Κυβέρνηση Λουκά Παπαδήμου 2011

Κυβέρνηση Λουκά Παπαδήμου
Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία
Ημερομηνία σχηματισμού11 Νοεμβρίου 2011
Ημερομηνία διάλυσης17 Μαΐου 2012 [1]
Πρόσωπα και δομές
Αρχηγός ΚράτουςΚάρολος Παπούλιας
Πρόεδρος ΚυβέρνησηςΛουκάς Παπαδήμος
Αντιπρόεδρος ΚυβέρνησηςΘεόδωρος Πάγκαλος
Ευάγγελος Βενιζέλος (έως 21 Μαρτίου 2012)
Συνολικός αριθμός Μελών50
Συμμετέχοντα κόμματαΠΑΣΟΚ
ΝΔ
ΛΑΟΣ (έως τις 10 Φεβρουαρίου 2012)
Κατάσταση στο νομοθετικό σώμαΟικουμενική Κυβέρνηση
255 / 300 (85%)
Αξιωματική ΑντιπολίτευσηΝέα Δημοκρατία[2]
Αρχηγός Αξιωματικής ΑντιπολίτευσηςΑντώνης Σαμαράς
Ιστορία
Εκλογέςχωρίς εκλογές
Θητεία νομοθετικού σώματος4 Οκτωβρίου 2009 - 11 Απριλίου 2012 (ΙΓ΄ κοινοβουλευτική περίοδος)
6 Μαΐου 2012 - 19 Μαΐου 2012 (ΙΔ΄κοινοβουλευτική περίοδος )[3]
ΠροηγούμενηΚυβέρνηση Γεωργίου Α. Παπανδρέου 2009
ΔιάδοχηΥπηρεσιακή κυβέρνηση Παναγιώτη Πικραμμένου 2012

Η Κυβέρνηση Λουκά Παπαδήμου (Νοέμβριος 2011 - Μάιος 2012) σχηματίστηκε με την συναίνεση και την υποστήριξη των κομμάτων του ΠΑΣΟΚ, της Νέας Δημοκρατίας και του ΛΑΟΣ, με Πρωθυπουργό κοινής αποδοχής, τον πρώην Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρώην Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Λουκά Παπαδήμο. Το υπουργικό συμβούλιο αποτελούνταν από τριανταπέντε στελέχη της προηγούμενης Κυβέρνησης Παπανδρέου, έξι στελέχη της Νέα Δημοκρατίας και τεσσάρων του ΛΑΟΣ.

Σύμφωνα με τον νέο Πρωθυπουργό: «Η νέα κυβέρνηση είναι μεταβατική και έχει ένα συγκεκριμένο έργο που πρέπει να επιτελέσει. Το κύριο έργο της είναι η υλοποίηση των συμφωνιών της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της ευρωζώνης της 26ης Οκτωβρίου και η εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής που συνδέεται με τις αποφάσεις αυτές».[4]

Στις 15 Νοεμβρίου, με 255 θετικές ψήφους και 38 αρνητικές, η κυβέρνηση πήρε ψήφο εμπιστοσύνης από τα 4/5 των βουλευτών του Κοινοβουλίου. Εκτός των δυο αριστερών κοινοβουλευτικών κομμάτων, του Κομμουνιστικού Κόμματος (ΚΚΕ) και του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ) που καταψήφισαν την νέα κυβέρνηση, και η ΔΗΜΑΡ αρνήθηκε τη ψήφο εμπιστοσύνης αφήνοντας όμως περιθώρια συνδρομής της αν χρειαζόταν.[5]

Σύμφωνα με ορισμένους συνταγματολόγους η διαδικασία που ακολουθήθηκε με την τοποθέτηση του Λουκά Παπαδήμου στη θέση του Πρωθυπουργού αποτελούσε εκτροπή από αυτά που προβλέπει το Σύνταγμα,[6] καθώς δεν είχε αρχικά παραιτηθεί από πρωθυπουργός ο Γιώργος Παπανδρέου έτσι ώστε να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας, ενώ πρότειναν την διενέργεια εκλογών ως την καλύτερη συνταγματικά λύση. Επίσης και αρκετά διεθνή Μ.Μ.Ε.[7] [8] θεώρησαν ότι η επιβολή του μη εκλεγμένου Λουκά Παπαδήμου και ο σχηματισμός κυβέρνησης χωρίς εκλογές παραβιάζουν βασικές αρχές της δημοκρατίας, ακόμη και όταν ακολουθείται το γράμμα του νόμου με την λήψη ψήφου εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο.

Διαδικασία σχηματισμού της Κυβέρνησης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Λουκάς Παπαδήμος σε συνάντηση με τους τρεις πολιτικούς αρχηγούς που στήριξαν την κυβέρνησή του.

Η πρώτη αναφορά στο όνομα του τραπεζίτη ως νέου Πρωθυπουργού για την χώρα, φέρεται να έγινε από τον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο κατά την διάρκεια της σύσκεψης των Καννών τον Νοέμβριο του 2011. Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, «...Το δημοσίευμα αναφέρει πως πριν από τη συνάντηση με τον Παπανδρέου, ο Μπαρόζο είχε επικοινωνήσει με τον τότε ηγέτη της αντιπολίτευσης, Αντώνη Σαμαρά, γνωρίζοντας πως εκείνος ήθελε να αποφύγει το δημοψήφισμα. Εκεί ο κ. Σαμαράς είπε στον κ. Μπαρόζο ότι ήταν πια διατεθειμένος να συμμετάσχει σε κυβέρνηση εθνικής ενότητας με το ΠΑΣΟΚ, «κάτι που απέφευγε επί μήνες ελπίζοντας ότι θα μπορούσε να εξασφαλίσει ο ίδιος την πρωθυπουργία». Ο κ. Μπαρόζο δεν είπε στους Σαρκοζί και Μέρκελ για αυτή τη συνομιλία, αλλά πρότεινε τον Λουκά Παπαδήμο ως πιθανό ηγέτη μιας τεχνοκρατικής κυβέρνησης....»[9]

Μετά την πρόθεση του Γιώργου Παπανδρέου να παραιτηθεί από Πρωθυπουργός προκειμένου να διευκολύνει τον σχηματισμό κυβέρνησης ευρύτερης αποδοχής και έπειτα από διεργασίες και συζητήσεις των κομμάτων που θα μπορούσαν και θα ήθελαν να στηρίξουν την πρωτοβουλία, επήλθε τελικά συμφωνία στις 10 Νοεμβρίου μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια, του Πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αντώνη Σαμαρά και του Προέδρου του ΛΑ.Ο.Σ. Γιώργου Καρατζαφέρη στο όνομα του Λουκά Παπαδήμου.[10][11] Στις πρώτες του δηλώσεις, ο νέος Πρωθυπουργός κάλεσε όλους τους Έλληνες να στηρίξουν ενωμένοι το έργο της Κυβέρνησης προκειμένου να ξεπεράσει η χώρα την κρίση χρέους.[12]

Ο σχηματισμός κυβέρνησης συνεργασίας και η επιλογή ως πρωθυπουργού ενός τεχνοκράτη αντιμετωπίστηκε με ανακούφιση από τις ξένες κυβερνήσεις[13][14] και μεγάλη μερίδα του ελληνικού και ξένου Τύπου,[15][16] κάνοντας λόγο για τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση, στην προσπάθεια για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους. Επίσης, οικονομικοί και κοινωνικοί φορείς στήριξαν με δηλώσεις τους την επιλογή Παπαδήμου,[17] ανεξάρτητοι βουλευτές του κοινοβουλίου προέβησαν σε θετικές δηλώσεις,[18][19]
Από την άλλη πλευρά το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ αντέδρασαν στη διαδικασία με την οποία σχηματίστηκε η κυβέρνηση Παπαδήμου και ζήτησαν την διενέργεια εκλογών.[20][21]

Κύριο λήμμα: Ελληνική κρίση χρέους 2010-2011
Κύριο λήμμα: Β΄μνημόνιο

Οι κύριοι στόχοι της κυβέρνησης Παπαδήμου τους πρώτους μήνες της διακυβέρνησής της, ήταν η εκπλήρωση των υποχρεώσεων που είχαν δρομολογηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση και εντοπίζονται στην εκταμίευση της επόμενης δόσης της δανειακής σύμβασης, την ψήφιση και την εφαρμογή των υπολοίπων διαρθρωτικών μέτρων που καθόρισε η ευρωπαϊκή Σύνοδος Κορυφής της 26ης Οκτωβρίου και η προετοιμασία της διεξαγωγής πρόωρων εθνικών εκλογών.[22] Η κυβέρνηση συνεργασίας μεταξύ τριών πολιτικών σχηματισμών, που αντιμετώπισε τον πρώτο κρίσιμο διάστημα δυσκολίες συνεννόησης, ιδιαίτερα μετά την απαίτηση δύο εκ των τριών δανειστών (Τρόικα), της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, για την υπογραφή κειμένων δέσμευσης εκ μέρους των πολιτικών αρχηγών των κοινοβουλευτικών κομμάτων που συμμετέχουν στην κυβέρνηση Παπαδήμου, του Πρωθυπουργού, του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος.[23] Έπειτα από την διευθέτηση του ζητήματος, που καθυστερούσε την έγκριση της λογιστικής εκταμίευσης της 6ης δόσης της δανειακής σύμβασης με καθοριστικό χρονικό ορίζοντα την 15 Δεκεμβρίου του ιδίου χρόνου, ανακοινώθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2011, η απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECOFIN) για την τελική διευθέτηση των διαδικασιών, έπειτα από την θετική γνωμοδότηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που συνιστά το τρίτο μέλος της Τρόικας.[24]

Στις 12 Φεβρουαρίου 2012, η Βουλή ψήφισε θετικά στην πρόταση νόμου για τη συμφωνία του β΄ Μνημονίου («Έγκριση των Σχεδίων Συμβάσεων Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Ε.Τ.Χ.Σ.), της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Τράπεζας της Ελλάδος, του Σχεδίου του Μνημονίου Συνεννόησης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος και άλλες επείγουσες διατάξεις για τη μείωση του δημοσίου χρέους και τη διάσωση της εθνικής οικονομίας») που υπέβαλε η κυβέρνηση Παπαδήμου.

Σύνθεση της Κυβέρνησης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

[25]

- αντικαταστάθηκε στις 21 Μαρτίου 2012 από τον Φίλιππο Σαχινίδη
- παραιτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2012 και η θέση έμεινε κενή
- παραιτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2012 και η θέση έμεινε κενή («Σ’ αυτές τις κρίσιμες ώρες για τη χώρα μας και με αίσθημα ευθύνης σας υποβάλλω την παραίτηση μου από την θέση της Αναπληρωτού Υπουργού Εξωτερικών, επειδή δεν μπορώ να συνυπογράψω τα μέτρα που καταλύουν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τα εργασιακά δικαιώματα.»[27])
- παραιτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2012 λόγω της αποχώρησης του ΛΑΟΣ από την κυβέρνηση και η θέση έμεινε κενή
- αντικαταστάθηκε στις 7 Μαρτίου 2012 από την Άννα Διαμαντοπούλου
- παραιτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2012 και η θέση έμεινε κενή. («Ο κ. Γεωργιάδης αναφέρει στην δική του επιστολή προς τον κ. Παπαδήμο ότι παραιτείται μετά την απόφαση του προέδρου του ΛΑΟΣ για καταψήφιση της δανεικής σύμβασης «ώστε να μπορέσετε να ολοκληρώσετε την προσπάθειά σας ανεμπόδιστα για την υλοποίηση μιας συμφωνίας με τόσο καίρια σημασία για το μέλλον της Ελλάδος ως μέλος της ΕΕ»)
- αντικαταστάθηκε στις 7 Μαρτίου 2012 από τον Γεώργιο Μπαμπινιώτη - (εξωκοινοβουλευτικός)
- Ο Μάκης Βορίδης υπέβαλε την παραίτησή του στις 14 Φεβρουαρίου του 2012 όταν το κόμμα του αποχώρησε από την κυβέρνηση, αλλά δεν έγινε αποδεκτή από τον Πρωθυπουργό, και έτσι συνέχισε να ασκεί τα καθήκοντά του
- παραιτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2012 και η θέση έμεινε κενή («Την παραίτησή του υπέβαλε ο υφυπουργός Εργασίας Γιάννης Κουτσούκος, ανακοινώνοντας ότι δεν μπορεί ως αρμόδιος υφυπουργός να υλοποιήσει τα μέτρα που αποφασίστηκαν από τους πολιτικούς αρχηγούς να περιληφθούν στο νέο οικονομικό πρόγραμμα.» [2])
- παραιτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2012 και η θέση έμεινε κενή. (Ο κ. Ροντούλης με φάκελο που απέστειλε στο γραφείο του πρωθυπουργού ξεκαθάρισε ότι πρόκειται να καταψηφίσει τα νέα μέτρα και έτσι αποχωρεί από την κυβέρνηση.«Θεωρώ την παραμονή μου στην κυβέρνηση ασύμβατη με την διαμορφωθείσα πραγματικότητα») [28]
- αντικαταστάθηκε στις 7 Μαρτίου 2012 από τον Μιχάλης Χρυσοχοΐδη
  1. 16 Μαΐου 2012 παραιτήθηκε ο Πρωθυπουργός, 17 Μαΐου το υπουργικό συμβούλιο, https://gslegal.gov.gr/?p=2299
  2. Αν και η Νέα Δημοκρατία συμμετείχε στην κυβέρνηση με 4 στελέχη της, επειδή όμως δεν ήταν βουλευτές εξακολουθούσε νομότυπα να είναι και Αξιωματική Αντιπολίτευση
  3. https://www.hellenicparliament.gr/Organosi-kai-Leitourgia/Olomeleia/SInthesi-Proigoumenon-Periodon-New/?slctdPeriod=157b1a03-d6b9-489a-9210-03a58cfda0ad
  4. https://www.advertising.gr/media/neos-prothypourgos-o-loukas-papadimos-51780/
  5. ««Δεν δίνουμε ψήφο εμπιστοσύνης, αλλά θα είμαστε εδώ για να συνεισφέρουμε με προτάσεις υπέρ της κοινωνίας, που θα οδηγήσουν τη χώρα έξω από την κρίση. Σταθερή μας θέση να μείνει η Ελλάδα εντός της Ευρωζώνης. Και θέση μας είναι να δίνουμε συστηματικά τη μάχη για την πρόοδο της ελληνικής κοινωνίας εντός Ευρωζώνης», είπε στην ομιλία του στη Βουλή, ο Φώτης Κουβέληςhttp://www.tovima.gr/politics/article/?aid=430405
  6. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2011. 
  7. http://www.dailymail.co.uk/debate/article-2063756/Eurocrats-imposed-Greece-Italy-Id-governed-100-people-phone-book.html?ito=feeds-newsxml
  8. http://www.stuff.co.nz/timaru-herald/opinion/5997044/Editorial-No-mandate-for-ministers
  9. https://www.kathimerini.gr/766734/article/epikairothta/politikh/financial-times-to-paraskhnio-toy-dhmoyhfismatos-kai-twn-kannwn
  10. http://www.isotimia.gr/default.asp?pid=24&ct=54&artid=102838[νεκρός σύνδεσμος]
  11. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2011. 
  12. http://www.iefimerida.gr/node/25355
  13. http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=324916 Ικανοποίηση στις ΗΠΑ για την επιλογή Παπαδήμου
  14. Εφημ. http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=429768 Στηρίζουν Μέρκελ και Σαρκοζί την επιλογή Παπαδήμου
  15. http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathbreak_1_10/11/2011_414165[νεκρός σύνδεσμος] Οι πρώτες αντιδράσεις από τα διεθνή ΜΜΕ για την επιλογή Παπαδήμου
  16. http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=325078 Τα πρωτοσέλιδα των σημερινών εφημερίδων
  17. http://news.in.gr/economy/article/?aid=1231137081 Τελευταία ελπίδα της χώρας χαρακτήρισε την επιλογή Λ.Παπαδήμου ο ΣΕΒ
  18. https://web.archive.org/web/20111113010224/http://www.ert.gr/index.php/eidiseis/ellada/synentefxeis-netfm/35504-2011-11-11-12-59-07.html Ψαριανός: Θετική η επιλογή Παπαδήμου
  19. http://www.kerdos.gr/default.aspx?id=1610921&nt=103 ΚΚΕ και ΣυΡιζΑ απέναντι στην επιλογή του νέου πρωθυπουργού]
  20. http://www.enet.gr/?i=news.el.politikh&id=325190
  21. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22767&subid=2&pubid=63535811
  22. [1]
  23. http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=29/11/2011&id=329069
  24. http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_politics_2_30/11/2011_464615
  25. «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης», https://gslegal.gov.gr/?p=2299
  26. https://www.tanea.gr/2012/03/19/greece/paraitithike-apo-tin-kybernisi-o-benizelos-br-meta-tin-analipsi-tis-proedrias-toy-pasok
  27. https://www.capital.gr/epikairotita/1408141/paraitithike-kai-i-mariliza-xenogiannakopoulou?amp=true
  28. https://newpost.gr/politiki/5c1255e156dccb7e13dd4c8e/paraitithikan-apo-ypoyrgoi-Boridis-kai-adonis-alla-psifizoyn-to-neo-mnimonio-apeiloyntai-me-diagrafi