Еранім Стрыдонскі

Еранім
Eusebius Sophronius Hieronymus
Дата нараджэння	каля 345[1]
Месца нараджэння	Стрыдон[d], Далмацыя або Далмацыя, Харватыя[2]
Дата смерці	каля 30 верасня 420 ці 419[3]
Месца смерці	Віфлеем, Палестына Прыма[d][2]
Месца пахавання	Віфлеем
Шануецца	у Праваслаўнай і Каталіцкай цэрквах
У ліку	святы
Дзень памяці	у Праваслаўнай царкве 15 (28) чэрвеня, у Каталіцкай царкве 30 верасня
Заступнік	перакладчыкаў
Працы	Вульгата
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Еранім Стрыдонскі, свецкае імя Герасім^{[крыніца?]} (330 — ~419, Віфлеем) – пісьменнік-палеміст, філолаг, перакладчык на лацінскую мову тэкстаў Бібліі. Тэкст яго перакладу, вядомы пад назваю Вульгаты, на Трыенскім царкоўным саборы (1545) быў прызнаны кананічным, а сам Еранім лічыцца адным з вялікіх айцоў хрысціянскай царквы, якога каталіцкі касцёл прылічыў да святых.

Нарадзіўся ў Далмацыі ў 330 у сям'і грэка або ілірыйца. У Рыме атрымаў выдатную для свайго часу адукацыю, потым наведаў іншыя навуковыя цэнтры. У 373 накіраваўся на Блізкі Усход, папярэдне прыняўшы хрысціянства. Два гады правёў у Антыёхіі, пасля накіраваўся ў Халкідонскую пустыню, дзе аддаўся подзвігам аскетызму, вывучэнню яўрэйскай і халдзейскай моў. Наведаўшы Палесціну, Еранім накіраваўся ў Канстанцінопаль, а адтуль зноў у Рым, дзе Папа Дамас I зрабіў яго сваім дарадчыкам. Пасля смерці Папы (385) назаўсёды пакінуў сталіцу імперыі, вярнуўся ў Палесціну і пасяліўся ў Віфлееме, дзе заснаваў мужчынскі манастыр, вучыў дзяцей і манахаў. Там ён сабраў вялікую бібліятэку, паглыбляў свае веды па старажытных мовах і літаратурах і займаўся перакладам Бібліі на лацінскую мову. Пераклад Ераніма, вядомы пад назвай Вульгаты, пасля афіцыйна быў прызнаны каталіцкай царквой кананічным. Ен напісаў шэраг палемічных твораў на розныя тэмы, тлумачэнняў да асобных біблейскіх кніг («Быццё», «Эклезіяст», Евангелле ад Мацвея, Пасланні апостала Паўла і інш.), якія ў хрысціянскай літаратуры лічацца аднымі з найлепшых. Яго дагматычныя творы маюць востра палемічны характар, бо іх аўтар быў выдатным майстрам палемікі. За сваё жыццё Еранім напісаў каля 180 твораў. Памёр у Віфлееме каля 419. Праваслаўная царква называе яго блажэнным, а каталіцкая прылічыла да святых.^[4]

Апроч таго, Еранім пакінуў некалькі важных гістарычных працаў, у тым ліку кнігу «Пра знакамітых мужоў» (De viris illustribus).

• Скарына Ф. Творы: Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Уступ. арт., падрыхт. тэкстаў, камент., слоўнік А. Ф. Коршунава, паказальнікі А. Ф. Коршунава, В. А. Чамярыцкага. — Мн.: Навука і тэхніка, 1990. — С. 140, 171. — 207 с.: іл. ISBN 5-343-00151-3.

	Еранім Стрыдонскі на Вікісховішчы

• St. Jerome // Каталіцкая энцыклапедыя (англ.)
• Святы Еранім у жывапісе Архівавана 23 лютага 2009.

• Хроніка (на англ. мове).
• Поўны тэкст Вульгаты з прадмовай Ераніма (лат.)
• Некаторыя лацінскія тэксты
• Англійскі пераклад прадмоў да біблейскіх кніг і каментара на кн. Данііла