Κρακοβία

Συντεταγμένες: 50°3′41″N 19°56′14″E / 50.06139°N 19.93722°E / 50.06139; 19.93722

Κρακοβία
Σημαία Σφραγίδα Έμβλημα
Κρακοβία 50°3′41″N 19°56′14″E
Χώρα	Πολωνία[1]
Διοικητική υπαγωγή	Βοεβοδάτο Ελάσσονος Πολωνίας
Διοίκηση
• δήμαρχος Κρακοβίας	Aleksander Miszalski (από 2024)
• Μέλος του/της	Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων[2] Σύνδεσμος Ιστορικών Πόλεων[3] Οργανισμός Πόλεων Παγκόσμιας Κληρονομιάς[4] International Cities of Refuge Network[5]
Έκταση	327 km²
Υψόμετρο	219 μέτρα
Πληθυσμός	804.237 (30  Ιουνίου 2023)[6]
Ταχ. κωδ.	30-001
Τηλ. κωδ.	12
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Κρακοβία (πολωνικά: Kraków, προφέρεται: [ˈkrakuf] ( ακούστε) μεταγραφή: Κράκουφ) είναι μία από τις παλαιότερες και μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας, και η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας μετά την πρωτεύουσα Βαρσοβία, καθώς και ένα από τα πολιτιστικά, καλλιτεχνικά αλλά και τουριστικά κέντρα της χώρας. Στο παρελθόν υπήρξε πρωτεύουσα της Πολωνίας από το 1038 έως το 1569 μ.Χ. Το 2014 είχε πληθυσμό 762.508^[7] κατοίκων (ή 1,4 εκατομμύρια λαμβάνοντας υπόψη τα περίχωρα της πόλης (2010)^[8]).

Κατά τον 11ο αιώνα έγινε πρωτεύουσα της Πολωνίας. Γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή κατά τη δυναστεία των Γιαγκελλόνων (1386 - 1572). Κατά το 1569 αρχίζει η παρακμή της με τη μεταφορά της πρωτεύουσας στη Βαρσοβία από τον Σιγισμούνδο Γ΄. Από το 1815 μέχρι το 1846 αποτελούσε ανεξάρτητη δημοκρατία κάτω από ρωσική κυριαρχία. Το 1846 ανακτήθηκε από την Αυστρία και μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο πέρασε στην Πολωνία. Η παλαιά πόλη της Κρακοβίας έχει πλούσια αρχιτεκτονική, ως επί το πλείστον αναγεννησιακή με ορισμένα δείγματα μπαρόκ και γοτθικά. Τα παλάτια, οι εκκλησίες και τα μέγαρα της Κρακοβίας έχουν να δείξουν πλούτο χρωμάτων, αρχιτεκτονικών λεπτομερειών, βιτρώ, έργων ζωγραφικής, γλυπτών και επιπλώσεων.

Το 1978 - την χρονιά που εντάχθηκε η πόλη στα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO - ο Κάρολος Ιωσήφ Βοϊτίλα, αρχιεπίσκοπος της Κρακοβίας, ανακηρύχθηκε πάπας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας ως Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄.

Δίπλα στο κέντρο της Παλιάς Πόλης βρίσκεται το αρχιτεκτονικό σύμπλεγμα της Βάβελ^[9] (Wawel, προφέρεται Βάβελ) ιστορικό αξιοθέατο που έχει ιδιαίτερη σημασία για τους Πολωνούς.

Μνημείο Παγκόσμιας
Κληρονομιάς της UNESCO

Ιστορικό Κέντρο της Κρακοβίας
Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ.
ν
Τύπος	Πολιτιστικό
Κριτήρια	iv
Ταυτότητα	29
Περιοχή	Ευρώπη και Βόρεια Αμερική
Ιστορικό εγγραφής
Εγγραφή	1978 (2η συνεδρίαση)

Η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Kościół archiprezbiterialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, γνωστό και σαν kościoł Mariacki) βρίσκεται στο κέντρο της Παλαιάς Πόλης δίπλα στην Κεντρική Αγορά. Είναι χαρακτηριστική η διαφορά ύψους των δύο κωδωνοστασίων. Πίσω από την Αγία Τράπεζα υπάρχει ένα τεράστιο ξυλόγλυπτο επίχρυσο τρίπτυχο (διαστάσεων 11 επί 13 μ.). Ο ναός αποτελεί αρχιτεκτονικό, ιστορικό και θρησκευτικό αξιοθέατο. Οι ώρες σημαίνονται ζωντανά από έναν τρομπετίστα ο οποίος παίζει το Hejnał mariacki (ή Ύμνο της Κρακοβίας) από το ψηλότερο καμπαναριό (πιθανότατα σε ανάμνηση του τρομπετίστα που σκοτώθηκε εκεί όταν σήμανε συναγερμό για την επίθεση των Τατάρων το 13ο αιώνα) με τη σειρά και στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Από το 1927, στις δώδεκα η ώρα το μεσημέρι αναμεταδίδεται σε όλη την Πολωνία από το πρώτο πρόγραμμα του Εθνικού Ραδιοφωνικού Σταθμού.^[10]

Το Πανεπιστήμιο των Γιαγκελλόνων (Uniwersytet Jagielloński ή UJ, προφέρεται ουγιότ) θεωρείται το αρχαιότερο πανεπιστήμιο της Πολωνίας. Ιδρύθηκε στις 12 Μαΐου του 1364 ^[11].

• Βίσλα Κρακοβίας - Ποδόσφαιρο
• ΚΣ Κρακόβια - Ποδόσφαιρο

• Καθεδρικός Ναός της Κρακοβίας
• Παλαιά Πόλη της Κρακοβίας
• Καφέ Γιάμα Μιχαλίκα

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:   Κρακοβία

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Κρακοβία

• Επίσημη ιστοσελίδα στα αγγλικά
• www.e-krakow.pl
• Κρακοβία στο Curlie

Αυτό το λήμμα σχετικά με τη γεωγραφία της Πολωνίας χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το.