Εμπόριο Κοζάνης

Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 24/10/2024.

Συντεταγμένες: 40°29′24″N 21°33′22″E / 40.49000°N 21.55611°E / 40.49000; 21.55611

Εμπόριο
Εμπόριο Εμπόριο
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Δυτικής Μακεδονίας
Περιφερειακή Ενότητα	Κοζάνης
Δήμος	Εορδαίας
Δημοτική Ενότητα	Μουρικίου
Γεωγραφία
Νομός	Κοζάνης
Υψόμετρο	680
Πληθυσμός
Μόνιμος	744
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Λύγκας
Ταχ. κώδικας	500 05
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Το Εμπόριο είναι ένα χωριό της επαρχίας Εορδαίας, έδρα του δήμου Μουρικίου στο Νομό Κοζάνης. Είναι χτισμένο στην ανατολική πλευρά του ομώνυμου δασωμένου βουνού σχεδόν κρυμμένο μέσα στην καστανόφυτη και πευκόφυτη βουνοπλαγιά. Τα λίγα ακόμη σωζόμενα Μακεδονίτικα σπίτια, η γραφική πλατεία, οι στενοί δρομίσκοι με τις βρύσες και ο Ναός του Αγίου Μηνά, πολιούχου και προστάτη του χωριού, δημιουργούν στον επισκέπτη την εντύπωση ενός παλιού ιστορικού χωριού. Το Εμπόριο είναι ενωμένο οικιστικά με την Αναρράχη.

Ιστορική κοινότητα της Δυτικής Εορδαίας με πληθυσμό εδώ και τέσσερις δεκαετίες 1.000 κατοίκων. Τ' όνομα του, αναλλοίωτο ανά τους αιώνες, υποδηλώνει αυτό που ακριβώς υπήρξε τις τρεις τελευταίες χιλιετίες: "ΕΜΠΟΡΙΟ" δηλ. Εμπορικό Κέντρο μεσόγειο, εκεί όπου δεν υπήρχε άλλη πόλη. Κτισμένος ο οικισμός στις παρυφές παλαιού κάστρου (αναφέρεται στο "Περί κτισμάτων" έργο του σύγχρονου του Ιουστινιανού ιστορικού Προκόπιου) αποτελεί εξέλιξη - συνέχεια παλαιότερων οικισμών ή εγκαταστάσεων γύρω από την οχυρή αυτή θέση, ίχνη των οποίων βρέθηκαν κατά καιρούς και μαρτυρούν ότι ο τόπος κατοικήθηκε τουλάχιστον από τη Νεολιθική εποχή. Τόπος φύση οχυρός αλλά και φιλόξενος για αυτούς που τον κατοίκησαν και τον κατοικούν. Τόπος εύφορος με πλούσια βλάστηση και πολλά νερά. Τόπος δασωμένος, τόπος ευλογημένος. Αρχαιολογικά ευρήματα του 5ου αιώνα φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κοζάνης. Τμήματα του Κάστρου ανάμεσα στο Εμπόριο και Αναρράχη θυμίζουν στον διαβάτη ότι το χωριό κάποτε υπήρξε κέντρο όλης της περιοχής. Σημαντικός ιστορικός σταθμός η οθωμανική κατάκτηση. Η Εορδαία ερημωμένη πλέον εποικίζεται από Ασιάτες, Κονιάρους και Γιουρούκους. Μέρος του τοπικού πληθυσμού για να αποφύγει τον εξανδραποδισμό μεταναστεύει ή τελικά εξισλαμίζεται. Οι λίγοι που αντέχουν αναδεικνύουν το Εμπόριο σαν το μοναδικό αξιόλογο χριστιανικό κέντρο της Εορδαίας μέσα σε μια πλημμυρίδα αλλογενών. Έτσι για εκατό χρόνια 1760 - 1860 εγκαθίστανται εδώ ο μητροπολίτης των Μογλενών και στη συνέχεια ο Αρχιερατικός Επίτροπος του αφού ήδη είχε μεταφερθεί στη Φλώρινα η έδρα της Μητρόπολης. Οι κάτοικοι του Εμπορίου συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821. Σημαντικότερος αγωνιστής ήταν ο μεγαλέμπορος, οπλαρχηγός και πολιτευτής Χατζή Ευστάθιος Ρέτζης που πολέμησε, μεταξύ άλλων στην Κρήτη και προσπάθησε να επεκτείνει το κίνημα στην Κύπρο διοργανώνοντας την εκστρατεία του Λιβάνου ως αντιπερισπασμό^[1]. Ο Μακεδονικός αγώνας και εδώ ήταν σκληρός και αδυσώπητος με πολλά θύματα εκατέρωθεν.

Η απελευθέρωση βρίσκει το Εμπόριο να κατοικείται, εκτός των χριστιανών, και από 62 οικογένειες μουσουλμάνων που το 1923-4 ανταλλάχθηκαν με ισάριθμες οικογένειες Ελλήνων προσφύγων από Μικρά Ασία και Πόντο κλείνοντας έτσι ένα κεφάλαιο της ιστορίας του. Στη συνέχεια, σημαντικός αριθμός κατοίκων (60 οικογένειες) στα πλαίσια της εθελοντικής πληθυσμιακής ανταλλαγής μεταξύ Ελλάδος-Βουλγαρίας μεταναστεύει στη Βουλγαρία. Ακολουθεί η Γερμανική κατοχή και ο Εμφύλιος πόλεμος, που αφήνουν ανεξίτηλες πληγές στη περιοχή. Ο τόπος δεν μπορεί πλέον να θρέψει τα παιδιά του, ακολουθούν η μετανάστευση, η αστυφιλία κλπ. Το μεταναστευτικό ρεύμα της δεκαετίας 1951-1971, που επηρέασε ολόκληρη τη χώρα, εμφανίστηκε και στο Εμπόριο. Ωστόσο, αρκετοί ήταν εκείνοι οι λόγοι που συγκράτησαν τον πληθυσμό στον τόπο καταγωγής τους. Έτσι, η λειτουργία των εργοστασίων της ΔΕΗ, όπου δημιουργήθηκαν πολλές και καλά αμειβόμενες θέσεις απασχόλησης καθώς και η γεωγραφική θέση της περιοχής που βρίσκεται πολύ κοντά στην πόλη της Πτολεμαΐδας, συνέδραμαν σε μεγάλο βαθμό στη συγκράτηση του πληθυσμού. Παρ' όλα αυτά, ο οικισμός παραμένει από τους σημαντικότερους της περιοχής Εορδαίας καθώς την τελευταία δεκαετία, αποτελεί από τους σημαντικότερους αγροτουριστικούς προορισμούς της περιοχής καθώς διαθέτει ένα πλούσιο φυσικό περιβάλλον και συνάμα αποτελεί κομβικό σημείο για τις καθημερινές εξορμήσεις στη Δυτική Μακεδονία.

• Βασίλειος Ευμένης Βύζας, ιατρός, πολιτικός

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Emporio στο Wikimedia Commons

Αυτό το λήμμα σχετικά με τη γεωγραφία της Ελλάδας χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το.