Μαχμούτ Β΄

Μαχμούτ Β΄ محمود ثانى
Χαλίφης του Ισλάμ Καίσαρας των Ρωμαίων Υπηρέτης των δύο Ιερών Προσκυνημάτων Ηγέτης των πιστών Χάνος
30ος Σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας
Περίοδος	15 Νοεμβρίου 1808 - 1 Ιουλίου 1839 (30 έτη & 7 μήνες)
Προκάτοχος	Μουσταφά Δ΄
Διάδοχος	Αμπντούλ Μετζίτ Α΄
Γέννηση	20 Ιουλίου 1785 Τοπ Καπί, Κωνσταντινούπολη, Οθωμανική Αυτοκρατορία
Θάνατος	1 Ιουλίου 1839 (53 ετών) Κωνσταντινούπολη, Οθωμανική Αυτοκρατορία
Τόπος ταφής	Τουρμπές Μαχμούτ Β΄, Φατίχ, Κωνσταντινούπολη, Οθωμανική Αυτοκρατορία
Σύζυγος	Μπεζμιαλέμ Σουλτάνα Περτεβνιγιάλ Σουλτάνα Νεβφιντάν Καντινεφέντι Αλιτζενάπ Καντινεφέντι Φατμά Καντινεφέντι Κάμαρι Καντινεφέντι Ασουμπιτζάν Καντινεφέντι Χατσιγιέ Χοσγιάρ Καντινεφέντι Χιουσνιμελέκ Χανιμεφέντι Νουρτάμπ Καντινεφέντι Μισλιναγιάμπ Καντινεφέντι Περβιζφελέκ Καντινεφέντι Ζεϊνιφελέκ Χανιμεφέντι Βουσλάτ Καντινεφέντι Ζερνιγκιάρ Καντινεφέντι Εμπριρεφτάρ Καντινφέντι Λεμπριζιφελέκ Χανιμεφέντι Τιριάλ Χανιμεφέντι
Επίγονοι	Σαλιχά Σουλτάνα Μιχριμάχ Σουλτάνα Αμπντούλ Μετζίτ Α΄ Ατιγιέ Σουλτάνα Αντιλέ Σουλτάνα Αμπντούλ Αζίζ
Πλήρες όνομα
Μαχμούτ μπιν Αμπντούλ Χαμίτ
Οίκος	Οσμανιδών
Πατέρας	Αμπντούλ Χαμίτ Α΄
Μητέρα	Νακσιντίλ Σουλτάνα
Θρησκεία	Ισλάμ
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Μαχμούτ Β΄ ο επονομαζόμενος Δίκαιος (Οθ. τουρκ: محمود ثان, τουρκ.: II. Mahmud ) (20 Ιουλίου 1785 – 1 Ιουλίου 1839) ήταν ο 30ός Σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, από το 1808 μέχρι τον θάνατό του το 1839.^[1]

Γεννήθηκε στο Τοπ Καπί το 1785, στην Κωνσταντινούπολη και ήταν γιος του Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Α΄ και της Νακσιντίλ Σουλτάν, η οποία ήταν ξαδέρφη της Ιωσηφίνας ντε Μπωαρναί, δηλαδή της συζύγου του Αυτοκράτορα Ναπολέων Α΄ Βοναπάρτη της Γαλλίας.

Ο Μαχμούτ Β΄ πήρε την εξουσία το 1807 με τη βοήθεια του εξαδέλφου του Σελίμ Γ΄ και του Αλεμαντάρ Μουσταφά. Ο Σελίμ Γ' σε μία εξέγερση σκοτώθηκε, αλλά ο Μαχμούτ επέζησε και γύρισε πίσω στην Κωνσταντινούπολη. Τελικά κατάφερε να ανατρέψει τον ετεροθαλή αδερφό του, Μουσταφά Δ΄.^[2] Αφού έγινε σουλτάνος, έκανε τον Αλεμαντάρ Μουσταφά βεζίρη του κράτους. Ο Αλεμαντάρ Μουσταφά πέθανε το 1808 και ο Μαχμούτ Β' διέκοψε τις μεταρρυθμίσεις που είχε αρχίσει από την αρχή, αλλά και μετά τον θάνατο του Αλεμαντάρ συνέχισε τις μεταρρυθμίσεις του.

Τα επόμενα χρόνια ο κυβερνήτης της Αιγύπτου, Μεχμέτ Αλή Πασάς κατέλαβε τις ιερές πόλεις της Μέκκας (1812) και της Μεδίνας (1813). Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση. Τότε προσπάθησε να διαλύσει την επανάσταση, αλλά δεν τα κατάφερε και μετά την ήττα του τουρκικού στόλου στη Ναυμαχία του Ναβαρίνου ο Μαχμούτ υποχώρησε. Έτσι το 1832, με τη συνθήκη της Αδριανούπολης, η Ελλάδα έγινε ανεξάρτητο κράτος και μετά από αυτό το γεγονός άρχισε η σταδιακή διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και η εξάρτησή της από την Ευρώπη.^[3]

Ο Μαχμούτ Β΄ έχει συνδέσει το όνομά του με πολλές μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούσαν στην αντιμετώπιση του φεουδαρχικού κατακερματισμού της Αυτοκρατορίας και απέβλεπαν να της προσδώσουν μία όψη εξευρωπαϊσμού. Οι κυριότερες μεταρρυθμίσεις του ήταν η κατάργηση του σώματος των γενιτσάρων, η κατάργηση του συστήματος των στρατιωτικών τιμαριών, η ίδρυση υπουργείων σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και η ίδρυση ορισμένων κοσμικών σχολειών και στρατιωτικών σχολών. Οι αλλαγές αυτές όμως δεν επέτυχαν να εξαλείψουν τη ρίζα των αιτιών παρακμής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Μαχμούτ υπέταξε του Μαμελούκους του Ιράκ. Ο Μαχμούτ ήταν λάτρης της τοξοβολίας και προσπάθησε να αναβιώσει αυτό το άθλημα.^[4]

Ο Μαχμούτ πέθανε το 1839 σε ηλικία 54 χρονών από Φυματίωση. Χιλιάδες κόσμου παραβρέθηκε στην κηδεία του προκειμένου να πει το τελευταίο αντίο στον Σουλτάνο. Τον διαδέχθηκε ο γιος του Αμπντούλ Μετζίτ Α΄.

Σύζυγοι

• Μπεζμιαλέμ Βαλιντέ Σουλτάν
• Περτεβνιγιάλ Βαλιντέ Σουλτάν
• Χατσιγιέ Περτεβπιγιαλέ Νεβφιντάν Καντινεφέντι
• Αλιτζενάπ Καντινεφέντι
• Φατμά Καντινεφέντι
• Καμαρί Καντινεφέντι
• Ασουμπιτζάν Καντινεφέντι
• Χατσιγιέ Χοσγιάρ Καντινεφέντι
• Χιουσνιμελέκ Χανιμεφέντι
• Νουρτάμπ Καντινεφέντι
• Μισλιναγιάμπ Καντινεφέντι
• Περβιζφελέκ Καντινεφέντι
• Ζεϊνιφελέκ Χανιμεφέντι
• Βουζλάτ Καντινεφέντι
• Ζερνιγκιάρ Καντινεφέντι
• Εμπριρεφτάρ Καντινφέντι
• Λεμπριζιφελέκ Χανιμεφέντι
• Τιριάλ Χανιμεφέντι

Παιδιά

• Φατμά Σουλτάν (1809-1809), κόρη της Νεβφιντάν Καντινεφέντι
• Αϊσέ Σουλτάν (1809-1810), κόρη της Καμαρί Καντινεφέντι
• Φατμά Σουλτάν (1810-1825)
• Σαλιχά Σουλτάν (1811-1843), κόρη της Ασουμπιτζάν Καντινεφέντι
• Ηγεμόνας Αμπντούλ Χαμίτ (1811-1815)
• Ηγεμόνας Μπεγιαζίτ (1812-1812)
• Σαχ Σουλτάν (1812-1814), κόρη της Ασουμπιτζάν Καντινεφέντι
• Μιχριμάχ Σουλτάν (1812-1838), κόρη της Χατσιγιέ Χοσγιάρ Καντινεφέντι
• Εμινέ Σουλτάν (1813-1814)
• Ηγεμόνας Αμπντούλ Χαμίτ (1813-1825), γιος της Μισλιναγιάμπ Καντινεφέντι
• Ηγεμόνας Οσμάν (1813-1814), γιος της Νεβφιντάν Καντινεφέντι
• Ηγεμόνας Κεμαλιουντίν (1813-1814)
• Ηγεμόνας Αχμέτ (1814-1815)
• Ηγεμόνας Μεχμέτ (1814-1814)
• Εμινέ Σουλτάν (1814-1814)
• Σαχ Σουλτάν (1814-1817), κόρη της Χατσιγιέ Χοσγιάρ Καντινεφέντι
• Ζεϊνέπ Σουλτάν (1815-1816), κόρη της Νεβφιντάν Καντινεφέντι
• Εμινέ Σουλτάν (1815-1816)
• Ηγεμόνας Μεχμέτ (1816-1816)
• Ηγεμόνας Σουλεϊμάν (1817-1819)
• Χαμιντέ Σουλτάν (1817-1818)
• Τζεμιλέ Σουλτάν (1818-1818)
• Χαμιντέ Σουλτάν (1818-1819)
• Ηγεμόνας Αχμέτ (1819-1819)
• Ηγεμόνας Αχμέτ (1819-1819)
• Ηγεμόνας Αμπντουλάχ (1820-1820)
• Ηγεμόνας Μαχμούτ (1822-1822)
• Ηγεμόνας Αχμέτ (1822-1823)
• Ηγεμόνας Μεχμέτ (1822-1822)
• Ηγεμόνας Αχμέτ (1823-1824)
• Αμπντούλ Μετζίτ Α΄ (1823-1861), γιος της Μπεζμιαλέμ Σουλτάν
• Ατιγιέ Σουλτάν (1824-1850), κόρη της Περβιζφελέκ Καντινεφέντι
• Μουνιρέ Σουλτάν (1824-1825), κόρη της Περβιζφελέκ Καντινεφέντι
• Χατιτζέ Σουλτάν (1825-1842)
• Αντιλέ Σουλτάν (1826-1899), κόρη της Ζερνιγκιάρ Καντινεφέντι
• Ηγεμόνας Αμπντούλ Χαμίτ (1827-1828)
• Ηγεμόνας Μουράτ (1827-1828)
• Φατμά Σουλτάν (1828-1830), κόρη της Περβιζφελέκ Καντινεφέντι
• Αμπντούλ Αζίζ (1830-1876), γιος της Περτεβνιγιάλ Σουλτάν
• Χαϊριγιέ Σουλτάν (1831-1832)
• Χαϊριγιέ Σουλτάν (1832-1833)
• Ηγεμόνας Νιζαμεντίν (1835-1838), γιος της Τιριάλ Χανιμεφέντι
• Ηγεμόνας Χαφίζ (1836-1839)
• Ρεφιά Σουλτάν (1836-1839)