Πρωτάθλημα καλαθοσφαίρισης Α΄ εθνικής κατηγορίας ανδρών 1971-1972

Α' Εθνική 1971–72
Διοργάνωση	Α' Εθνική ανδρών
Άθλημα	Μπάσκετ
Διάρκεια	23 Οκτωβρίου 1971 – 13 Ιουλίου 1972 15 Ιουλίου 1972 (μπαράζ)
Αριθ. αγώνων	183
Αριθ. ομάδων	14
Πρώτη θέση	Παναθηναϊκός (11ος τίτλος)
Πρώτος σκόρερ	Αριστείδης Μούμογλου (Ηρακλής)
Υποβιβασμός	Δημόκριτος Απόλλων Πατρών ΒΑΟ
Περίοδοι
← 1970–71 1972–73 →

Το πρωτάθλημα μπάσκετ της περιόδου 1971–72 ήταν η ένατη διοργάνωση από την καθιέρωση της Α' Εθνικής. Διεξήχθη με τη συμμετοχή δεκατεσσάρων ομάδων, δεκατρείς εκ των οποίων ήταν ομάδες της Αττικής (επτά) και της Θεσσαλονίκης (έξι), ενώ πραγματοποιήθηκε και η ιστορική πρώτη συμμετοχή επαρχιακής ομάδας (Απόλλων Πάτρας).

Πρωταθλητής αναδείχθηκε ο Παναθηναϊκός για ενδέκατη φορά στην ιστορία του, χάνοντας μάλιστα στα μέσα της περιόδου έναν από τους σπουδαιότερους παίκτες του, τον Γιώργο Κολοκυθά λόγω τραυματισμού. Επίσης κατάφερε να φτάσει στα ημιτελικά του κυπέλλου Πρωταθλητριών, όπου αποκλείστηκε από την σπουδαία ιταλική ομάδα, Ίνις Βαρέζε, με διαφορά έξι μόλις πόντων μετά από διπλές αναμετρήσεις.

Το πρωτάθλημα είχε αμφίρροπη εξέλιξη και ειδικά κατά τον πρώτο γύρο, όπου πέντε ομάδες βρέθηκαν ισόβαθμες στην κορυφή με την ολοκλήρωσή του με 23 βαθμούς και συγκεκριμένα οι Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός, ΧΑΝΘ, ΑΕΚ και Παγκράτι^[1]. Οι δύο τελευταίες όμως έχασαν έδαφος νωρίς κατά το β΄ γύρο.

Οι τρεις διεκδικητές του τίτλου βρέθηκαν να έχουν από τέσσερις ήττες στα μισά του β' γύρου^[2], και το αγωνιστικό πρόγραμμα έφερε την ιστορική ομάδα της ΧΑΝΘ στην Αθήνα για να αντιμετωπίσει τους άλλους δύο μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο^[3]. Οι ήττες της με μικρές διαφορές (53–49 από Ολυμπιακό, 69–60 από Παναθηναϊκό), την έβγαλαν οριστικά εκτός διεκδίκησης^[4]. Αξιοσημείωτες είναι πάντως οι νίκες που πέτυχε στη Θεσσαλονίκη επί των δύο μεγάλων κατά τον πρώτο γύρο με εντυπωσιακές διαφορές (70–47 τον Ολυμπιακό και 77–59 τον Παναθηναϊκό).

Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός ολοκλήρωσαν το πρωτάθλημα ισόβαθμοι, έχοντας μοιραστεί και τις νίκες στα μεταξύ τους παιχνίδια που διεξήχθησαν στο κλειστό της Γλυφάδας (67–63 ο Παναθηναϊκός κατά τον πρώτο γύρο, 71–65 ο Ολυμπιακός). Βάσει των κανόνων οι ομάδες κλήθηκαν να δώσουν αγώνα μπαράζ στο κλειστό του Σπόρτιγκ^[5]. Ο Παναθηναϊκός αναδείχθηκε νικητής με 70–56 κατακτώντας έτσι τον τίτλο.

Για τελευταία σεζόν στην ιστορία της Α' Εθνικής χρησιμοποιήθηκαν ουδέτερα γήπεδα από όλες τις ομάδες. Η πλειοψηφία των αγώνων διεξήχθησαν στο κλειστό της Γλυφάδας και το Αλεξάνδρειο. Σε μικρότερο βαθμό χρησιμοποιήθηκαν το κλειστό του Σπόρτιγκ, του Παναθηναϊκού και το ανοικτό γήπεδο της ΧΑΝΘ, ενώ ο Απόλλωνας αγωνίστηκε στην πόλη του.

• Ο Πανελλήνιος, ο ΒΑΟ, ο Σπόρτιγκ και ο Απόλλων Πατρών είχαν από μία ήττα με μηδενισμό.

Ο αγώνας μπαράζ διεξήχθη δύο μέρες μετά την ολοκλήρωση του κανονικού προγράμματος του πρωταθλήματος:^[6][7][8]

Κατά τα προηγούμενα έτη, όλες οι θέσεις ανόδου στην Α' Εθνική μέσω του ειδικού πρωταθλήματος, είχαν κερδηθεί από ομάδες των δύο μεγάλων πόλεων. Για το 1971 το σύστημα ανόδου άλλαξε, και οι πρωταθλήτριες Κέντρου και Θεσσαλονίκης κέρδισαν απευθείας την άνοδο στην Α' Εθνική. Στο ειδικό πρωτάθλημα, από το οποίο προέκυψε η τελευταία θέση ανόδου, πλέον συμμετείχαν μόνο ομάδες της επαρχίας (έλαβε έτσι την ονομασία "Πανεπαρχιακό")^[9], έχοντας έτσι την ευκαιρία να κερδίσουν την ιστορική πρώτη συμμετοχή επαρχιακής ομάδας στην Α' Εθνική. Νικητής αναδείχθηκε ο Απόλλων Πάτρας επικρατώντας με 73–58 στον τελικό της Νίκης Βόλου, κι έγινε η 14η συμμετέχουσα ομάδα της κατηγορίας για το 1971–72^[10][11][12].

• *Συλλογικό, 100 χρόνια μπάσκετ 1891–1991, έκδοση «Τρίποντο», Αθήνα 1991, σελίδα 209
• εφημερίδα Αθλητική Ηχώ
• εφημερίδα Μακεδονία