήτη αυτονομείται από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και ο πρίγκιπας Γεώργιος αναλαμβάνει καθήκοντα ύπατου αρμοστή της νεοσύστατης πολιτείας[1]. Την έλευση του πρίγκιπα ακολουθούν σειρά μεταρρυθμιστικών αποφάσεων που επιχειρούν να προσαρμόσουν την ζωή στο νησί στην νέα κατάσταση.[1] Στα πλαίσια αυτών των μεταρρυθμίσεων αποφασίζεται η κοπή νέου νομίσματος το οποίο επιχείρησε να αντικαταστήσει τα κυρίως τουρκικά νομίσματα[2] τα οποία χρησιμοποιούσαν στις συναλλαγές στο νησί. Με διάταγμα του Γεωργίου την 17/4/1900 που καταχωρήθηκε στην εφημερίδα της κυβέρνησης της Κρητικής πολιτείας σαν νόμος υπ΄αριθμ. 157β ορίζεται αποκλειστικό προνόμιο της πολιτείας το δικαίωμα κοπής νομισμάτων[2] ενώ η έκδοση χαρτονομισμάτων εκχωρείται στην νεοσυσταθείσα Τράπεζα Κρήτης.[3]

Η απόφαση όριζε επίσης την κοπή χρυσών, αργυρών, χάλκινων και χαλκονικέλινων νομισμάτων[2] αλλά τελικά τα χρυσά νομίσματα δεν κόπηκαν ποτέ.[4]

Μετά την ένωση της Κρητικής Πολιτείας με την υπόλοιπη Ελλάδα και την δημιουργία ενιαίου κράτους το 1913, η δραχμή συνέχισε να υφίσταται ως νόμισμα και αποτελούσε νόμιμο χρήμα σε όλη την ελληνική επικράτεια[5]. Το 1923 αποφασίζεται η διατήρηση στην κυκλοφορία μόνο των αργυρών νομισμάτων[5] ενώ το 1929 με τον νόμο που όριζε την απόσυρση όλων των αργυρών νομισμάτων τα οποία κυκλοφορούσαν έως τότε,[6] αποσύρονται από την κυκλοφορία και τα τελευταία αργυρά νομίσματα της δραχμής της Κρητικής Πολιτείας η οποία πλέον περνά στην ιστορία.[5]

Νομίσματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κόπηκαν κέρματα τα οποία φέρουν την ημερομηνία 1900 και 1901 στο νομισματοκοπείο του Παρισιού υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια του χαράκτη Α. Βορρέλ (Alfred Borrel). Τα νομίσματα με ονομαστική αξία 1,2,5,10,20 λεπτών στην μια τους όψη απεικονίζουν κορόνα και φέρουν περιμετρικά την επιγραφή ΚΡΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ. Στην άλλη όψη αναγράφεται η ονομαστική αξία του κάθε νομίσματος πλαισιωμένη με κλαδιά ελιάς και δάφνης.[5]

Τα νομίσματα τω 50 λεπτών, 1,2 και 5 δραχμών στη μια τους όψη απεικονιζόταν η προτομή του πρίγκιπα Γεωργίου και φέρουν την επιγραφή ΠΡΙΓΚΗΨ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΥΠΑΤΟΣ ΑΡΜΟΣΤΗΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ. Στην άλλη όψη φέρουν την αξία, τον βασιλικό θυρεό και την επιγραφή «ΚΡΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ».

Αξία Εικόνα Έτος κοπής [7][8] Νομισματοκοπείο [7][8] Ποσότητα[7][8] Διάμετρος [8]

(χιλιοστά)

Βάρος [8]

(γραμμάρια)

Μέταλλο [7][8] Στεφάνη[8]
1 λεπτό 1900 Παρίσι 289.283 15 1 Χαλκός 95%

Κασσίτερος 4%

Ψευδάργυρος 1%

Λεία
1901 Παρίσι 1.710.717 15 1 Χαλκός 95%

Κασσίτερος 4%

Ψευδάργυρος 1%

Λεία
2 λεπτά 1900 Παρίσι 793.079 20 2 Χαλκός 95%

Κασσίτερος 4%

Ψευδάργυρος 1%

Λεία
1901 Παρίσι 706.992 20 2 Χαλκός 95%

Κασσίτερος 4%

Ψευδάργυρος 1%

Λεία
5 λεπτά 1900 Παρίσι 4.000.000 17 2 Χαλκός 75%

Νικέλιο 25%

Λεία
10 λεπτά 1900 Παρίσι 2.000.000 19 3 Χαλκός 75%

Νικέλιο 25%

Λεία
20 λεπτά 1900 Παρίσι 1.250.000 21 4 Χαλκός 75%

Νικέλιο 25%

Λεία
50 λεπτά 1901 Παρίσι 600.000 18 2,5 Άργυρος 83,5%

Χαλκός 16,5%

Οδοντωτή
1 δραχμή 1901 Παρίσι 500.000 23 5 Άργυρος 83,5%

Χαλκός 16,5%

Οδοντωτή
2 δραχμές 1901 Παρίσι 175.000 27 10 Άργυρος 83,5%

Χαλκός 16,5%

Οδοντωτή
5 δραχμές 1901 Παρίσι 150.000 37 25 Άργυρος 90%

Χαλκός 10%

Οδοντωτή

Χαρτονομίσματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχικά προβλεπόταν η έκδοση χαρτονομισμάτων αξίας 25, 50, 100 και 500 δραχμών όμως τελικά η εκδότρια Τράπεζα Κρήτης εξέδωσε μόνο αυτά των 25 και 100 δραχμών [9] τα οποία εκτυπώθηκαν από την «Bradbury Wilkiinson & Co. Ltd.» στο Λονδίνο.

Κρητική πολιτεία
Αξία Έμπροσθεν Όπισθεν Κυκλοφορία
25 δραχμές 1901-1917
100 δραχμές 1905
Χρεωστικά γραμμάτια της επανάστασης του Θερίσου
Αξία Έμπροσθεν Όπισθεν Κυκλοφορία
5 δραχμές 1905
50 δραχμές 1905

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 «Κρητική Πολιτεία (1898 - 1913)». Ιστοσελίδα Chania.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2012. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Πυλαρινός, Παύλος. Τα νομίσματα της νεότερης Ελλάδας 1828-2000 (Έκδοση 12η). σελ. 167. 
  3. ↑ Πυλαρινός, Παύλος. Τα Ελληνικά χαρτονομίσματα 1828-1992 (Έκδοση 3η). σελ. 139. 
  4. ↑ Πυλαρινός, Παυλος. Τα νομίσματα της νεότερης Ελλάδας 1828-2000 (Έκδοση 12η). σελ. 69. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Πυλαρινός, Παυλος. Τα νομίσματα της νεότερης Ελλάδας 1828-2000 (Έκδοση 12η). σελ. 170. 
  6. ↑ «Περί άρσεως εκ της κυκλοφορίας των χρυσών καιαργυρών νομισμάτων και αδείας εξαγωγής του αργύρου εις ράβδους, πλάκας, νομίσματα, κοσμήματα κτλ». Νόμος 4234 (ΦΕΚ 251 - 30.07.1929). Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2012. 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Πυλαρινός 1998, σελ. 61
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 Καραμήτσος 2007, σελ. 257-261
  9. ↑ Εφημερίδα Καθημερινή (4 Φεβρουαρίου 1996). «Ιστορία των Ελληνικών Χαρτονομισματων». Επτά ημέρες Καθημερινή. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-03-09. https://web.archive.org/web/20120309223616/http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathglobal_flag04frame1_01/01/1996_1287250. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2012. 

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Καραμήτσος, Αργύρης· Θεοδωρίδης, Θεόδωρος (2007). Καρατζάς, Τάκης, επιμ. Hellas Coins / Νομίσματα της Νεότερης Ελλάδας. Θεσσαλονίκη: A.Karamitsos. ISBN 9789608896468. 
  • Πυλαρινός, Παύλος Γ. (1998). Τα νομίσματα της νεωτέρας Ελλάδος / Greek Coins 1828 - 1998 (11η έκδοση). Αθήνα: Pylarinos. 
  • S. Cuhaj, George· Michael, Thomas (2012). Standard Catalog of World Coins, 1801-9000 (7η έκδοση). Krauze Publications. ISBN 9781440246012. 
  • S. Cuhaj, George (2008). Standard Catalog of World Paper Money, 1368-1960 (12η έκδοση). Krauze Publications. ISBN 9780896897304. 

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Δραχμή_Κρητικής_Πολιτείας&oldid=10723685"