Νυχτερίδα

Νυχτερίδα
Δεξιόστροφα από κορυφή: Αιγυπτιακή φρουτονυχτερίδα (Rousettus aegyptiacus), Μεξικάνικη άνουρη νυχτερίδα (Tadarida brasiliensis), Τρανομυωτίδα (Myotis myotis), Μικρή βραχύρυγχη φρουτονυχτερίδα (Cynopterus sphinx), Τρανορινόλοφος (Rhinolophus ferrumequinum), Νυχτερίδα βαμπίρ (Desmodus rotundus).
Δεξιόστροφα από κορυφή: Αιγυπτιακή φρουτονυχτερίδα (Rousettus aegyptiacus), Μεξικάνικη άνουρη νυχτερίδα (Tadarida brasiliensis), Τρανομυωτίδα (Myotis myotis), Μικρή βραχύρυγχη φρουτονυχτερίδα (Cynopterus sphinx), Τρανορινόλοφος (Rhinolophus ferrumequinum), Νυχτερίδα βαμπίρ (Desmodus rotundus).
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία: Θηλαστικά (Mammalia)
Τάξη: Χειρόπτερα (Chiroptera)

Παγκόσμια εξάπλωση των χειρόπτερων
Υποτάξεις

Οι νυχτερίδες είναι θηλαστικά που σχηματίζουν την τάξη των χειρόπτερων (Chiroptera). Είναι τα μόνα θηλαστικά που μπορούν να πετούν. Επίσης, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη τάξη θηλαστικών (περιλαμβάνει περισσότερα από 1.000 είδη).

Η νυχτερίδα δεν διαθέτει φτερά αλλά πετάει με τη βοήθεια των μπροστινών της άκρων (από εκεί και η ονομασία χειρόπτερα), των οποίων τα δάκτυλα είναι μεταξύ τους ενωμένα με μεμβράνη. Σε αντίθεση με τα πουλιά, η νυχτερίδα δεν κουνά ολόκληρο το άκρο που χρησιμοποιεί για την πτήση, αλλά μόνο τα ενωμένα με μεμβράνη δάκτυλά της.

Το κεφάλι και το σώμα της νυχτερίδας μοιάζουν φαινομενικά με του ποντικιού, όμως οι νυχτερίδες δεν έχουν καμία συγγένεια με τα τρωκτικά. Τα περισσότερα είδη νυχτερίδας έχουν ως τόπο διαμονής σπήλαια από τα οποία βγαίνουν τη νύχτα, καθώς είναι νυχτόβιες, για να τραφούν. Προκειμένου να προσανατολιστούν οι νυχτερίδες χρησιμοποιούν τον ηχοεντοπισμό. Εκπέμπουν, δηλαδή, ήχους σε υψηλή συχνότητα και στη συνέχεια χρησιμοποιούν την ηχώ που παράγεται από την αντανάκλαση των ηχητικών κυμάτων πάνω σε επιφάνειες και άλλα ζώα προκειμένου να αποφύγουν εμπόδια και να εντοπίσουν τη λεία τους.

Στους φυσικούς εχθρούς των νυχτερίδων περιλαμβάνονται ορισμένα αρπακτικά πτηνά όπως η κουκουβάγια και το γεράκι, θηλαστικά όπως η γάτα και το κουνάβι και ορισμένα είδη φιδιών.

Στην ταξινόμησή τους, παραδοσιακά, η τάξη των χειρόπτερων χωρίζεται σε δύο υποτάξεις, τα μεγαχειρόπτερα (Megachiroptera) και τα μικροχειρόπτερα (Microchiroptera). Μια άλλη υποδιαίρεση των νυχτερίδων μπορεί να είναι ανάλογα με τη διατροφή τους, καθώς υπάρχουν σαρκοφάγες (τα είδη αυτά συναντώνται μόνο στην Ευρώπη) αλλά και νυχτερίδες που τρέφονται με τους καρπούς των οπωροφόρων δέντρων.

Η νυχτερίδα ζει περίπου 5 χρόνια και κατ' εξαίρεση 30 χρόνια. Λόγω του γεγονότος ότι χάνει πολλή θερμότητα από το σώμα της (καθώς πάρα πολλά αιμοφόρα αγγεία είναι εξαπλωμένα στην πτητική της μεμβράνη) τρέφεται εντατικά για να αναπληρώσει αυτή την απώλεια. Τον χειμώνα που δεν είναι εύκολο να βρει τροφή, πέφτει σε χειμερία νάρκη. Υπάρχουν μερικά είδη νυχτερίδων που τον χειμώνα μεταναστεύουν στα θερμά μέρη και επιστρέφουν πάλι την άνοιξη. Η περίοδος που ζευγαρώνει είναι το φθινόπωρο, λίγο πριν πέσει στη χειμερινή νάρκη. Η γονιμοποίηση όμως δεν γίνεται τότε, άλλα την άνοιξη που ξυπνά. Το σπερματοζωάριο του αρσενικού διατηρείται όλο τον χειμώνα στο τοίχωμα της μήτρας και την άνοιξη γονιμοποιεί το ωάριο του θηλυκού. Η εγκυμοσύνη διαρκεί 2 μήνες και το θηλυκό γεννά 1 μικρό τη φορά,που κουβαλά στην πλάτη του, μέχρι εκείνο να μπορέσει να πετάξει. Οι νυχτερίδες πετούν με 20 χλμ. την ώρα.