Η Λησταρχίνα

Η Λησταρχίνα
Κινηματογραφική αφίσα
Σκηνοθεσία	Έλιοτ Σίλβερσταϊν
Παραγωγή	Μπεν Χεχτ
Σενάριο	Γουόλτερ Νιούμαν Φρανκ Πίρσον Ρόι Τσάνσλορ (Μυθιστόρημα)
Πρωταγωνιστές	Τζέιν Φόντα Λι Μάρβιν Μάικλ Κάλαν Ντουέιν Χίκμαν Νατ Κινγκ Κόουλ
Μουσική	Φρανκ Ντε Βολ
Φωτογραφία	Τζακ Μάρτα
Μοντάζ	Τσαρλς Νέλσον
Εταιρεία παραγωγής	Columbia Pictures
Διανομή	Columbia Pictures και Netflix
Πρώτη προβολή	24/6/1965
Κυκλοφορία	1965
Διάρκεια	97 λεπτά
Προέλευση	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Γλώσσα	Aγγλικά
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Λησταρχίνα (Πρωτότυπος τίτλος: Cat Ballou) είναι Αμερικανική ταινία γουέστερν του 1965, βασισμένη στο μυθιστόρημα του Ρόι Τσάνσλορ με τίτλο The Ballad of Cat Ballou σε διασκευή σεναρίου από τους Φρανκ Πίρσον και Γουόλτερ Νιούμαν και σκηνοθεσία από τον Έλιοτ Σίλβερσταϊν. Πρωταγωνιστούν οι Τζέιν Φόντα, Λι Μάρβιν, Μάικλ Κάλαν, Ντουέιν Χίκμαν και Νατ Κινγκ Κόουλ. Η ταινία προτάθηκε για 5 βραβεία Όσκαρ και χάρισε στον Λι Μάρβιν το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου.

Η Κάθριν Μπαλού (Τζέιν Φόντα) είναι μια νεαρή και όμορφη κοπέλα που θέλει να γίνει δασκάλα και ταξιδεύει με το τρένο για τη Γουλφ Σίτι του Γουαϊόμινγκ όπου πρόκειται να συναντήσει τον πατέρα της που έχει ράντσο. Όταν φτάνει στο ράντσο του πατέρα της, ανακαλύπτει ότι μια εταιρία που έχει δημιουργηθεί στη Γουλφ Σίτι ζητά τα δικαιώματα του νερού της γης του πατέρα της κι εκείνος αρνείται να τα πουλήσει. Επίσης ανακαλύπτει ότι η εταιρία έχει αναθέσει στον επαγγελματία δολοφόνο Τιμ Στρόουν τη δολοφονία του πατέρα της. Τότε η Κατ ζητάει τη βοήθεια δυο μικροκακοποιών, του Κλέι Μπουν (Μάικλ Κάλαν), του θείου Τζεντ (Ντουέιν Χίκμαν) και του φιλήσυχου Ινδιάνου που δουλεύει τη γη του πατέρα της για να τη βοηθήσουν να προστατεύσει τον πατέρα της. Επίσης προσλαμβάνει τον ξεπεσμένο, πρώην θρύλο της Δύσης Κιντ Σελίν (Λι Μάρβιν) για να προστατεύσει τον πατέρα της από τα πυρά του Τιμ Στρόν (επίσης Λι Μάρβιν), του δολοφόνου με την ασημένια μύτη. Ο Κιντ Σελίν δεν είναι σε θέση να βοηθήσει την Κατ, εφόσον είναι μονίμως μεθυσμένος κι ο Στρον καταφέρνει να σκοτώσει τον πατέρα της. Τότε η Κατ, διψασμένη για εκδίκηση, οργανώνει μια σπείρα εγκληματιών της οποίας αρχηγός είναι η ίδια και προσπαθεί να τιμωρήσει τους ανθρώπους που βρίσκονται πίσω από τη δολοφονία του πατέρα της.

Η ταινία βρισκόταν στα σκαριά από το 1956 καθώς η εταιρία του Μπαρτ Λάνκαστερ Hecht-Hill-Lancaster είχε αποκτήσει τα δικαιώματα του μυθιστορήματος του Ρόι Τσάνσλορ με τίτλο The Ballad Of Cat Ballou. Το αρχικό εγχείρημα ήθελε για πρωταγωνιστές τον Μπαρτ Λάνκαστερ και τον Τόνι Κέρτις και η μεταφορά του μυθιστορήματος επρόκειτο να έχει μορφή μιούζικαλ. Αλλά τα σχέδια ναυάγησαν, καθώς δεν υπήρχε κατάλληλο σενάριο. Ο Χάρολντ Χεχτ δήλωσε ότι προσπάθησαν να βρουν το σενάριο που θα υποστήριζε το δραματικό και σοβαρό τόνο του μυθιστορήματος αλλά κανένα δεν ήταν αξιόλογο. Το 1963 η εταιρία των Χεχτ και Λάνκαστερ διαλύθηκε κι ο Χεχτ πρότεινε το μυθιστόρημα στην Columbia Pictures. Η κατεύθυνση του Χεχτ όσον αφορά στην ταινία άλλαξε, καθώς αποφασίστηκε να δώσουν στο σενάριο κωμικό τόνο. Το καλοκαίρι του 1964, ο Χεχτ προσέγγισε τον σκηνοθέτη Έλιοτ Σίλβερσταϊν, γνωστό για πολλές τηλεοπτικές παραγωγές και την Αν Μάργκρετ για τον ρόλο της Κατ Μπαλού. Ο ατζέντης της Μάργκρετ απέρριψε το ρόλο, εν αγνοία της ηθοποιού^[1] και τη θέση της πήρε η Τζέιν Φόντα. Ο ρόλος του Κιντ Σελίν δόθηκε αρχικά στον Κερκ Ντάγκλας, αλλά εκείνος τον απέρριψε κι έτσι πέρασε στον Λι Μάρβιν^[2]. Στο καστ προστέθηκαν οι Μάικλ Καλάν, ο Ντουέιν Χίκμαν και ο χορός αρχαίας ελληνικής τραγωδίας που επενέβαινε στις διάφορες σκηνές τραγουδώντας την ωδή της Κατ Μπαλού που αποτελούνταν από τον Στάμπι Κέι και τον θρυλικό τραγουδιστή Νατ Κινγκ Κόουλ. Ο Κόουλ ήταν ήδη άρρωστος με καρκίνο του πνεύμονα και απεβίωσε μερικούς μήνες μετά την πρεμιέρα της ταινίας.

Τα γυρίσματα ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 1964 και διήρκεσαν 28 μέρες^[3]. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων οι σχέσεις του παραγωγού Χεχτ με το σκηνοθέτη Σίλβερσταϊν δεν ήταν οι καλύτερες^[2].

Οι κριτικοί του κινηματογράφου της εποχής χαρακτήρισαν την ταινία γουέστερν κακής ποιότητας, μετά την πρεμιέρα. Έτσι το γραφείο διαφήμισης και προώθησης ταινιών της Columbia αποφάσισε να λανσάρει την ταινία σε πανεπιστημιακούς κύκλους φοιτητών, οι οποίοι βοήθησαν σημαντικά στην επιτυχία της ταινίας. Οι φοιτητές αγάπησαν την ταινία και τη στήριξαν, με αποτέλεσμα η ταινία να έχει μεγάλο κέρδος. Οι εισπράξεις έφτασαν τα 9 εκατομμύρια στην Αμερική και σιγά σιγά οι κριτικοί άρχισαν να βλέπουν την ταινία με άλλο μάτι.

Η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου τίμησε την ταινία με 5 υποψηφιότητες για Όσκαρ εκ των οποίων έλαβε ένα για τη διασκεδαστική ερμηνεία του Λι Μάρβιν, ο οποίος αναδείχτηκε νικητής υπερνικώντας μεγαθήρια όπως τον Ρίτσαρντ Μπάρτον στην ταινία Ο κατάσκοπος που ήρθε από το τρύο (The Spy Who Came From Cold), τον Λόρενς Ολίβιε στην ταινία Οθέλλος (Othello) και τον Ροντ Στάιγκερ στην ταινία Ο ενεχειροδανειστής (The Pawnbroker). Όταν ο Μάρβιν κέρδισε το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου δήλωσε ότι το μισό του βραβείο θα έπρεπε να δοθεί στο άλογο που καβαλούσε στην ταινία, το οποίο έμοιαζε να είναι εξίσου μεθυσμένο όσο και ο αναβάτης του^[3].

Βράβευση:

• Α' Ανδρικού Ρόλου - Λι Μάρβιν

Υποψηφιότητα:

• Διασκευασμένου Σεναρίου - Γουόλτερ Νιούμαν & Φρανκ Πίρσον
• Πρωτότυπου Τραγουδιού - Τζέρι Λίβινγκστον (μουσική) & Μαρκ Ντέιβιντ (στίχοι) The Ballad of Cat Ballou
• Μουσικής Επένδυσης - Φρανκ Ντε Βολ
• Μοντάζ - Τσαρλς Νέλσον

Τα μέλη του Ινστιτούτου Αμερικανικού Κινηματογράφου κατέταξαν την 10η στη λίστα με τα καλύτερα γουέστερν όλων των εποχών. Η ταινία εμφανίζει ομοιότητες όσον αφορά τη θεματολογία της με το αριστούργημα του Τζορτζ Στίβενς Άρπαγες της γης (Shane, 1953)^[4][5].

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Η Λησταρχίνα

• Η Λησταρχίνα στην IMDb (Αγγλικά)
• Η Λησταρχίνα στο AllMovie (Αγγλικά)
• Η Λησταρχίνα στο Rotten Tomatoes (Αγγλικά)
• Η Λησταρχίνα στο Metacritic (Αγγλικά)
• Η Λησταρχίνα στο TCMDB (Αγγλικά)
• Η Λησταρχίνα στο AlloCine (Γαλλικά)
• Η Λησταρχίνα στο Cine.gr (αρχειοθετημένος)
• Η Λησταρχίνα στο Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου